Türkiye-Azerbaycan-İran üçlü dışişleri bakanları toplantısı

Cansel KİRAZ- İdris TİFTİKCİ, İSTANBUL (DHA)- DIŞİŞLERİ Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyaraov ve İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif görüşmeleri sonrası ortak basın toplantısı düzenledi. 
Dolmabahçe Cumhurbaşkanlığı Ofisi'nde gerçekleşen basın toplantısında Çavuşoğlu, ikili gelişmeleri geliştirmenin yanında 3'lü bir şekilde Türkiye-Azerbaycan ve İran olarak tarihe dayanan ilişkilerin nasıl güçlendirilebileceğini ve bölgesel konulardaki dayanışmanın nasıl artırılabileceğinin detaylı bir şekilde konuşulduğunu söyledi. Bakan Çavuşoğlu, "Biz etkin çok taraflılığa inanıyoruz. Tek taraflı alınmış kararlara da karşı olduğumuzu her vesileyle söylüyoruz. Bölgemizde ve ötesinde  fırsatların yanında sınamalar da var. Bu sınamaların üstesinden yerel ve bölgesel sahiplenmeyle gelebiliriz. Bölgemizdeki sorunların barışçıl bir şekilde çözümü için 3 ülke birlikte çalışma konusunda mutabıktır. Ortak irademiz vardır" dedi. 

"HEM AZERBAYCAN HEM İRAN BİZİM İÇİN ENERJİ KAYNAĞIDIR"
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, bölgesel barış, istikrar ve refahı için iş birliğinin çok önemli olduğunun altını çizerek, "Bizim ekonomik alanda birlikte atacağımız her adım, bölgenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlayacaktır. Ulaşımla ilgili gerçekleştireceğimiz her proje sadece bizim bölgemizdeki ülkeler için değil, Avrupa'dan tutun Çin'e kadar tüm bu güzergahtaki ülkelerin ve bölgenin yararına olacaktır. Bugün enerji konusundaki işbirliğimizi de görüştük.Taşımacılık, ulaşım, demiryolu projeleri gibi somut projeleri de değerlendirdik. Hem Azerbaycan hem İran bizim için enerji kaynağıdır. Hem doğalgaz hem petrol alıyoruz. Dün TANAP'ın açılışından sonra Star Rafineri'nin İzmir'de açılışını da cumhurbaşkanlarımız yapmıştı. Bu tür projeleri hayata geçirmeye devam edeceğiz" şeklinde konuştu. 

"SADECE İRAN'LA 30 MİLYAR DOLAR HEDEFİMİZ VAR"
Bakan Çavuşoğlu, İran ve Azerbaycan ile yapılan ticari faaliyetlere de değinerek, "Özellikle ticarete baktığımız zaman 3 ülke arasındaki ticarete, toplam nüfusumuz 170 milyon fakat ticaretimiz 10 milyar 650 milyon civarında. 11 milyon dolar bile değil. Oysa bizim sadece İran'la 30 milyar dolar hedefimiz var. Azerbaycan'la  şu anda 1.4 milyar dolar ticaret hacmimiz var. İlk etapta 5 milyar dolar hedefimiz var ama 10 milyar dolara da çok rahatlıkla çıkabiliriz. Ülkelerimiz arasındaki ticareti teşvik etmeliyiz. Nükleer anlaşmadan ABD'nin çekilmesi ve yansımaları,  bundan sonra ne yapacağız, Avrupa ülkeleri ve diğer ortaklarla bunu nasıl devam ettireceğiz bunu da konuştuk. Amerika'nın aldığı tek taraflı kararların yansıması ne olur, birlikte nasıl tedbirler alabiliriz, kardeş İran'a nasıl destek verebiliriz bunları da değerlendirdik. Gelecek toplantımızı inşallah İran'da gerçekleştireceğiz" dedi. 

