DİSK-AR: İşsizlikte patlama yaşanıyor

İstanbul, 15 Kasım (DHA) - Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR) Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK’in açıkladığı Ağustos 2016 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre "6.5 milyon işsiz" ile "işsizlikte patlama" yaşandığı uyarısında bulundu.

DİSK-AR açıklamasına göre, TÜİK tarafından açıklanan dar tanımlı (standart) işsizlik oranı bir önceki yılın Ağustos ayına göre 1.2 puan artarak yüzde 11.3’e yükselerek "son beş yılın en yüksek işsizlik oranı"na ulaştı.

Toplam işsiz sayısı bir önceki yılın Ağustos ayına göre 435 bin kişi artarak 3 milyon 493 bin olarak gerçekleşti. 2012 Ağustos ayında 9.2 olan işsizlik oranı da 2.1 puan artarak iki yıl sonra Ağustos 2016’da 11.3’e yükseldi. 

İşsiz sayısı 6.5 milyon

Açıklamada, Ağustos 2016 döneminde geniş tanımlı işsizlik oranının yüzde 19.4 olarak gerçekleştiği, Ağustos 2015’te 6 milyon 18 bin olan geniş tanımlı işsiz sayısının da Ağustos 2016’da 6 milyon 500 bine yükseldiğine dikkat çekildi.

Ağustos 2016 döneminde tarım dışı işsizlik oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1.3 puan artarak yüzde 13.7 olarak gerçekleştiğine yer verilen açıklamada, Tarım dışı kadın işsizliğinin 2.3 puanlık bir artışla yüzde 20.7’ye yükseldiği vurgulandı.

Tarım dışı genç işsizliği ise 1.9 puanlık bir artışla yüzde 24.1’e yükselirken işsizlikte en yüksek artışın kadınlarda yaşandığı belirtildi. Kadın işsizliği genel olarak 2 puan artarken, tarım dışı kadın işsizliği 2.3 puan arttı. 

DİSK – AR açıklamasında şu görüşler savunuldu: “Ağustos 2016 döneminde genç (15-24 yaş arası) işsizliği 1.6 puan artarak yüzde 19.9’a yükseldi. Tarım dışı genç kadın işsizliği ise 1.8 puan artarak 32.4’e yükseldi. TÜİK Ağustos 2016 Hanehalkı İşgücü araştırmasında ne eğitim ve ne istihdamda olan gençlerin oranına da yer verdi. 15-24 yaş arası ne eğitim ne de istihdamda yer alan gençlerin oranı yüzde 27.2 olarak gerçekleşti.

NEET (Not in Education, Employment, or Training) olarak da bilinen bu oran istihdam, eğitim ve mesleki eğitim dışı gençlerin durumunu yansıtıyor. Son iki yılda toplam işsiz sayısı 549 bin artarken kadın işsiz sayısı 358 bin arttı. Böylece yeni işsizlerin yüzde 65’ini kadınlar oluşturdu.” 

“AKP İşsizlikle Mücadelede Başarısız”

DİSK – AR açıklamasında “AKP İşsizlikle Mücadelede Başarısız” başlığı altında işsizliğin son beş yıldır düzenli olarak arttığına dikkat çekildi ve şu değerlendirme yapıldı:

"2012 yılında yüzde 9.2 olan işsizlik oranı (dar tanımlı) beş yılda 2.1 puan artarak Ağustos 2016’da 11.3’e yükseldi. İşsiz sayısı 2.4 milyondan 3.5 milyona yaklaştı. AKP iş başına geldiği 2002 yılında yüzde 10.3 olan işsizlik oranı aradan geçen 14 yıla rağmen düşmedi. Tersine artış gösterdi. Sadece son beş yılda işsizler ordusuna katılanların sayısı bir milyonu geçti. İşsizlikte artış hızlanıyor. Son bir yılda yaşanan 435 bin kişilik artış, işsizlikte tırmanış eğilimin en açık göstergesi."

Değerlendirme ve öneriler

DİSK – AR açıklamasında değerlendirme ve öneriler son başlığı altında şu görüşlere yer verildi:

“TÜİK’in Ağustos 2016 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçları işsizlikte artış eğilimin devam ettiğini gösteriyor. İşsizlik son beş yılın en yüksek oranına yükselirken bütün işsizlik türlerinde tırmanış yaşanıyor. Genişletilmiş işsiz sayısı 6.5 milyon gibi oldukça yüksek bir sayıya ulaşıyor. İşsizlikteki artış en çok kadınları etkiliyor. Toplum yararına çalışma ve evde bakım hizmetlerinde çalışanların da istihdam rakamlarına dahil edilmesine rağmen işsizlikteki artışın önüne geçilemediği ve AKP’nin işsizlikle mücadelede başarısız olduğu görülüyor.

Önerilerimiz:

o Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması” ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37.5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir. 

o Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır. 

o İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır. 

o Güvencesiz çalışma biçimlerine son verilmeli, tüm taşeron işçilere kadro verilmelidir. Kamu taşeron işçileri kamu işçisi olarak kadroya alınmalıdır.

o Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun “insana yaraşır iş” yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.

o Kiralık işçilik yasası (6715) Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmelidir.

o Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.

o Toplum yararına çalışma programları kapsamında çalıştırılanlar daimi işçi statüsüne geçirilmelidir.

o İş başında eğitim adı altında çırak ve stajyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.

o İşsizlik Sigortası Fonunun amaç dışı kullanımına son verilmelidir

o Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır."