Güncelleme Tarihi:
Ankara, 14 Temmuz (DHA) - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yumurta ve tavukçuluk ürenlerinde üretim ve ihracatın artmasına karşın, üreticinin para kazanamadığı, ürününü zararına satmak zorunda kaldığı uyarısı yaptı.
Bayraktar, özellikle tavuk etinde 2017’nin ilk beş ayında devam eden ihracat artışının sektörde üretim artışına yol açtığını belirterek “Mayıs ayında, tavuk eti üretimi yüzde 11, yumurta üretimi de yüzde 10.8 arttı” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, 2017 yılının Mayıs ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre, yumurta üretiminin 1 milyar 415 milyon 651 bin adetten 1 milyar 568 milyon 391 bin adede, tavuk eti üretiminin ise 173 bin 187 tondan 192 bin 275 tona yükseldiğini vurguladı.
Mayıs ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre, yumurta ve ürünleri ihracatının 14.3 milyon dolardan yüzde 63.3 artışla 23.3 milyon dolara, kanatlı eti ve ürünleri ihracatının 28.9 milyon dolardan yüzde 41.2 artışla 41 milyon dolara yükseldiğini belirten Bayraktar, süt ve süt ürünleri ihracatının ise 32.8 milyon dolardan yüzde 23.7 azalışla 25 milyon dolara gerilediğini bildirdi.
Bayraktar, kanatlı eti ve ürünlerinde ihracatın Ocak ayından itibaren sürekli arttığına işaret ederek şunları söyledi:
“Kanatlı eti ve ürünleri ihracatı, 2014 yılında 651 milyon dolar, yumurta ve yumurta ürünleri ihracatı 401.9 milyon dolar düzeyine kadar çıkmıştı.
"Yakın pazarlardaki sıkıntılar ihracatı olumsuz etkiledi ve 2016 yılında 361.6 milyon dolara geriledi.
"Yine aynı sorunlar nedeniyle yumurta ve yumurta ürünleri ihracatı 2014 yılında 401.9 milyon dolarken, 2016 yılında 289.6 milyon dolara düştü.
"Bu rakamları yakalama yolunda, 2017 yılında toparlanma için ilk işaretler 5 aylık dönemde geldi. İlk 5 aylık dönemde bir önceki yılın aynı dönemine göre kanatlı eti ve ürünleri ihracatında yüzde 46.2, yumurta ve ürünlerinde yüzde 58.6, süt ve süt ürünlerinde yüzde 1.8 artış görüldü."
“Yumurta üreticisi her yumurtadan 7 kuruş zarar ediyor”
Üretim ve ihracat rakamları artmasına rağmen üreticinin para kazanamadığını belirten Bayraktar, “Yumurta üreticisi 23 kuruşa mal ettiği yumurtayı 16 kuruşa satıyor. Yumurta başında 7 kuruş bir zarar söz konusu. Fiyatlar ihracatta da farklı değil. İhracatçı Aralık 2016’da bin adedini 82 dolardan sattığı yumurtayı sırf ihracat pazarını kaybetmemek için Mayıs 2017’de 51 dolar civarında satıyor” dedi.
Bayraktar, yumurtanın enflasyonun artma sebeplerinden biri olduğu yönündeki açıklamalarında piyasadaki gerçeklerle uyuşmadığını, üreticinin zararına satış yaptığı bir piyasada bunun mümkün olamayacağını söyledi.
“Et tavuğu üreticisi de para kazanamıyor”
Et tavuğu broiler üretiminde de ihracat ve üretim artarken üreticinin para kazanamadığını belirten Bayraktar, “Haberlere bakıyorsunuz kanatlı eti firmaları artan talebe yetişemiyor. İhracat ve üretim rakamlarına bakıyorsunuz, önemli artışlar var" dedi ve ekledi:
"Ama üretici kazanıyor mu? Hayır. Benim üreticim 1-1.5 milyon lira yatırımla 24 bin başlık bir kümes kurmuş. İki aylık üretimden en iyi üretim yapan yani hayvan başı 2.6 kilogram ortalama canlı ağırlığa ulaşabilen üretici 19 bin 200 lira para kazanıyor.
"Bunun 4 bin lirası elektrik ve su, 1700 lirası yükleme bedeli, 2 bin 500 lirası veteriner ilaçları gibi çeşitli giderlere olmak üzere toplamda 8 bin 200 lira harcıyor, aylık 2 bin liradan 2 ayda 4 bin lirasını bakıcıya sigortası da dahil olmak üzere maaş olarak ödüyor, eline 2 ayda 7 bin lira kalıyor.
"Aylık bazda kazanç 3 bin 500 civarında. Ekstra bakım, arıza ve benzeri giderler mutlaka çıkıyor, bu durumda üreticinin eline tahmini olarak 3 bin lira kalıyor.
"Bu tablodan da görüleceği üzere kanatlı etinde birileri kazanıyor ama bu kesinlikle milyon liralık yatırım yapan, parasını buralara bağlayan, üretim yapmaya çalışan üretici değil. Bu şekilde nasıl üretim devam edecek? En kısa zamanda gerekli tedbirleri almalıdır."
Son aylarda sanayiye aktarılan sütte bir azalma yaşandığına dikkati çeken Bayraktar, “Bir önceki yılın aynı ayına göre 2017 Mayıs ayında, sanayiye aktarılan inek sütü; yüzde 3.4 azalarak 837 bin 592 tondan, 808 bin 848 tona indi. Azalmada yem fiyatlarının yükselmesi ve çiğ süt fiyatlarının düşük seyretmesinin büyük bir etkisi var” diye ekledi.