Güncelleme Tarihi:
Gülseli KENARLI -Güven USTA- Akın ÇELİKTAŞ/İSTANBUL, (DHA) CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım ile Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov Balat'ta bulunan ve restorasyonu 7 yıl süren Demir Kilise'nin (Sveti Stefan Kilisesi) açılışını gerçekleştirdi.
Törene ayrıca Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal, Bulgar Ekzarhlığı Ortodoks Kilisesi Vakfı Başkanı Vasil Liaze, Fener Rum Patriği Bartolomeos, Bulgaristan Başmüfütüsü Mustafa Aliş Hacı da katıldı.
"ULUSLARARASI TOPLUMA VERİLMİŞ ÇOK ÖNEMLİ BİR MESAJ OLARAK DEĞERLENDİRİYORUM"
Cumhurbaşkanı Erdoğan burada yaptığı konuşmada, "Bulgaristan, Avrupa Birliği dönem başkanlığıyla, bu dönemde farklı bir konumda. Böyle bir dönemde bu açılışın yapılıyor olmasını uluslararası topluma verilmiş çok önemli bir mesaj olarak değerlendiriyorum. İstanbul buradaki özellikle şu fotoğrafla, farklı din ve kültürlerin bir arada barış içinde yaşadığı şehir olma vasfını bir kez daha tüm dünyaya özellikle göstermiştir. Şu anda burada bakıyorsunuz bir tarafta patrikhane; bir tarafta bakıyorsunuz Demir Kilise... Arada çok uzun bir mesafe yok, yürümeye kalksak 200-250 metrelik bir yer. Demir iskelet sistemiyle halen türünün dünyadaki tek örneği olan bu kilise, 1898 yılından bu yana, 120 yıldır ayakta duruyor. Burası Bulgar cemaati için ibadethane olarak hizmet vermenin yanında, İstanbul'un güzelliğine ve zenginliğine de katkıda buluyor" dedi.
"DEMİR KİLİSE'DEKİ İBADET ÖZGÜRLÜĞÜ İLE FİLİBE MURADİYE CAMİİ'NDEKİ İBADET ÖZGÜRLÜĞÜNÜ BİRBİRİNDEN AYIRMIYORUZ"
"Tarihin belirli bir döneminde yaşanmış acı hatıralar, bizlerin çok daha uzun ve çok daha köklü olan birlikte yaşama tecrübemizi gölgelememelidir" diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Onun için biz de şu var; kesrette vahdet anlayışı var. Bu bizim aslında tüm inançlara, düşünceye, vesaire yaklaşımımızı gösterir. Yani çoklukla birlik. Biz işte bu anlayışla ülkemizin her köşesinde diğer dinlere mensup vatandaşlarımızın ibadethanelerini ayağa kaldırmaya, bunlara yönelik çalışmalar yürüttük, yürütüyoruz. Son dönemde, ülkemizde Edirne'deki Büyük Sinagog, Gökçeada'daki Aya Nikola Kilisesi, İskenderun'daki Süryani Katolik Kilisesi, Diyarbakır'daki Sur Ermeni Protestan Kilisesi, Gaziantep'teki Nizip Fevkani Kilisesi, Cunda'daki Taksiyarhis Kilisesi, Edirnekapı'daki Aya Yorgi Kilisesi'nin de aralarında bulunduğu 14 ibadethane onarımdan geçirilmiştir. Demir Kilise, bu işin finalidir, son örneğidir. Havra, şapel, kilise gibi dini mekanların onarımlarını önümüzdeki dönemde de sürdüreceğiz. İstanbul, Demir Kilise'deki ibadet özgürlüğü ile Filibe Muradiye Camii'ndeki ibadet özgürlüğünü birbirinden ayırmıyoruz" şeklinde konuştu.
