PİYASALAR - Mevduatta vergi değişikliğiyle gerileyen dövizler yeniden yükselişte (2) 

(Piyasa gelişmeleriyle güncellendi)

İstanbul, 31 Ağustos (DHA) - TL bazlı vadeli mevduatlara uygulanan vergiler düşürülürken, döviz hesaplarında yükseltilmesinin ardından, gerileyen dövizler yeniden yükselişte.
Küresel piyasalardaki gelişmelerin de etkisiyle, erken işlemlerde 6.79 liraya kadar yükselen dolar, mevduat kararının açıklanmasının ardından, 6.38 liraya kadar geriledi. Erken işlemlerde 7.91 liranın üzerine çıkan euro da 7.45 lirayı görürken, sterlin de 8.83 liralık günün zirvesinden 8.32 liraya kadar indi.
Ancak, döviz kurları üzerindeki mevduat etkisi uzun sürmedi ve dövizler yeniden yükseldi ve dolar 6.57 liraya, euro 7.66 liraya ve sterlin de 8.55 liraya döndü.
Piyasa gelişmelerini değerlendiren ING Global Bağımsız Ekonomistleri, lira cinsinden mevduatların cesaretlendirilmesi için alınan vergi indirimi, döviz cinsinden mevduatlar için alınan vergi artırımı sonrasında liranın bir miktar değer kazandığına işaret etti; ancak, bu tedbirlerin yeterli olmayacağını savundu.
"Alınan tedbirler Türk Lirası'nda zayıflığı güvenilir şekilde durdurmak için yeterli değil" değerlendirmesini yapan ING Global Bağımsız Ekonomistleri, "Lirada herhangi bir değer artışının kısa ömürlü olmasını bekliyoruz. Alınan vergi tedbirlerinin büyüklüğü, kurdaki hareketlerin büyüklüğü dikkate alındığında yeterince agresif değil" dedi. ING Global Bağımsız Ekonomistleri, Türkiye'nin gerçekten ihtiyacının lira konusunda piyasa algısını değiştirecek faiz artışı gibi "ortodoks" tedbirler olduğunu vurguladı.
İş Yatırım'ın günlük piyasa bülteninde de, "Kısa tatil dönüşü haftanın son gününe Trump’ın ticaret savaşı tehditleri ve Arjantin pesosundaki sert değer kaybı haberleri ile başlıyoruz" denildi ve şu değerlendirme yapıldı:
"Trump’ın Avrupa ve Çin’e ilave gümrük vergisi getireceği sinyalleri üzerine riskten kaçış eğilimi hızlanıyor.
"Zincirin zayıf halkası Arjantin pesosu risk iştahındaki bozulmadan en çok etkilenen para birimi. Pesonun hafta başından beri değer kaybı yüzde 20’ye ulaşınca Arjantin Merkez Bankası politika faizini yüzde 45’ten yüzde 60’a çekti. Ancak döviz piyasasındaki yangın devam ediyor.
"Arjantin pesosundaki yangın gelişmekte olan ülke paralarında yeni bir satış dalgası başlattı. Türk lirası hafta başından beri yüzde 10 değer kaybı ile pesodan sonra en çok değer kaybeden para birimi oldu.
"Ekonomi yönetimi Türk lirasındaki değer kaybına üç aylık bir süre için TL mevduata uygulanan stopaj oranlarını yaklaşık 10 puan düşürürken DTH’a uygulanan stopaj oranını 2 puana yakın artırdı. Açıklama sonrası Türk lirasında dip seviyelere göre toparlanma görüyoruz.
"ABD ve Asya borsalarındaki satışlara paralel borsa İstanbul’da hafif satıcılı bir açılış bekliyoruz. Kısa vadede Borsa İstanbul’u destekleyebilecek iki gerekçe: (i) düzeltmenin dolar bazında fazlasıyla olması ve (ii) aşırı ucuz değerlemeler."
Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan ve üç ay süreyle geçerli olacak karara göre, döviz tevdiat hesaplarına yürütülen faiz ve katılma hesaplarına ödenen kâr paylarından yapılacak tevkifat oranı;
- vadeli ve ihbarlı hesaplarla altı aya kadar vadeli hesaplar için yüzde 18'den yüzde 20'ye,
- bir yıla kadar vadeli hesaplar için yüzde 15'den yüzde 16'ya çıkarıldı.
- Bir yıldan uzun vadeli hesaplar için belirlenen yüzde 13'lük oranda ise değişiklik yapılmadı.
Kararla TL mevduat faizlerinden yapılan tevkifat oranı ise düşürüldü. Buna göre, bu kapsamda tevkifat oranları;
- vadeli ve ihbarlı hesaplar ile altı aya kadar vadeli hesaplar için yüzde 15'ten yüzde 5'e,
- bir yıla kadar vadeli hesaplar için yüzde 12'ten yüzde 3'e,
- bir yıldan uzun vadeli hesaplar için de yüzde 10'dan sıfıra indirildi.
Aynı kararla, katılım bankaları tarafından katılma hesabı karşılığında ödenen kâr paylarından yapılan tevkifat oranları aynı şekilde düşürüldü. Belirlenen oranlar bugün itibarıyla üç ay için geçerli olacak. Süre bitiminde karardan önce yürürlükte olan tevkifat oranları uygulanacak.