Kestane ağaçlarının 'tabiat anıtı' olması önerilmiş

Mehmet ERÇAKIR/ISPARTA, (DHA) - ISPARTA Süleyman Demirel Üniversitesi'nden (SDÜ) bir grup akademisyenin, geçen ay 12'sinin kesilmesiyle gündeme gelen kestane ağaçlarının 16 yıl önce 'tabiat anıtı' olarak tescil edilmesini önerdiği ortaya çıktı.

Isparta'da kestane ağaçlarıyla ünlü Ayazmana ve yakınındaki Gökçay'da geçen ay içinde en az 400-500 yıllık olduğu tahmin edilen ve 1'i anıt ağaç niteliğinde 5 kestane ağacı kesilmiş halde bulundu. Bölgede inceleme yapan Orman Bölge Müdürlüğü ekipleri kesimlerin olduğu tapulu arazi sahiplerinin bu konuda izin almadığını tespit etti. Son 3 ayda toplam 12 kestane ağacının kesildiği belirlendi. Bu olayın ardından Ayazmana Mesireliği ile Yenice Mahallesi'ndeki bahçelerde dikili asırlık kestane ağaçlarının Doğa Koruma ve Milli Parklar Bölge Müdürlüğü tarafından 'anıt ağaç' olarak tescillenmesi ve korumaya alınması beklenirken, SDÜ Orman Fakültesi'nden bir grup akademisyenin kestane ağaçlarının tabiat anıtı olarak tescillenmesini 16 yıl önce önerdiği ortaya çıktı.

Günümüzde Isparta Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Isparta İl Koordinatörü olan Doç. Dr. Süleyman Gülcü'nün de aralarında bulunduğu akademisyenler 2001 yılında Türkiye Tabiatı Koruma Derneği'ne ait "Tabiat ve İnsan" adlı dergide yayınlanan makalede Isparta'da var olan Anadolu kestanesine dikkat çekti. Prof. Dr. Musa Genç, Orman Mühendisi Cumhur Gafar, Orman Yüksek Mühendisi Nebi Bilir ve o dönem araştırma görevlisi olan Doç. Dr. Süleyman Gülcü tarafından hazırlanan makalede Isparta'daki kestane ağaçlarına ilişkin şu değerlendirmede bulunuldu:

"Arkeolojik çalışmalarla geçmiş dönemlere ait tarihi eserlerin bulunup gün ışığına çıkarılması ne kadar önemli ise, 'anıt ağaç' tespiti ve koruması da en az o kadar önemlidir. Çünkü, anıt ağaçlar, estetik dış görünüşlerinin ötesinde değerli bir genetik rezervdir ve dendroklimatolojik, hatta tarihe ışık tutan dendrokronolojik çalışmalar için kıymeti tartışılmaz arşivlerdir. Bu ağaçlar, uzun yıllar yaşamalarını sağlayan ve muhtemelen türünün diğer ağaçlarında bulunmayan çeşitli genlere sahiptir. Bu nadir genler, gelecekte yapılacak genetik-ıslah çalışmalarının detaylandırılabilmesi, hatta yeni genotiplerin ortaya çıkarılması için çok önemlidir. Konu bu yönüyle ele alındığında, anıt ağaçların önemi bir kat daha artmaktadır. Mesire alanı ve anıt kestaneler, Kültür Bakanlığı Tabiat ve Kültür Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü'nce zaman geçirilmeden tabiat anıtı olarak tescil edilip Isparta Belediyesi'nin korumasına bırakılmalıdır. Mesire alanı taşıma kapasitesinin çok üstünde bir taleple karşı karşıyadır. Bu durum, hem kestanelerde hem de donatılarda tahribata neden olmaktadır. Kent hatta yöre insanının artan rekreasyonel ihtiyaçlarına cevap vermek üzere, Isparta kentsel ve kırsal dokusunda yer alan potansiyel rekreasyon sahaları acilen ortaya çıkarılmalı ve gerekli peyzaj düzenlemeleri yapılarak hemen hizmete sokulmalıdır."

FOTOĞRAFLI