"BUGÜNE KADAR ÖNEMLİ ADIMLAR ATTIK."
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "4'lü zirvede Rusya Devlet Başkanı Putin, bölge ağır silahlardan arındırılmazsa, radikal gruplar temizlenmezse ve Rus askerlerine yönelik herhangi bir saldırı olursa müdahalede bulunacağı imasında bulundu. Böyle bir müdahale durumunda Soçi süreci sekteye uğrar mı?" şeklindeki soruya şu yanıtı verdi:
"Tam bir felaket senaryosu çizdiniz. Biz de zaten bu amaçla Soçi mütabakatını imzaladık. Bu sürece her zaman en çok katkı sağlayan ülkelerin başında da İran gelmektedir. Birlikte bu süreci yürütüyoruz. Astana ve Soçi süreci.  Bizim tüm mutabakatlarımızda, deklarasyonlarımızda, bir taraftan Suriye'de ateşkesin sürdürülebilir olması için, diğer taraftan da Suriye sınırları toprak bütünlüğü için de siyasi bir çözüm için güçlü mesajlar görürsünüz. Diğer taraftan da terörle ve terörün her türlüsüyle mücadeleye devam. O yüzden biz Suriye'de siyasi süreç için çaba sarf ederken, PKK'sı, YPG'si, DEAŞ'ı tüm terör örgütleriyle mücadele konusunda kararlıyız. Bugüne kadar önemli adımlar attık."

"AYKIRI BİR DURUM SERGİLERLERSE İLK ÖNCE BİZ MÜDAHALE EDERİZ"
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu sözlerine şu şekilde devam etti:
"İdlib bölgesi için söyleyecek olursak, defalarca Rus ortaklarımızla bu memorandum imzalandıktan sonra atılan adımlardan çok memnun olduklarını söylediklerini duymuşsunuzdur. Dolayısıyla şu anda İdlib üzerinde böyle bir sorun yok. Ağır silahların çekilmesi, radikal grupların çekilmesi, radikal gruplar terör örgütleriyle ne yapacak bunların konuşmamız lazım. Şu anda bu memorandumun uygulanması konusunda bir sıkıntı yok. İki tane yolun Halep'i Hama'ya ve Lazkiye'ye bağlayan M4 ve M5 yollarının da açılması yıl sonuna kadar gerçekleşecek. Şu anda her şey seyrinde gidiyor. Zaten teröristler ve radikal gruplar aykırı bir tutum sergilerse ilk önce biz müdahale ederiz"

"AMERİKA'NIN AMBARGOLARI BASKILARLA DEVAM EDİYOR"
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif de, 3 ülkenin daha fazla gelişmesi ve yaşam standartlarının yükselmesi için bölgede istikrar ve barışın sağlanmasının önemli olduğunu söyledi.
Zarif, "Suriye, Filistin, Yemen Halkının bölgedeki diğer sorunları inşallah uzlaşıya vararak çözülür. Karabağ sorunu uluslararası barışa dayanarak çözülmelidir. İran nükleer müzakerelerine olan desteği için Türkiye'ye teşekkür ederim. ABD'nin tek taraflı anlaşmadan çekilmesini kınadıkları için teşekkür ederim. ABD'nin yaptıkları, ülkeler arasındaki ilişkilerin aleyhine bir davranıştır" dedi. Zarif, bilim ve teknoloji alanında Türkiye ve Azerbaycan ile daha çok iş birliği yapılabileceğini söyledi. " Milli paralarımızla ticaret yapalım diye anlaştık. İlişkilerimizi dış etkenlerden koruma altına alacağız" ifadelerini kullandı.  
Zarif,  'Amerika'nın ambargoları İran ve Türkiye'nin petrol anlamında ilişkilerini nasıl önleyecek, hangi tedbirler alındı? sorusuna " Amerika'nın ambargoları baskılarla devam ediyor. Amerikalılar bekledikleri sonucu alamadılar. Başka ülkelere de baskı yapıyorlar. Bir ülke, diğer ülkeleri zorlayabilir mi? Bütün uluslararası kurallara karşı, Güvenlik Konseyi'nin kararlarına karşı hareket edebilir mi? Bazı ülkeler yasalara uyduğu için onları cezalandırabilir mi? Bunun gelecekte çok büyük etkileri olacaktır. Bazı özel sektörler çalışma alanlarının yöntemlerini değiştirme yönüne gidecekler. Bir yöntem bulacaklar" şeklinde yanıt verdi.        
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov ise konuşmasında İstanbul Havalimanı'nın açılışını tebrik etti. Memmedyarov, havalimanının Bakü- İstanbul arasındaki trafik açısından önemli olduğunu belirtti.  Konuşmaların ardından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu,  Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyaraov ve İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif hatıra fotoğrafı çekildi. 

(FOTOĞRAF)