Ortaköy'deki terör saldırısının üzerinden 8 yıl geçti

İSTANBUL (AA) - ZEYNEP YEŞİLDAL - Beşiktaş'taki gece kulübü Reina'da yılbaşı gecesi terör örgütü DEAŞ üyesi Abdulkadir Masharipov tarafından düzenlenen, 39 kişinin hayatını kaybettiği, 78 kişinin yaralandığı terör saldırısının üzerinden 8 yıl geçti.

Beşiktaş Ortaköy'de, 2017'ye girmek için bir araya gelenlerin bulunduğu Reina gece kulübüne, "Ebu Muhammed el Horasani" kod isimli Özbekistan vatandaşı Abdulkadir Masharipov tarafından DEAŞ terör örgütünün talimatı doğrultusunda kalaşnikof marka otomatik tüfekle saldırı yapıldı.

Kulübün kapısındaki kişilere saldırdıktan sonra içeri girerek polis memuru Burak Yıldız'ı şehit eden Masharipov, burada kutlama yapan kişilere kalaşnikof marka otomatik tüfekle ateş açtı.

Masharipov kulüpte 10 Türk vatandaşı ile aralarında Suudi Arabistan, Irak, Ürdün, Suriye, Kuveyt, Hindistan, Lübnan, İsrail ve Tunus vatandaşlarının bulunduğu 29 kişiyi öldürüp 78 kişi yaraladıktan sonra olay yerinden taksiyle kaçtı.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı saldırının hemen ardından geniş çaplı soruşturma başlattı. İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesinde oluşturulan özel ekip ve 2 bin polisin MİT'le yürüttüğü çalışmalarda, DEAŞ terör örgütünün "madafa" olarak tabir ettiği, teröristlerin barındığı 152 adrese operasyon düzenlendi.

- Yakalanan 642 kişi sınır dışı edildi

Operasyonlarda başta İstanbul olmak üzere Kayseri, Konya ve Hatay'da 61 DEAŞ şüphelisi gözaltına alınırken, 642 yabancı uyruklu kişi kamu düzeni ve kamu güvenliği açısından tehdit oluşturdukları gerekçesiyle sınır dışı edildi.

Ekipler, saldırgan Masharipov'u yakalamak için 7 bin 200 saatlik kamera görüntüsünü izledi. Hakkında hiçbir bilgi bulunmayan, Türkiye'ye yasa dışı yollarla giriş yapan Masharipov, Esenyurt'taki bir eve 16 Ocak 2017'de düzenlenen operasyonla yakalandı.

Sorgusunun ardından 11 Şubat 2017'de tutuklanan Masharipov'un, intihar eylemi yapacağını anlattığı ve 27 Aralık'ta çektiği bir video ele geçirildi.

Savcılık ve hakimlik sorgusunda DEAŞ üyesi olduğunu kabul eden Masharipov, mermileri bitince iki flashbangı etrafa attığını, üçüncüsünü ise intihar etmek için yüzüne tuttuğunu ve rehin olmamak için kendisini öldürmek istediğini söyledi.

Hakkında idam hükmü verilmesini isteyen Masharipov'un, DEAŞ terör örgütünden aldığı talimat doğrultusunda Taksim Meydanı'na giderek, keşif amaçlı görüntü çektiği, yılbaşı gecesi meydana çıkan yolların polis tarafından kapatılması üzerine eylemi gerçekleştirmek için Reina'ya yönlendirildiği tespit edildi.

- İddianame ve yargılama

Savcılığın yürüttüğü soruşturma sonucunda hazırlanan iddianamede, Abdulkadir Masharipov'un "anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs" suçu ile olayda ölen 39 kişi için 40 kez ağırlaştırılmış müebbet ve 1547 yıldan 2 bin 382 yıla kadar hapisle cezalandırılması talep edildi. İddianamede 59 sanık hakkında ise 7 buçuk yıldan 2 bin 370 yıla kadar hapis cezası istendi.

Hayatını kaybeden 1'i polis 39 kişinin "maktul", 60'ı yabancı uyruklu 122 kişinin "mağdur" ve "müşteki" olarak yer aldığı iddianame, İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesince kabul edildi ve sanıklar 11 Aralık 2017'de ilk kez hakim karşısına çıktı.

28 Şubat 2018'de kapalı yapılan duruşmada savunması alınan Masharipov, yaklaşık 3 saat konuşmasına rağmen olay hakkında ifade vermedi.

Masharipov'un eşi sanık Zarina Nurullayeva ise ifadesinde, evlendikleri sırada eşinin hiçbir suça karışmadığını belirterek, "Daha sonra aşırı örgütlere eğilimi başladı. Bir, iki defa bana bu DEAŞ'tan bahsetti. Biat etmek istediğini söylemişti. Aradan zaman geçti, bunu unuttuğunu düşündüm." dedi.

- Mahkemenin kararı

Davayı 7 Eylül 2020'de karara bağlayan mahkeme heyeti, Masharipov'u "Anayasa'yı ihlal" ve aralarında polis memuru Burak Yıldız'ın da bulunduğu 39 kişiye karşı "kasten öldürme" suçundan 40 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum etti.

Heyet, Masharipov'u ayrıca 79 kişiye karşı "öldürmeye teşebbüs" ile "vahim nitelikte ruhsatsız silah taşıma" suçlarından 1368 yıl hapis ve 375 bin lira adli para cezasına çarptırdı.

Mahkeme heyeti, suçun işlenmesinden sonra ve yargılama safhasındaki davranışları, işlediği suçlara verilecek cezanın geleceği üzerindeki etkisini düşünmemesi, mahkemeyi tanımaz tutum ve davranışlarda bulunması nedeniyle Masharipov'un cezasında indirim yapmadı.

Terör saldırısının planlayıcılarından olduğu belirlenen ve Masharipov'a yardım ettiği gerekçesiyle yargılanan tutuklu sanık İlyas Mamaşaripov'a ise "Anayasa'yı ihlal etmeye yardım" suçundan 20 yıl hapis cezası verildi. Mamaşaripov ayrıca, 39 kişiye karşı "tasarlayarak öldürmeye yardım etme" ile 79 kişiye karşı "tasarlayarak öldürmeye teşebbüse yardım etme" suçlarından 1432 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Masharipov'un resmi nikahlı eşi Zarina Nurullayeva ile terör örgütü içinde "kadı" olarak görev yaptığı ve eylem talimatını getirdiği belirtilen "Ebu Cihad" kod adlı tutuklu sanık Yasser Mohammed Salem Radown'un da aralarında bulunduğu 12 kişi, "terör örgütüne üye olmak" suçundan 12'şer yıl hapis cezasına mahkum edildi.

Masharipov'un birlikte yaşadığı Tene Traore'nin aralarında bulunduğu 3 sanığın da "terör örgütüne üye olmak" suçundan 7 yıl 6'şar ay hapsine karar verildi. Sanık Celil Çelik ise "terör örgütüne üye olmak" ve "vahim nitelikte ruhsatsız silah taşımak" suçundan 16 yıl 3 ay hapse mahkum oldu.

"Terör örgütüne üye olmak" suçundan 23 sanık 6 yıl 3'er ay, 7 sanık 9'ar yıl hapis cezasına çarptırıldı. 11 sanığın ise tüm suçlardan beraatine karar verildi.

- Yargıtay'ın temyiz incelemesi

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 27. Ceza Dairesi, yaptığı istinaf incelemesi sonucu 9 Temmuz 2021'de yerel mahkemenin kararını hukuka uygun buldu.

Temyiz incelemesini yapan Yargıtay 3. Ceza Dairesi ise bazı katılanlara gerekçeli kararın usule uygun tebliğ edilmemesi nedeniyle, 2023'te dosyayı yerel mahkemeye iade etti.

Mahkeme de usul eksikliğini giderip dosyayı tekrar Yargıtay'a gönderdi.

Yargıtay 3. Ceza Dairesinin dosya üzerindeki temyiz incelemesi sürüyor.

- Özbekistan'ın terörden arananlar listesine eklendiği sanık

Öte yandan sanıklardan Abuliezi Abuduhamiti hakkında Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) Başkanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Türkiye'nin talebi üzerine Özbekistan hükümeti tarafından malvarlığını dondurma kararı alındı. Abuduhamiti'nin adı bu ülkedeki terör suçundan arananlar listesine eklendi.

Masharipov'la bağlantılı olduğu gerekçesiyle Kayseri 4. Ağır Ceza Mahkemesince "silahlı terör örgütüne üye olma" suçundan yargılanan sanık Kulaıxı Yımaıer hakkında, delil yetersizliğinden beraat kararı verildi. Yargıtay, Yımaıer hakkındaki yerel mahkemenin beraat kararını oy birliğiyle onadı.

Sınır dışı edildikten sonra temin ettiği sahte Kırgızistan pasaportuyla Suriye üzerinden tekrar Türkiye'ye girdiği belirlenen bir şüpheli de Denizli'de tutuklandı.

Bu arada, terör saldırısının ardından kapanan Reina'nın büyük bölümü, Boğaziçi İmar Kanunu'na aykırı yapılaşma nedeniyle Mayıs 2017'de yıkıldı.