Rapor: Merkez kripto paraları rekabet eksikliğine çare olacak

Deniz Kılınç / İstanbul, 23 Temmuz (DHA) – Avrupa Parlamentosu Ekonomik ve Parasal İşler Komisyonu (European Parliament Committee on Economic and Monetary Affairs – ECON) yayınladığı son raporda, merkez bankalarının piyasaya süreceği dijital para birimlerinin, kripto piyasasındaki rekabet eksikliğine bir “çare” olabileceği belirtildi.
ECON raporunda, Bitcoin ve diğer kripto para birimlerini “parasal politikalar ve finansal istikrar da dâhil olmak üzere bütün sektörün bütünlüğünü etkileyen teknolojik ve işlevsel bir tür paradigma” olarak tanımlanırken, diğer “bozucu ve girişimci uygulamalar” arasında “yapay zekâ (Artificial Intelligence – AI), bulut bilişim, dijital kimlik, siber güvenlik, RegTech, Nesnelerin İnterneti (Internet of Things IoT) ve arttırılmış gerçeklik” de yer aldı.
Raporda özel dijital para birimleri, merkez bankalarına ait dijital para birimlerinden (Central-bank issued dijital currencies – CBDC) ayrı tutulurken, CBDC’lerin “güvenilir bir merkezi tarafla geleneksel ikili anlaşamayı” sağlamaları nedeniyle diğerlerinden ayrıldığı vurgulandı.
Rapor, kripto para birimlerinin merkezi olmayan yapıları sebebiyle denetleyici bir otorite gerektirdiğini ve bu sebeple merkez bankalarının, piyasadaki kipto para birimlerini “tamamlamak veya yerlerini almak” için “izinli kripto para birimleri sistemleri” kullanmayı değerlendirebileceği de yer aldı.
CBDC’lerin “kripto para birimleri piyasalarındaki rekabeti yeniden şekillendireceği” belirtilirken, şöyle denildi:
“Bankaların teşvik ettiği izinli kripto para birimleri, rekabetçi sayısını arttırarak piyasadaki rekabet seviyesini yeniden şekillendirecektir. Kripto para birimleri piyasalarında olası bir geleneksel rekabetin eksikliği gözlemlenebilir ve doğrudan halk katılımıyla merkez bankalarının piyasaya süreceği dijital para birimleri söz konusu rekabet eksikliğine bir çare olabilir.”
ECON raporunda, söz konusu rekabeti kripto para birimleri arasındaki rekabet (inter-cryptocurrency) ve cüzdanlar ve borsalar gibi kripto para birimleri hizmet sektöründeki rekabet (intra-cryptocurrency) olarak ikiye ayrıldı.
Kripto para birimleri yatırımcıları sayısındaki fazlalığın piyasaya yeni kripto para birimlerinin girmesini engelleyebileceği ve aynı zamanda “ağ etkileri” varlığının “inter-crypto” piyasaları kapsamında rekabet eksikliğine yol açtığı belirtilirken, “intra-crypto” piyasaları kapsamında ise bazı kripto para birimlerini diğerlerinden üstün tutmak adına madencilerden rüşvet almak gibi cüzdan veya borsa eylemlerinin diğerlerini rekabetten uzak tuttuğu vurgulandı.