"ÇOK DAHA SAMİMİ BİRLİKTELİKLERE HEP BİRLİKTE TÜM DÜNYADA ŞAHİT OLACAĞIZ"
Erdoğan, Borisov'un beraberinde Bulgaristan Başmüfütüsü Mustafa Aliş Hacı'yı da getirmesinin sürece pozitif katkı sağladığını belirterek, "Biz inancı ve kökeni ne olursa olsun herkesin özgürce ibadetini yapabilmesini temin etmenin, devletlerin sorumluluk alanında olduğuna inanıyoruz. Bugün Sayın Borisov'un heyetinde Bulgar Ortodoks Kilisesi Patriği Sayın Neofit ile Bulgaristan Başmüftüsü Sayın Mustafa Aliş Hacı'nın beraber yer alıyor olması Bulgaristan'ın da bu birlikteliğe verdiği öneme işaret ediyor. İnşallah önümüzdeki dönemde bu konuda çok daha güzel görüntülere, çok daha samimi birlikteliklere hep birlikte tüm dünyada şahit olacağız" dedi.
BULGARİSTAN'DAKİ CAMİ AÇILIŞI
Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü:
"Demir Kilise örneğinde olduğu gibi ortak kültürel mirasın muhafazasına yönelik bu çalışmaları birlikte yapabiliriz. Bulgar dostlarımızla Demir Kilise restorasyonunda gerçekleştirdiğimiz işbirliğini Bulgaristan'daki ibadethaneler konusunda da sürdürmeyi ümit ediyoruz. Sofya'daki 1882'den beri ibadete açık tek cami olan 450 yıllık Kadı Seyfullah Efendi Camii'nin restorasyonunun tamamlandığını öğrendim. Bu önemli kültür mirasımızın açılışını sizlerle birlikte yapmaktan memnuniyet duyacağımızı da ayrıca belirtmek istiyorum."
"BATI DÜNYASINDA DA ARTAN ŞEKİLDE BUGÜN NE YAZIK Kİ KENDİNİ GÖSTERİYOR"
Başbakan Binali Yıldırım, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın başbakanlığı döneminde çıkarılan bir kanun ile cemaat vakıflarının mallarının iade edildiğini belirterek, "Bu şekilde 167 cemaat vakfına ait tam bin 29 eser, varlık, cemaat vakıflarına aktarılmış ve geçmişten beri gelen bu önemli sorun da ortadan kaldırılmıştır. Bu bağlamda Şişli Kaptanpaşa Mahallesi'nde yaklaşık 60 dönümlük önemli bir taşınmaz Bulgar Vakfı'na teslim edilmiştir. Bugünlerde etrafımıza baktığımızda özellikle Avrupa başta olmak üzere dini inançlar konusunda gerekli müsamahayı, toleransı göremiyoruz ve gittikçe bu değerler, insanlığı birleştiren değerler olmak yerine aradaki düşmanlığı, husumeti artıran değerlere dönüşüyor. Dini ve kültürel kutuplaşma riski gittikçe artıyor. Ortadoğu'da yüzyıllar boyunca bir arada yaşayan değişik dinlere mensup insanlar mezhepleri veya inançları nedeniyle hedef olurken, aynı eğilimler İslam düşmanlığı ve gittikçe tırmanan ırkçılık olarak Batı dünyasında da artan şekilde bugün ne yazık ki kendini gösteriyor" ifadesini kullandı.
"TÜRKİYE İLE AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ İÇİN ÇABA HARCAMAMIZ LAZIM"
Bulgaristan Başbakanı Borisov ise, "Türkiye, büyük bir devlettir ve Avrupa'nın en büyük komşusudur. Bizler elimizden gelen her şeyi yapmalıyız. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Macron'la yaptığı görüşmeyi büyük bir ilgiyle izledik, Dışişleri Bakanı'nın temaslarını izliyoruz. 2018 yılında Türkiye ile Avrupa Birliği ilişkilerinin normalleştirilmesi, iyileştirilmesi için çaba harcamamız lazım. Bir kaç yıl önce Strazburg'da bulunduğumda zaten iyi ilişkiler olduğunu görmüştük. İş ilişkileri, ticaret ve güvenlik ilişkileri yeni bir iyileşme sürecine girmek durumundadır. Ülkelerin büyük küçük olması önemli değil, hepimizin bir katkısı olabilecektir. Biz, olabildiğince katkı sağlayacağız. İnanıyorum ki bu, en doğru yoldur" dedi.
AÇILIŞ KURDELESİ KESİLDİ
Konuşmaların ardından Erdoğan, Borisov ve Yıldırım kilisenin açılış kurdelesini kesti. Bir süre kiliseyi gezen Erdoğan ve beraberindekiler daha sonra buradan ayrıldı.
(FOTOĞRAF)