"ABD'de seçim sonuçları 'blockchain teknolojisiyle' anında izlenebilecek"

İSTANBUL, (DHA) - AMERİKA Birleşik Devletleri’nin (ABD) Batı Virginia eyaletinde ilk kez resmi olarak seçimlerde kullanılacak olan Blockchain teknolojisi, saat saat hatta saniye saniye seçim sonuçlarının takip edilmesini sağlayacak. Sistem sayesinde seçim sonuçlarının oylamanın bitiminin ardından hemen yayınlanabileceğini söyleyen Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Dr. Öğr. Üyesi Bora Erdamar, "Her an gözlemlenebilir bir data olacak" dedi.

Dijital ortamda yapılan işlemlerin güvenli şekilde takip edilmesini sağlayan şifreli bir veri tabanı olan Blockchain, eğitimden, sağlığa ve bankacılığa kadar neredeyse her alanda kullanılabilecek bir teknoloji. Blockchain teknolojisi, seçim ve oy verme sürecine de yeni bir boyut getiriyor.

 “HERKESİN ULAŞABİLECEĞİ BİR SİSTEM”

 Seçimde hatasız ve hızlı sonuçlar alınabileceğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Bora Erdamar şunları söyledi:

"Şu anda seçimler hepimiz için kritik bir konu. Seçim sistemlerinin teorik olarak bütün özelliklerini, analizlerini biliyoruz. Ancak eski usul kağıt oy pusulaları ve zarflar pek çok açıdan bizi yavaşlatıyor, güvenliği zorlaştırıyor. Elektronik seçim sistemlerine geçildiği zaman çok daha kolay, hızlı ve etkin biçimde seçimlerin yapılabilmesi mümkün olacak. Burada ‘böyle bir datayı nereye emanet edeceğiz?’ sorusu geliyor akıllara. Böyle kritik bir veriyi tek bir merkezde tutmak çok risklidir. Merkezi sistemlerin serverları bozulabilir ya da hacklenebilir. Blockchain teknolojisi, böyle bir datanın güvenli şekilde saklanmasını, herkes tarafından erişilebilmesini fakat hiçbir şekilde manipüle edilememesini sağlayacak bir teknoloji sunuyor."

 “ZARF ATMAK YERİNE DOKUNMATİK EKRAN KULLANILACAK”

 Blockchain teknolojisinin seçim zamanı nasıl işlediğini anlatan Bora Erdamar, "Elektronik oylamada artık oylamayı kağıt pusula, damga ve zarfla gerçekleştirmiyoruz. Hepimizin bankacılık işlemlerinde kullandığı ATM’lerde olduğu gibi dokunmatik ekranların olduğu kiosklar ya da bunların daha küçük versiyonları kullanılabilir. Kişi ilk etapta seçim sandıklarının olduğu yerde bir kabine girip seçim pusulasına damga basıp ardından sandığa atma yerine bir kiosk ekranına dokunarak oylamasını yapacak. Sonra bu data da Blockchain sisteminde saklanacak. Gözlemlenebilir, takibi çok kolay bir data olacak" ifadelerini kullandı.

 “BLOCKCHAIN İLE TÜRKİYE’DE DE OY KULLANILABİLİR”

  Blockchain uygulaması ile oy kullanmanın Türkiye’de de gerçekleştirilebileceğinin altını çizen Erdamar, "TÜBİTAK bünyesinde ulusal Blockchain laboratuvarı açılmış vaziyette. Orada pek çok konuda proje geliştiriliyor. Dolayısıyla, seçim sistemlerinin de blockchain'e taşınması elbette gündemde olacak. Bu teknoloji Türkiye’de rahatlıkla kullanılmaya başlanabilir. Bu sisteme geçtiğimizde son kişi oy verdikten hemen sonra resmi sonuçlara saniyeler içinde ulaşmış olacağız. Çünkü sistem telefondan mesaj gönderme hızında diyebiliriz. Bire bir sonuç takibi yapılabilir bir sistem olacak. Şimdiki sistemde açılan sandıklara göre televizyondan yavaş güncellenen sonuçları görüyoruz. Blockchain'de ise bu sonuçlara anlık olarak erişmek mümkün olacak. Herkes her an kaç kişinin oy kullandığını ve oyların dağılımını takip edebilecek. Bununla birlikte tabii ki herkesin oyu gizli tutulacak. Bu anlamda hem şeffaf hem anonim hem de değiştirilemez bir uygulama olacak. Geriye dönük değiştirilmeler yapılamadığı için de bu veriler, veritabanında güvenli olarak sürekli kalacak" dedi.

 BLOCKCHAİN NEDİR?

 Blockchain teknolojisinin insanların birlikte oluşturdukları şifreli bir kayıt defteri olarak düşünülmesini gerektiğini belirten BAU Dr. Öğr. Üyesi Bora Erdamar, “Veriler, şu anki sistemde fiziksel olarak merkezi serverlarda tutulduğu için bunların kaybolması veya hacklenmesi data güvenliği ile ilgili ciddi sıkıntılar yaratmaktadır. Blockchain ise ağ yapısına sahip bir kayıt defteri. Yani bizim dijital kayıtlarımızı tek bir merkezi bilgisayarda değil aynı anda pek çok bilgisayarda şifrelendirerek saklıyor. Bu nedenle de güvenli, şeffaf  bir veritabanı ve tek bir merkezden ya da bilgisayardan manipüle edilebilmesi mümkün değil. Blockchain'i bu anlamda internet ile karşılaştırabiliriz. İnternet dediğimiz şey hayatımızın her alanında olan bir bilgi paylaşımı protokolü. Bizim interneti kullanabilmemiz için de bu protokolü tümüyle anlamamız gerekmedi, gerekmiyor. Blockchain de tam böyle olacak. Blockchain dediğimiz şey de aslında değer paylaşımı protokolü. Değer atfedilen her türlü varlığın takası ve ticareti tüm insanların birlikte oluşturdukları bu kayıt defterinin güvencesinde mümkün olacak. Kimlik bilgileri, tapu kayıtları, sağlık ve eğitim geçmişimiz, tercihlerimiz ve oylarımız hepimiz için özel ve çok kıymetli. Bu verilerin tek bir merkezi sistemde tutulmasının güvenlik riskleri var. Doğal bir felaketle ya da bir siber saldırı sonucunda merkezi veri tabanları çökebilir. Oysa blockchain teknolojisi sayesinde bütün bu kıymetli bilgiler ağ yapısındaki şifreli kayıt defterinde ilelebet güvenli, anonim ve şeffaf şekilde saklanabilir" açıklamasını yaptı.

(FOTOĞRAF)