DİSK-AR: “Asgari ücret geçim ücreti olmalıdır”

DİSK AR’ın yaptığı Asgari Ücret Raporu’nda 2017 asgari ücretinin bu Aralık ayında belirleneceği vurgulanarak asgari ücret artışının düşük tutulmak istendiği kaydedildi. DİSK AR raporunda sermaye ve hükümet çevreleri asgari ücret artışını düşük tutmaya çabaladığı savunularak Uluslararası Para Fonu’nun da asgari ücretle ilgili “2016 yılında çok fazla arttığı bu yüzden 2017 asgari ücret artışının sınırlı kalması” şeklinde tavsiyelerde bulunduğu hatırlatıldı. “Asgari ücret hesaplama yöntemi uluslararası standartlara aykırıdır” denilen raporda İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin “Çalışan herkesin, kendisine ve ailesine insanlık onuruna yaraşır bir yaşam sağlayan ve gerektiğinde her türlü sosyal koruma yolları ile de desteklenen adil ve elverişli bir ücrete hakkı vardır” cümlesi hatırlatıldı. Raporda Avrupa Sosyal Şartının ‘‘Tüm çalışanların, kendileri ve ailelerine iyi bir yaşam düzeyi sağlamak için yeterli adil bir ücret alma hakkı vardır’’ cümlesiyle Uluslararası Çalışma Örgütü’nün “Asgari ücretin tespitinde işçilerin ve ailelerinin ihtiyaçlarının, ülkedeki genel ücret seviyesinin, hayat pahalılığının, sosyal güvenlik yardımlarının ve diğer sosyal grupların göreli yaşama standartları dikkate alınmalıdır” maddeleri alt alta sıralanarak şöyle denildi:

“Asgari ücret piyasa mekanizmasına çalışanlar yararına müdahale edilmesi ve ücretin sermayenin insafına bırakılmaması anlamına geliyor. Asgari ücret evrensel kabul görmüş temel sosyal haklardan biridir. Evrensel ve bölgesel düzeyde çeşitli sözleşme ve antlaşmalar asgari ücret hakkını güvence altına almıştır. Türkiye Evrensel Bildirge, Avrupa Sosyal Şartı’nın ve Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı’nı kabul etmiştir. Ancak Türkiye’deki asgari ücret tespit yöntemi uluslararası kabul edilmiş standartlara aykırıdır. SGK verilerine göre ülkemizde asgari ücretle çalışanların sayısı 2015 itibariyle 5.4 milyon civarındadır. Yaklaşık 8 milyon işçinin asgari ücret artışından doğrudan etkilendiği kabul edilmektedir. Son yıllarda yapılan enflasyonun üzerindeki asgari ücret artışlarının gelir eşitsizliğinin giderilmesi yönünde anlamlı bir iyileşmeye yol açmadığını, tersine gelirin sınıfsal dağılımında önemli bir bozulma yaşandığını söyleyebiliriz.  1999’da 52.2 olan ücretlerin milli gelir içindeki payı 2000’li yıllarda sistemli biçimde azalarak 2015 yılında yüzde 34 seviyesine gerilemiştir. Bu nedenle Asgari ücret AGİ hariç net hesaplanmalı ve vergi dışı bırakılmalı, net olarak ödenmelidir. 2016 Kasım ayında 1750 lira civarında olan tek bir işçinin asgari yaşam maliyeti 2017’de 2000 lirayı rahatlıkla bulacaktır. Asgari Ücret Tespit Yönetmeliğinde yer alan esaslar işçinin ve ailesinin insanca yaşamasına yetmemekle birlikte, bu yönetmelikteki ilkelere uyulması durumunda dahi 2017 yılı asgari ücretinin en az 2000 lira net olması gerekir. “