Ani kardiyak ölümler neden giderek artıyor?
Güncelleme Tarihi:
Ani kalp durması veya ani ölümlerin günümüzde çok sık görülen bir durum olduğunu belirten Özel Akut Kalp Damar Hastanesi’nden Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Harun Evrengül, dünyada her yıl yaklaşık 500 bin kişinin bu şekilde aramızdan ayrıldığını söyledi. Zeki Müren, Erol Büyükburç, Kemal Sunal, Sümer Tilmaç, 26 yaşındaki genç futbolcu Ediz Bahtiyaroğlu gibi birçok tanınmış kişinin de bu şekilde hayatını kaybettiğini vurgulayan Evrengül, ani kardiyak ölümlerle ilgili olarak sık sorulan soruları yanıtladı:
Ani kardiyak ölüm nedir? Daha önceye ait bilinen ölümcül bir hastalığı olmayan kişilerde hastalık belirtilerinin başlamasından genellikle 1-2 saat içinde oluşan ölüme, ani kardiyak ölüm denilmektedir. Sıklıkla öldürücü ritim bozukluklarının oluşmasıyla ortaya çıkar.
Ani kardiyak ölüm kimlerde daha sık görülür?: Daha önceden bilinen ritim bozukluğu, koroner kalp hastalıkları, kalp kapak hastalıkları, doğuştan kalp hastalığı olan ve kalp kası iltihabı geçiren kişilerde daha sık görülür. ¡ Ani kardiyak ölüm öncesi hastaların ne gibi şikayetleri olur? Çarpıntı, göğüs ağrısı, nefes darlığı, göğüste sıkışma hissi, baş dönmesi, göz kararması ve fenalık hissi sık rastlanan şikayetler olmakla birlikte, bazen hiçbir şikayet olmadan yere yığılma şeklinde şikayetler olabilir.
Ani kardiyak ölüm en sık hangi yaşta görülür? Ani kardiyak ölüm, her yaşta görülebilir. Doğumsal kalp hastalıklarında ya da primer ritim bozukluğuna bağlı olarak ani kardiyak ölüm hemen her yaşta, özellikle gençlerde sıktır. Yaş ile birlikte koroner arter hastalığı gibi bazı hastalıkların görülme sıklığı arttığı için ilerleyen yaşlarda daha sıktır.
Risk faktörleri nelerdir? Erkeklerde ani kardiyak ölüm kadınlara oranla 3-4 kat daha sıktır. Ani kardiyak ölümlerin yüzde 70’inde altta yatan neden, koroner arter hastalığıdır. Primer ritim bozukluğuna sahip kişilerde de daha sık görülmektedir.
Ani kardiyak ölüm riski olan kişilerde teşhis için neler yapılır? Ayrıntılı bir anamnez ve fizik muayeneden sonra hastalar EKG, ekokardiyografi, holter, kalp kateterizasyonu ve koroner anjiyografi ve elektrofizyolojik çalışma ile değerlendirilmelidir. Daha önce ani kardiyak ölüm riski ile karşılaşmış olan kişilere kalbin elektrik sistemindeki sorunları belirlemek amacıyla elektrofizyolojik işlem yapılır. Hastada ani kardiyak ölüme yol açan ritim bozukluğu işlem esnasında saptanırsa, uygun şekilde tedavi edilir. Bu hastalar her an ani kardiyak ölüm riskiyle yüz yüzedirler.
- Ani kalp durmasına karşı hayat kurtarıcı: Defibrilatörler: Ritim bozukluğuna bağlı ani kalp ölümü yaşayan kişilerin (ki bu tüm ani kalp ölümü yaşayanların yüzde 80’ini oluşturur), defibrilasyon denilen dışarıdan elektriksel şok cihazıyla ritmin düzeltilmesi işlemi yapılmaksızın kurtarılmaları mümkün değildir. Toplum sağlığı sorunu halini alan ani kalp durmasının önlenmesinde, tren istasyonları, otobüs terminalleri, stadyumlar, pazarlar gibi kalabalık yerlere bu tür cihazların yerleştirilmesi hayat kurtarıcı olacaktır. Aynı şekilde ani kalp durması riski yüksek olan kişilere bu cihazların otomatik şok veren türlerini vücuda yerleştirilmesi de hayat kurtarıcıdır.