Indiana Üniversitesi’nde ‘Post doktora' konusu: 'Cem Ritüeli'

İhsan DÖRTKARDEŞ/İSTANBUL, (DHA)- ABD’deki Indiana Üniversitesi (Central Eurasian Studies at Indiana University) Avrasya çalışmaları merkezinde ‘Post doktora’ çalışmasına devam eden Türk Halk Müziği sanatçısı Dr. Yusuf Benli, düzenlenen ‘Türk gecesinde’, okuduğu ‘Bir gideriz bin geliriz’ adını verdiği şiir ve bestesi beğeni topladı. Dr. Benli'nin Post doktora çalışması kapsamında, ABD’deki Indiana üniversitesin de 13 Nisa'nda ‘Alevi Bektaşi Günü’ ve Can'ların Cem'i adı verilen bir dizi aktiviteye Benli’nin yanı sıra Arif Sağ, Yavuz Top, Musa Eroğlu, Erdal Erzincan, Tolga Sağ gibi sanatçılar da katılacak.
İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Temel Bilimler lisans bölümünü bitiren Yusuf Benli, Haliç Üniversitesi Türk Müziği Konservatuarı’nda ‘Yedi Ulu Ozanın Alevi-Bektaşi Öğretisindeki Yeri ve Önemi’ konulu çalışma ile yüksek lisansını ardından aynı üniversitede bağlamada ileri icra niteliğinin Alevi müziği ve kültürünün yaygınlaşmasına etkisi konulu tezi ile doktorasını tamamladı. Benli, ‘Post doktora’ çalışmasını yapmak üzere Indiana Üniversitesi’ne gitti.
Akademik çalışmasını burada sürdüren Dr. Yusuf Benli, aynı üniversitede eğitim gören yaklaşık 50 yabancı öğrencinin yanı sıra tanınmış Türk akademisyenlerden Prof.Dr. Kemal Sılay ve 98 yaşındaki Prof. İlhan Başgöz’ün de katıldığı geceye davet edildi. Benli, burada CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun geçen yıl katıldığı şehit cenaze töreninde önüne mermi atılması olayı ile ilgili yazdığı daha sonra bestelediği “Özgürlüğe giden yolda/Kimse döndüremez bizi/ Yüreğimiz çarpar solda/ Kimse yıldıramaz bizi/ Kurşun kar eylemez bize/ Zulmedenler gelir dize/ Ölümü almışız göze/ Bir gideriz bin geliriz’ dizelerinin yer aldığı şiiri okurken, Türkiye’de protokolde yeri 3’üncü sırada olan ana muhalefet partisi liderinin kurşun ile tehdit edilmesi olayından etkilendiğini anlattı.
INDIANA ÜNİVERSİTESİ’NDE CEM RİTÜELİ
İzinli olarak İstanbul Avcılar’a gelen Dr. Yusuf Benli, Alevi öğretisinin kendisini sanatla taşıdığı konusunda çalışma yaptığını, önümüzdeki ay 12 panelist ve 12 sanatçının katılımı ile bunu gerçekleştireceğini söyledi.
Sempozyumda Alevi-Bektaşi öğretisinin tarihsel süreci, Cem ritüeli, semah, zakirlik, öğretinin etnomüzikolojik bağlamı, sanatsal iletişim boyutu, kültürel aktarımı, yayılımı, cinsiyet eşitliği ve muhabbet geleneği ile kendini nasıl yeniden inşaa ettiği, edebiyatı, mizahı, müziği gibi pek çok konu bir gün boyunca bilimsel boyutları ile ele alınacak. Cem ritüelinin de gerçekleştirileceği bu önemli tarihi etkinlikte aynı zamanda muhabbet geleneği ile deyişler, duaz, semahlar da söylenecek ve arşivlenecek. Cem kültürünü, Alevi müziğinin kültürel, sanatsal iletişimi, etnomüzikolojik boyutunu tüm yönleri ile ortaya koyacaklarını anlatırken şöyle dedi:
“Indiana Üniversitesi’nde post doktora kapsamında yapacağımız cemde hocalarımız ve biz; 'Bu öğreti kendisini buralara sanatla taşımıştır ve reformunu sanatla gerçekleştirmiştir' iddiasındayız. Alevi kültüründe muhabbet kültürü vardır. Bu öğretiyi nesilden nesile aktaran Arif Sağ, Yavuz Top, Musa Eroğlu Muhlis Akarsu’nun yapmış olduğu muhabbet çalışması vardı. Onun akabinde 2’nci jenerasyon olarak bizim yaptığımız çalışma var. Bizden sonra gelen 3 ve 4’üncü jenerasyon çocukların dershanelerde yaptıkları çalışmaları ortaya koyarak diyorum ki bu öğreti kendisini sanatla geçmişten geleceğe taşımıştır. Cumhuriyetin ilk dönemlerindeki ustalarımız; Aşık Veysel, Aşık Daimi, Aşık Davut Sulari, Mahsuni, Feyzullah Çınar gibi ozanların eserlerine de orada yer vereceğiz. Cem ritüelinin fotoğraflarından bir sergi açılacak. Heykeltıraş Zafer Sarı'nın Alevi-Bektaşi ozanlarının heykel sergisi açılacak ayrıca öğretiye dair kaligrafik sergi açılacak. Projemiz için düzenleyeceğimiz ‘Alevi Bektaşi Günü’ne Arif Sağ, Yavuz Top, Musa Eroğlu gelecek. Erdal Erzincan, Tolga Sağ. Yani birinci, ikinci, üçüncü kuşak muhabbet birçok akademisyen; önceki dönem Bursa milletvekili Harvard Üniversitesi’nde Ortadoğu Çalışmaları alanında doktorası bulunan Aykan Erdemir Aleviliğin tarihsel sürecini anlatacak. Cumhurbaşkanlığına aday olmuş, CHP Parti Meclisi’nde bulunan yazar Yaşar Seyman da ‘Cinsiyet eşitliği temelinde Alevilikte kadın’ı anlatacak."

FOTOĞRAFLI