'Helikopter ebeveynlik' çocuğun okul başarısını olumsuz etkiliyor

Gül KABA/İSTANBUL, (DHA) - UZMAN Klinik Psikolog İrem Burcu Kurşun, çocuklarının etrafında pervane olan, hayatlarına fazla müdahale eden, aşırı koruyucu ve kontrolcü anne ve babalar için kullanılan 'helikopter ebeveynlik' kavramının, çocuğun okul başarısını, sorumluluk bilinicini ve özgüvenini olumsuz etkilediğini söyledi.

Altınbaş Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Uzman Klinik Psikolog İrem Burcu Kurşun, helikopter ebeveynlik üzerine açıklamalarda bulundu. Kavramın60'lı yıllarda Psikolog Haim Ginott' un, psikoloji literatürüne kazandırdığını belirten Kurşun, danışanlardan küçük bir çocuk annesini tanımlarken helikoptere benzetmesi nedeniyle literatürde yerini helikopter ebeveyn olarak aldığını söyledi.Helikopter ebeveynlik, çocuklarının etrafında pervane olan, hayatlarına fazla müdahale eden, aşırı koruyucu ve kontrolcü anne ve babalar için kullanılan bir tabir" dedi.

"ÇOCUKLAR EN UFAK SORUN KARŞISINDA YOĞUN KAYGI YAŞARLAR"

Tutumun iyi niyetli olarak ortaya çıktığını ancak aşırıya kaçınıldığında çocuklar için olumsuz birtakım sonuçları olduğunu ifade eden Öğr. Gör. Kurşun, "Böyle olan anne ve babalar her şeyi çocuklarının yerine düşünür ve yapar. Çocuklar da kendileri için olan her şeyi başkaları düşünüp yaptığı için en ufak sorun karşısında yoğun kaygı yaşarlar. Örneğin çocuk okulda arkadaşıyla bir problem yaşadı, bu problemi nasıl çözeceğini bilemez, direk gidip ebeveynine danışır. Problemi tek başına çözemez, sıkıntı yaşar" diye konuştu.

"ÖZGÜVEN KAYBI OLUR, RİSK ALAMAZLAR"

Çocukların özgüven kaybı yaşayıp, sorumluluk alma duyguları zayıf olacağını vurgulayan Öğr. Gör. Kurşun, "Risk almakta zorlanırlar. Çünkü kendine güvenen çocuk sorumluluk alır. Ebeveynler okulda çocuğun arkadaşlarıyla ilişkilerine müdahale ederler, sorunlarını kendileri çözmesine fırsat vermezler. O yüzden bu çocuklar başarı odaklı yetişir. Ama kendi başlarına nasıl sorumluluk alacaklarını, başladıkları işi nasıl bitireceklerini bilemedikleri için okul başarısını olumsuz etkiliyor. Helikopter ebeveynler bazen çocuklarının projelerini,ödevlerini de kendileri yapar" ifadelerini kullandı.

"ÇOCUKLAR ÖZELLİKLE LİSEDEN SONRA ZORLANIR"

"Özellikle liseden sonraki süreçte aileler çocuklarına 'hadi artık kendi başına bir şey yapmalısın' dediklerinde o çocuklar çok zorlanıyor" diyen  Öğr. Gör. Kurşun, "Çünkü o zamana kadar kendileri yerine her şeyi başkaları yapmış. Böyle çocuklar karşılaştıkları sorunlar karşısında yine yardım bekliyor ama bunu belirtemiyor beklediği için işe başlayamıyor, başladığı işi bitiremiyor.Ödev teslimlerinde gecikiyor, sınavına yeterli sürede çalışamıyor. O yüzden de çocuklarda düşük akademik başarı gözlemleniyor" dedi.

"SOSYAL HAYATINI DA OLUMSUZ ETKİLİYOR"

Akademik başarının düştükçe, ilginin de düştüğünü kaydeden Kurşun, "Sosyal hayatında ise ailelerin çocuğu hangi yaşına kadar böyle yetiştirip sonra kendi haline bıraktığı çok önemli. Küçüklükten itibaren helikopter ebeveynler her şeyi çocuğu adına planlıyorsa yine çocuk olumsuz etkilenir. Örneğin, aileler çocuklarının hangi arkadaşıyla, nerede,saat kaçta buluşacağına karar veriyorsa çocuk tek başına biriyle nasıl iletişim kurulacağını, nasıl selam vereceğini bilemez.  Ebeveyninden onay almadan yapamaz hale geliyor. Yalnız kaldığında birine adres sormak bile o çocuk için çok zor hale geliyor. İnsanlarla iletişim kurmakta zorlanıyorlar" diye konuştu.

"AİLELER ÇOCUKLARININ BİREY OLDUĞUNU UNUTMAMALI"

Ailelere önemli tavsiyelerde de bulunan Kurşun, "Çocukların fikirlerini önemsemek ve dinlemek gerekiyor. Çünkü çocuklar her zaman neye ihtiyaçları olduklarını, neyi isteyip, istemediklerini, sevip sevmediklerini söylüyorlar. Çocuğun her yaş döneminde yaşaması gereken belli çatışmalar var. Bu çatışmaları yaşayıp üstesinden gelmesiyle aslında sağlıklı bir kişilikleri oluşur" ifadelerini kullandı.

"FANUSTA YAŞAYAN ÇOCUK KORUNMUŞ OLMUYOR"

"Ebeveynler onların yerine her şeyi yaptığında, fanusun içerisine çocuklarını koyduklarında aslında onları korumuş olmuyorlar" diyen Kurşun, "Onların tek başına hayatlarını idare etmeleri için hata yapmalarına izin vermek lazım. Çocukların o süreçte hatadan çıkaracakları deneyimler ve hatalar daha önemli. Çocuk bir problem yaşadığındaona hemen müdahale etmek yerine biraz onlara zaman tanımak ve izlemek gerekiyor. Onların yaratıcılığını geliştirip, kendilerini ifade etmelerine izin vermek lazım" dedi.

(FOTOĞRAF)