Türk bilim insanlarından kanser ilacı için dev adım

Gül KABA-Özgür KUMANOVALI/İSTANBUL, (DHA) - İSTİNYE Üniversitesi Moleküler Kanser Araştırma Merkezi Müdürü ve Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Engin Ulukaya liderliğinde Uludağ Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Veysel Turan Yılmaz ile birlikte geliştirilen bir metal kompleks bileşiği, hücre kültürü ve deney hayvanları aşamasını başarıyla geçerek ABD Patent Ofisi tarafından patente değer görüldü.

"BİLEŞİK İLK AŞAMALARI BAŞARIYLA GEÇTİ"

İstinye Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Engin Ulukaya, "Tamamen bu ülkeye ait bir bileşik ortaya çıkardık ve ilk aşamalardan başarıyla geçti. En büyük hayalimiz ülkemize kanser ilacı hediye etmek" dedi. Palladyum adı verilen bir metal kullandıklarını aktaran Prof. Dr. Ulukaya, "Palladyum Aterpi, klor, sakkarin, barbitürat gibi yan bileşikler de takarak tamamen kendimize özgü yeni bileşikler ortaya çıkardık. Bu bileşiklerden biri hücre kültür laboratuvarında çeşitli tümör hücrelerinde yapılan testlerden başarıyla geçti. Ümit verici sonuçların alınması üzerineYunanistan’daki deney hayvanlarında oluşturulan tümörlerde (zenograftlarda) test edildi. Deney hayvanlarında da başarılı bulunması üzerine uluslararası patent başvurusu yapıldı ve yakın zaman önce tescillendi. Ardından, Hollanda'da farmakokinetik çalışmalar da yapıldı. Böylece neredeyse artık insan çalışmaları aşamasına kadar gelindi" diye konuştu.

"İNSAN ÇALIŞMALARINA UYARLANABİLİR HALE GELDİ"

Bileşiğin insan çalışmalarına hemen hemen hazır olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ulukaya, "Bileşiği artık ülkemizde insanlar üzerinde test etmek istiyoruz. Bileşik hem ülkemizde hem de Amerika'da koruma altında. Bir de 1 buçuk ay içerisinde Avrupa Birliği'nden (AB) patent gelecek. Bir ilacı geliştirmek 10-12 yılı alıyor. Eskiden 15 yıla kadar çıkıyordu şimdi birkaç yıl kısaldı. Önümüzdeki yıllarda 8-9 yıla belki daha da kısa sürelere düşecek. Şimdi biz 4-5 yılını geçirmiş gibi olduk. Sırada 3 fazdan oluşan insan çalışmaları var. Üçüncü faz da başarıyla geçilirse bileşiğe artık ilaç diyebiliriz ve eczane raflarında görebiliriz. Kanser ilacı yapmak için 1 milyar dolara yakın para harcıyorsunuz ama başarılı olması halinde yıllık 10 milyar dolar kazanıyorsunuz. Tabi bu arada inanılmaz bir zaman ve emek harcanıyor" dedi.

"KANSERİ YOK ETMEK ŞİMDİLİK MÜMKÜN DEĞİL AMA HASTA ONLARCA YIL YAŞAYABİLECEK"

Kanseri tamamen yok etmenin bazı kanser türlerini hariç tutarsak şimdilik mümkün olmadığına dikkat çeken Prof. Dr. Ulukaya, "Ama kanser hastasının uzun süre yaşaması mümkün olacak. Kronik hastalıklar gibi örneğin 20-25 yıl yaşayabilecek. Tümörümüz olacak bir yerde ama metastaz (sıçrama) yapma şansı olmayacak, biz ona metastaz yaptırmayacağız. Dolayısıyla uzun yaşam sürelerine ulaşılmış olacak. Şu andaki en iyi senaryo bu, yoksa kanseri tamamen yok etmek günümüz teknolojisi ve bilgi birikimiyle halen mümkün gözükmüyor. Çünkü çok akıllı bir hücreyle karşı karşıyayız" ifadelerini kullandı.

KANSER ARAŞTIRMA MERKEZİ'NDE YAPILAN ÇALIŞMALAR

Prof. Dr. Engin Ulukaya, İstinye Üniversitesi Moleküler Kanser Araştırma Merkezi'nde (İSÜMKAM) birkaç ana başlıkta çalışmalar yürüttüklerini söyledi. En önemli çalışmalarının kanser hastalarına yönelik olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ulukaya, "Kanser hastasının tedavisi artık hastanın moleküler yapısına göre belirlenmelidir. Ancak bu şekilde uzun yaşam sürelerine ulaşılabilir çünkü her insanın kanseri farklı, dolayısıyla her hastanın farklı ilaç kullanması gerekiyor. Merkezimizde, bu amaca yönelik hem araştırmalar hem de bizzat hastaya yönelik test hizmetleri (örneğin, likit biyopsi veya immünoterapi için test gibi) başlamış durumdadır. Ayrıca, kanser hastalarına ücretsiz danışmanlık hizmeti de verilmektedir. Tüm bu hizmetlerin ortak amacı, hekime hastasına özgü tedavi verebilmesi için laboratuvar desteği sağlamaktır" diye konuştu.