Elektronik cihaz yasağı başladı

 Tolga ÖZBEK/İSTANBUL (DHA) – ARALARINDA İstanbul’un da bulunduğu 8 ülkedeki 10 havalimanından ABD’ye doğrudan sefer yapacak uçaklarda yolcular, bugünden itibaren uçağa cep telefonundan büyük elektronik cihaz sokamayacak. ABD Başkanı Donald Trump’ın imzasıyla başlatılan uygulama Türkiye’nin yanı sıra Abu Dabi ve Dubai (Birleşik Arap Emirlikleri), Amman (Ürdün), Cidde, Riyad (Suudi Arabistan), Doha (Katar), Kahire (Mısır), Kazablanka (Fas) ve Kuveyt (Kuveyt) için geçerli olacak.

THY uygulamanın bugün tebliğ edilmesiyle birlikte yürürlüğe girdiğini bildirerek ABD’ye uçacak yolcularını uyardı. Bilgilendirmede şöyle denildi:
“İstanbul Atatürk Havalimanı çıkışlı ABD varışlı seferlerimizde geçerli olmak üzere, cep telefonu veya akıllı telefondan daha büyük elektronik cihazların uçak altı kargo bölümünde taşınması konusunda ilgili otoritelerce karar alınmıştır. Medikal cihazların hariç tutulduğu uygulama kapsamında elektronik eşyalar uçak altı kargo bölümünde taşınabilmektedir”

NEDEN BU KARAR ALINDI

Amerikan Özel Kuvvetleri’nin Yemen’de El Kaide’ye yaptığı operasyonda, terör örgütünün elektronik aletlerin içine gizlenmiş patlayıcıyla uçaklara karşı eylem yapacağı belirlenmişti. Bunun üzerine Müslüman ülkelerden bu tür bir saldırı riski nedeniyle ABD güvenlik kurallarını daha da sıkı hale getirdi.
Uygulamaya göre, yolcular yanlarına cep telefonlarından daha büyük olan diz üstü bilgisayar, tablet, DVD oynatıcısı, elektronik oyunlar veya ‘kindle’ olarak adlandırılan elektronik kitap okuyucularını kabine sokamayacak. Bu tür elektronik aletler bagaja verilecek bavulların içine konulacak. Tıbbi cihazlar bu uygulamanın dışında kalacak.
PATLAYICI RİSKİ
Güvenlik uzmanları, cep telefonlarından daha büyük cihazlar içine konulabilecek patlayıcıların uçağın gövdesine hasar verebilecek etkiye sahip olacağına dikkat çekti. Geçen yıl şubat ayında meydana gelen olayda, Somali’de Mogadişu’dan kalkan Daallo Havayolları’nın uçağında bir yolcu, dizüstü bilgisayarının içine gizleyerek soktuğu bombayı uçağın kalkışı sırasında patlatmıştı. Cam kenarında oturan yolcu, gövdede oluşan yarıktan dışarı fırlamış, pilotlar uçağı Mogadişu’ya indirmeyi başarmıştı. Olayın meydana geldiği 2 Şubat 2016 tarihinde Türk Hava Yolları kötü hava şartları nedeniyle seferini iptal etmiş ve aktarmalı yolcular Daallo Havayolları’nın uçağına binmişti.
Uzmanlar, gövdede patlama ile meydana gelebilecek hasarın ciddi sonuçlara yol açabileceğine dikkat çekiyor. Yüksek irtifada, dışarısı ile kabin arasında basınç farkı nedeniyle gövdedeki deformasyon hızla ilerleyerek parçalanmaya ve uçağın düşmesine neden olabiliyor.

NASIL TAŞINACAK

Yolcu cep telefonu veya akıllı telefondan daha büyük elektronik cihazlarını kapalı olarak bavuluna koyacak. Bavul kontuarda teslim edildikten sonra havalimanı güvenliğinden geçirilecek. ABD aralarında Türkiye’nin de olduğu bir çok ülkeden yapılan seferlerde yetkilendirdiği güvenlik şirketlerinden özel hizmet alıyor. Bu şirketler, havalimanındaki güvenlikten uçağa gönderilen bagajı tekrar x-ray cihazından geçiriyor. Sonrasında da uçağın kargo bölümüne yükleniyor.

THY VE KÖRFEZ ŞİRKETLERİ OLUMSUZ ETKİLENECEK

Son yıllarda bir çok ABD havayolu şirketi, rekabete dayanamayarak Türkiye’nin yanı sıra körfez bölgesinden çekilmek veya seferlerini azaltmak zorunda kaldı. Başta THY, Emirates, Qatar ve Etihad Havayolları olmak üzere bu pazardan çok önemli pay almaya başladı. Uzmanlar bu yasak tan THY ve körfez bölgesindeki havayollarının ciddi etkilenebileceğine dikkat çekiyor. Trump’ın seçilmesinin ardından Amerikan havayolu şirketleri rekabetten zarar ettiklerini ve pazarlarını kaybettiklerini açıklamıştı.

HIRSIZLIK ARTABİLİR

Maddi değeri yüksek bu cihazların bavula konulması akıllara hemen hırsızlık riskini getiriyor. Özellikle ABD’de bavul hırsızlık oranlarının yüksek olması, bu konuda ekstra önlemler alınması gerekliliğine işaret ediyor. Benzer bir yasak, 2006’da İngiltere tarafından uygulandığında havalimanı hırsızlık olaylarında ciddi bir artış yaşanmıştı.