Rödovans ile elektrik üretim modeli, TBMM'nin gündeminde

Öykü Altuntaş / İstanbul, 18 Mayıs (DHA) - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), rödovans ile elektrik üretimi modelini soru önergesi olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) gündemine taşıdı.

CHP Genel Başkan Başdanışmanı ve Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın'ın TBMM'nin gündemine taşıdığı rödovans modeli, daha önce de 301 madencinin yaşamını yitirdiği Soma faciası ile ilişkilendirilmiş, iş güvenliği ve enerji odaklı tartışmaları şekillendirmişti.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın yanıtlandırması istemiyle hazırlanan soru önergesinde, rödovans yoluyla üretilen ve Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş (TETAŞ) tarafından alınan toplam elektrik miktarı, birim başına ve toplam ödemesi, bu model ile elektrik üreten termik santrallerin hangileri olduğu gibi konular hakkında bilgi talep edildi.

CHP'nin ilgili önergesi, Enerji ve İklim Uzmanı, Tüketiciyi ve İklimi Koruma Derneği Başkan Yardımcısı Önder Algedik'in "Rödovans Modeliyle İklim Değişikliği" başlıklı raporunu da baz aldı.

Raporda, rödovans modeliyle çalışan santrallere yönelik projelerin "denetleme raporlarında yer almadığı, elektrik alım fiyatı gibi verilerin ise kamuoyu tarafından bilinmediği" belirtilmişti.

DHA'ya konuşan Algedik, önergenin raporda yer alan "Yapılan düzenlemelerle rödovans sözleşmesi yapma yetkisi ruhsat sahibinde olsa da, Şırnak İl Özel İdaresi aldığı rödovans yoluyla kömür üretimi sözleşmesini daha sonra rödovans yoluyla elektrik üretimi sözleşmesi ile başka bir firmaya vermiştir" ifadelerini merkeze aldığını söyledi.

Raporda, "Rödovans modeliyle elektrik üretimi ihalelerin detayları Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu'nun (TKİ) raporlarında sınırlı ve tutarsız olarak verilmektedir. Örneğin 2003 yılında ihale ardından yapılan çalışmalar ile kurulan Silopi Termik Santrali, TKİ’nin 2014 yılı Faaliyet Raporu ve Linyit Sektör Raporu içinde rödovans olarak yer almamaktadır. Ancak Enerji Bakanı’nın 2012 yılında cevap verdiği soru önergesinde rödovans yoluyla elektrik üretimi olarak tanımlanmaktadır" diye vurgulanmıştı.

Algedik, "6592 sayılı Maden Kanunu Madde 22, 'Ruhsat sahipleri ile üçüncü kişiler arasında rödövans sözleşmeleri Bakanlığın iznine tabidir' diyerek, ruhsat sahibi ve üçüncü kişiler arasında rödovans sözleşmesinin yapılabileceğini söylüyor" diye de ekledi.

Konuyu meclisin gündemine getiren CHP Genel Başkan Başdanışmanı ve Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın, "rödovans yoluyla üretilen ve TETAŞ tarafından alınan elektrik enerjisine 2015 yılında kWh başına ödenen miktara ilişkin" açıklama talebinde bulundu.

Önergeyi TBMM Başkanlığı'na veren Akın, Bakan’a şu soruları yöneltti;

- 2015 yılında rödovans yoluyla üretilen ve TETAŞ tarafından alınan elektrik enerjisi miktarı nedir?

- 2015 yılında rödovans yoluyla üretilen elektriğe yapılan ödeme miktarı toplamı nedir?

- Rödovans yoluyla üretilen ve TETAŞ tarafından alınan elektrik enerjisine 2015 yılında kWh başına ödenen miktar nedir?

- Ülkemizde rödovans yoluyla elektrik üreten termik santral sayısı nedir? Bu santrallar hangileridir? Kurulu güçleri nedir?

- Hangi kurumların rödovans yoluyla ile elektrik üretimi sözleşmesi yapma yetkisi bulunmaktadır?

Önder Algedik, DHA'ya meclise taşınan bu önerge ile kamuoyunun, Türkiye'de "kömüre imtiyaz verilerek karbon ekonomisinin nasıl desteklendiği" konusunda aydınlatılmış olacağının altını çizdi. Algedik'e göre, Türkiye'de iklim değişikliği ile mücadele, "bu sorunun yanıtıyla gelecek".