Mart ayında küresel gıda fiyatları şeker ve bitkisel yağ fiyatlarının azalmasıyla düştü

İstanbul, 6 Nisan (DHA) – BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından izlenen küresel gıda fiyatları genişleyen arz ve güçlü hasat beklentilerinden dolayı Mart ayında düştü.

FAO tarafından uluslararası pazarlarda tahıl, bitkisel yağ, süt ürünleri, et ve şekerden oluşan beş ana gıda maddesinin fiyatları ve ticareti takip edilerek belirlenen Gıda Fiyat Endeksi, geçen aya göre yüzde 2.8 düşüş ve Mart 2016’ya göre yüzde 13.4 artışa karşılık gelen Mart ayında 171 puan olarak gerçekleşti.

FAO aynı zamanda ilk dünya tahıl arz ve talep görünüşünü açıkladı. Buna göre pazarlarda göreceli bir sakinlik bekleniyor.

Genel düşüş eğiliminde et fiyatları istisna oldu

FAO Tahıl Fiyat Endeksi Şubat ayına göre yüzde 1.8 azalırken bu düşüşte buğday ve mısır etkili oldu. Tahıl fiyatları Mart 2016 ile yaklaşık aynı seviyelere geldi.

FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi ise geçtiğimiz aya göre yüzde 6.2 düştü. FAO Şeker Fiyat Endeksi de yüzde 10.9 düşerek Mayıs 2016’dan bu yana en düşük seviyeye indi. Bu düşüşte güçlü hasat ve biyo-etanol için ulusal alımın yavaş olmasının neticesinde dünya pazarına giren Brezilya ürünlerine ithal talebinin zayıf olması etkili oldu.

Yüksek süt arzı FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi’nde aylık yüzde 2.3 düşüşü beraberinde getirdi; ancak geçtiğimiz yılın aynı döneminin epey üstünde gerçekleşti.

FAO Et Fiyat Endeksi ise büyükbaş hayvan ve domuz etine Asya’dan gelen ithalat talebiyle yüzde 0.7 arttı.

FAO’nun 2017/18 dönemi tahıl pazarları için ilk tahmini

Son Tahıl Arz ve Talep raporuna göre küresel tahıl üretimi 2017’de 2597 milyon ton olarak öngörülüyor. Bu, 2016’da kırılan rekorun ardından sadece 9 milyon tonluk bir düşüş olacak.

FAO’nun mevsimin ilk tahmini, gelecek aylardaki iklim koşullarına ve çiftçilerin fiyatları gözeterek hangi ürünü ekeceğine karar vermesine dayanıyor.

2016’ya göre küçük düşüş küresel buğday üretiminde öngörülen azalma - şu an yüzde 2.7 düşüş bekleniyor - ve daha çok Avustralya, Kanada ve ABD’de fiyatlar sebebiyle ekim oranlarındaki kesiklerden kaynaklanıyor.

Bunun tersine iri taneli tahıl üretiminin 2017’de geçici olarak yükselerek 1,353 milyon ton seviyelerinde yeni bir rekora ulaşması bekleniyor. Bu artışta Brezilya ve Arjantin’deki üretim dalgalanması ile Güney Afrika’da geçtiğimiz yıl görülen kuraklıktan sonraki sıçrama rol oynayacak.

Dünya pirinç üretimin ise yüzde 1 artarak 504 milyon tona ulaşması öngörülüyor. Bu artışta Hindistan ve Endonezya’da daha fazla ekim ile birlikte Brezilya ve Çin’deki yüksek verimlilik etkili olacak.

Tahıl kullanımı ve stokları

Küresel tahıl kullanımının 2017’de sadece yüzde 0.8 artarak 2597 milyon tona yükselmesi bekleniyor.

Üretim ve tüketim öngörüleri hesaplandığında FAO’nun ilk tahminine göre dünya tahıl stokları 2017/18 sezonu sonunda 680 milyon ton olarak gerçekleşecek. Bu da önceki sezondan sadece 2 milyon ton düşüş anlamına geliyor. Bu durumda küresel stok-kullanım oranı yüzde 25.4 düzeyinde gerçekleşecek.

Tahminlere göre buğday stokları yüzde 2.5 yükselerek 246.6 milyon tona ulaşırken mısır stokları ise Çin ve ABD’deki geniş geri çekilmenin etkisiyle muhtemelen yüzde 4 oranında düşerek 207 milyon ton seviyesinde gerçekleşecek.

Küresel pirinç stoklarının istikrarı koruyarak 170 milyon ton dolaylarında gerçekleşeceği tahmin ediliyor.