Bu hareketin amacı çok özel

HAZIRLAYANLAR
ADNAN KAYA - METE TAMER OMUR

İKİNCİ Dünya Savaşı sonrası Bodrum Yarımadası’ndaki tarım arazilerinde susam, tütün ve incir üretimi azalmaya başlamış ve narenciye bahçeleri kurulmaya başlanmış. 1967 itibariyle de Hasan ve Hüseyin Karakaya kardeşlerin Doğu bloğunda pazar yakalayıp mandalin işleme fabrikası kurmalarıyla birlikte yarımadadaki tüm bahçeler neredeyse mandalin ağaçlarıyla kaplanmış. O zaman 25 bin ton ihracat rakamlarına ulaşılmış. 1994’teki Yugoslavya savaşıyla TIR hatlarının kapanmasıyla Bodrum mandalini dalda kalmaya başlamış. Ürünlerin satışıyla ilgili başka bir çalışma yapılamayınca ve aynı anda turizmin gelişimiyle birlikte bahçelerin sayıları birer ikişer azalmış.

GÖNÜLLÜLER İŞ BAŞINDA
Alınan göçe ve betonlaşmaya rağmen yarımadada mandalin bahçeleri varlıkları sürdürmeye devam ediyor ama bahçe sahipleri üründen para kazanmadıkları için bakımda zorlanıyor ya da kurumaya terk ediyor. Bodrum’un bu değerinin yok olmaması noktasında birileri bu gidişe ‘Dur’ demek için kolları sıvamış. Bir grup gönüllü, Bodrum Kent Konseyi çatısı altında, ‘Mandalin Hareketi’ olarak bir araya gelmiş. “Coğrafi işaretli Bodrum mandalini çok kıymetli ve Bodrum’un en önemli değerlerinden. Kesinlikle hak ettiği yerde olmalı” diyen bu gönüllerin tespiti şöyle:

DEĞER KAZANDIRILACAK
“Üretici ve tüketicinin farkındalığının artırılması, narenciye bahçelerinin ve üreticinin sorunlarını çözüme kavuşturacak temel adımların atılması doğrultusunda bölgemizin ilk coğrafi işaretli ürünü olan Bodrum mandalin bahçelerinin korunması ve sürdürülebilir turizm entegrasyonu çerçevesinde yeni bir bakış açısını esas alan çalışmalar içindeyiz. İmarı olan hala yapılaşmamış bahçeleri hiçbir kuvvet koruyamaz. Önünde sonunda değişime uğrayacak. İmarı olmayan, tarımsal niteliği korunacak statüdeki bahçelere dikkat çekmek istiyoruz. Esas tehlike burada! Para kazanmadıkları için bahçe sahipleri doğal olarak bakımı durdurdu. Ağaçlar var gibi ama aslında çoğu yok. Verimleri çok düştü.”

 
ÖNCE YEŞİL HASAT SONRA MEYVE SUYU YATIRIMI
PEKİ, Bodrum Mandalin Hareketi ne yapmak istiyor? Mandalina gönüllülerinin ajandasında şu notlar var:
“Öncelikli olarak mandalinin iki hasatı var ve bizler sadece aralık ayında meyve olduğu hasata konsantreyiz. Ürün 15 Aralık’ta olgunlaşıyor. 15 Ocak’ta hava şartları izin vermezse değer kaybetmeye başlıyor. 1 aylık sürede ürünler pazarlanamadığı için yerlere dökülüyor. Bizler ilk hasata, yani ağustostaki yeşil Bodrum mandalinine dikkatleri çekmek istiyoruz.
Ağustostaki yeşil hasat kıymetli bir sanayi ürünü olup maalesef bugüne kadar hak ettiği değeri bulamamış. Oysa ki bu ürünün gerek aroması, gerek verdiği tatla tüm içeceklerde, pastacılık ürünlerinde, kozmetikte ve salatalarda kullanılması çok değerli. Bodrum markasına ciddi katkı sağlayacak bir ürün.
Bu yıl ilk adımı attık. Bodrum Mandalin Hareketi olarak Bodrum Belediye Meclisi’mizden ağustosun üçüncü haftasının ‘Yeşil Bodrum Mandalin Haftası’ olarak ilan edilmesini sağladık.
Gerek yeşil olarak, gerek meyve ve türevlerini başta Bodrum’daki tüm işletmelerinin menülerinde görmek istiyoruz. Bu konuyla ilgili Pernod Ricard ve Diageo gibi büyük markalarla etkinlikler yapıp ürünlerin bilinirliğini sağlamaya çalışıyoruz.
Bodrum’daki tüm işletmelerin kahvaltı masalarında mandalin marmelatı ve reçeli olmak üzere tüm narenciye çeşitlerinin olması için gayret sarf ediyoruz.
Birçok üründe esans (mandalin uçucu yağı) kullanılıyor. Bu uçu yağların mutlaka Bodrum’daki ağaçlardan çıkartılması bilincini vermeye çalışıyoruz.
Lokumdan, kolonyadan, sirkeye kadar birçok katma değere dönüşebilen bu ürün için yerel yönetimlerden üreticin ürünlerini satacak noktalar talep ediyoruz.
Bodrum’da butik bir meyve suyu yatırımı hayali kuruyoruz.
Geçtiğimiz yıl Bitez’de yapılan festivali sadece mandalin temasıyla yapınca hem işletmelerin, hem de misafirlerimizin dikkatlerini bu ürünümüze çekmeyi başarmıştık.
Tüm bu girişimlerimizle üreticilerimize bir yandan destek olurken, bir yandan da yeşil örtüyü koruyacak ve sürdürülebilir bir turizmin oluşmasına katkı sunuyoruz.
Bodrum’a has deneyim yaratacak olan bu ürünümüzün Bodrum markasının anlamına daha fazla değer katacağı çok açık.
Bodrum ve doğa dostu herkesi bizlere katılması çağrısı yapıyoruz.”

 
ÖNEMLİ İSİMLER VAR
BODRUM Mandalin Hareketi’nin bir icra kurulu var. Bu kurulda Bodrum’un değerini korumak için emek veren önemli isimler (Erman Aras, Sevil Arslan Erol, A. Didem Pekdemir, Ali Kansu, Gürol İnan, Deniz Cantürk, Tülin Karabük, Damla Bildi, Pelin Dumanlı ve Fidel Berber) yer alıyor. Bir de hareketin gönüllü destekçileri var: Seda Özgüçlü, Ümit Çetin, Zeynep Göztepe, Nur Karan, Erhan Yürüt. Kaymakamlık, belediye, ticaret odası ve kent konseyi de hareketin destekçileri arasında yer alıyor.