Makine mühendisleri: İş kazalarında vahim artışlar var

İstanbul, 4 Mayıs (DHA) - TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO), İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Oda Raporu’nda 2012-2015 yıllarında iş kazası sayılarında sürekli artış görüldüğü ve 4 yılda 729 bin 173 iş kazası yaşandığı ve "2015 ve 2016 yıllarında toplam 3 bin 700 emekçinin yaşamını yitirdiği" vurgulandı. 

TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO), İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Oda Raporu açıklandı.

Raporda işçi sağlığı ve iş güvenliği (İSG) mevzuatının, uygulama sorunlarını ve iki yılda bir güncellenen resmi verilerin değerlendirildiği belirtildi. Türkiye’de iş kazalarının “toplu iş cinayetlerine dönüştüğü” görüşüne yer verilen raporda, "iş kazaları ve meslek hastalıklarının sermayenin azami kâr hırsı ve emek aleyhine politikalardan" kaynaklandığı savunuldu.

Raporda bu görüş “Neoliberal serbestleştirme, özelleştirme, sendikasızlaştırma, taşeronlaştırma, esnek/güvencesiz istihdam biçimleri, çalışma koşullarının ağır oluşu, kadın, genç, çocuk emeği sömürüsü ile kayıt dışı istihdam, iş kazaları ve meslek hastalıklarının artmasının başlıca nedenleri arasındadır” denildi.

Rapora göre iş kazaları sonucu toplu ölümlerin artması nedeniyle 2012 yılında çıkarılan 6331 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Yasası ile iş güvenliği uzmanlığı, hekimliği ve diğer sağlık personeline ilişkin yönetmeliklerin defalarca değiştirilmesine rağmen SGK verileri de çok sayıda ölümlerin yaşandığı iş kazalarının arttığını doğruluyor. 

"Mühendislik ve hekimlik dışlanıyor, Bakanlık kadroları ve işverenler kayırılıyor"

TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO), İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Oda Raporunda, tıp, mühendislik ve sosyal bilimlerin Türkiye’de adeta cezalandırıldığına değinilerek şu görüşler savunuldu:

“İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası, sorumlulukları işverenden çok uzmanlara ve hekimlere yükledi. İş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin işyerlerindeki hizmet süreleri de sürekli düşürülmüştür. Amaç, uzman, hekim ve diğer sağlık personeli ile İSG önlemlerinin işverenlere maliyetinin düşürülmesidir. Bu personelin ayda 8 dakika, 12 dakika, 16 dakika gibi kısa sürelerle görev yaptığı işyerlerinde iş kazaları ve meslek hastalıklarının azalması mümkün değildir.” 

İş kazalarında sürekli artış var 

Raporda iş kazaları ve ölümlerle ilgili şu ifadelere yer verildi:

"SGK verilerine göre, 2012-2015 yıllarında iş kazası sayılarında sürekli artış görülüyor.

"İş kazası sayısı 2012 yılında 74 bin 871; 2013 yılında 191 bin 389, 2014 yılında 221 bin 366, 2015 yılında 241 bin 547 olarak belirlendi.

"İş kazaları 2015 yılında bir önceki yıla göre yüzde 10.91; 2012’ye göre de yüzde 322.61 arttı.

"2015 yılında 1,252 iş kazası sonucu ölüm vakası vardır. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSGM) verilerine göre de 2015 yılında iş kazalarında 1,730, 2016 yılında 1,970 emekçi hayatını kaybetti.

"SGK 2015 verilerinde hayatını kaybeden 1,252 kişinin 762’si (yüzde 60’ı) 50’den az işçi çalıştıran işyerlerinde, yani İş Sağlığı Güvenliği Kurulu kurulması zorunlu olmayan işyerlerinde çalışmaktaydı."

İş kazası sayıları ile iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölüm vakaları 1996 yılından sonra en yüksek düzeyde olduğuna yer verilen raporda, "Eurostat istatistiklerine göre de Türkiye, 100 bin çalışan başına ölümlü iş kazalarında Avrupa’da birinci sıradadır" denildi.

En fazla kaza metal ürün imalatında, en fazla ölüm inşaatta

Rapora göre, 2015 yılı iş kazalarının faaliyet gruplarına göre dağılımında fabrikasyon metal ürünleri imalatı 19 bin 221 iş kazası ile birinci, bina inşaatı 15 bin 65 kaza ile ikinci, ana metal sanayii 12 bin 59 kaza ile üçüncü sırada yer alıyor.

En fazla ölüm yaşanan faaliyet grupları sıralamasında inşaat sektörü 433 kişi (yüzde 41.45) ile birinci sırada; taşımacılık (kara, hava, su yolu, boru taşımacılığı ve taşımacılık için depolama ve destekleme faaliyetleri dahil) 190 kişi (yüzde 15.26) ile ikinci sırada; madencilik (kömür ve linyit çıkartılması, metal cevheri madenciliği, diğer madencilik ve taşocakçılığı) 79 kişi (yüzde 6.31) ile üçüncü sırada bulunuyor.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Ali Ekber Çakar’ın imzasını taşıyan raporda şu öneriler bulunuyor:

"İSG sorunlarının doğru çözümlere kavuşturulmasına yönelik güvenlik önlemlerinin geliştirilmesi, mesleğimiz ve Odamızın temel görevleri arasındadır.

"İSG alanı ile ilgili ulusal politikaların oluşturulması, kararların alınması ve işyerlerinde denetim üzerine kararlar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından, diğer sosyal tarafların görüşleri önemsenmeden alınıyor.

"Gelinen vahim nokta gösteriyor ki, Bakanlık doğru kararlar almıyor. Konu sermaye güçlerinin çıkarlarına göre değil, çalışanlardan yana, sendikalar, üniversiteler, TMMOB, TTB’nin görüşleri ve kamusal denetim ekseninde çözümlenmeyi bekliyor." (Tablo - Fotoğraf)