110 türden 4 bin 500 kuş halkalanacak 

Suat DENİZ/IĞDIR, (DHA)- IĞDIR Üniversitesi Kuş Bilimi Uygulama ve Araştırma Merkezi'nin (KUŞMER) yürütücüsü olduğu 'Doğu Anadolu Bölgesi Kuş Göç Araştırma Çalışması Projesi'ne, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından onay verildi. Onaylanan proje ile Aras Kuş Eğitim ve Araştırma Merkezi-Halkalama İstasyonu'nda kuş halkalama çalışmalarına başlanırken, sonbahar sezonu boyunca 110 farklı türden toplam 4 bin 500 kuşa Türkiye halkası takılması hedefleniyor.
Tuzluca ilçesi Yukarı Çıyrıklı köyünde 2006 kurulan ve Doğu Anadolu'daki ilk kuş halkalama merkezi olan Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi, bugüne kadar bilimsel çalışmalar kapsamında 184 türden 90 binin üzerinde kuşa halkalama işlemi gerçekleştirdi. Yapılan çalışmalar sonucunda alanda 281 kuş türü kaydedilirken bu rakam; Türkiye’nin tarihi boyunca kaydedilen 483 kuş türünün yarısından fazlasına yani yüzde 58'ine tekabül ediyor. Yine ülkemizdeki varlığı daha önceden bilinmeyen Şikra (Accipiterbadius) türündeki kuş ise Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından Türkiye kuş envanterine kazandırıldı. Türkiye’de daha önce görülmeyen bir kuş türü olan Basra Kamışçını da (Acrocephalusgriseldis) Iğdır’daki gözlem çalışmaları sonucunda kayıt altına alındı. Böylelikle Basra Kamışçını; Aras Kuş Cenneti'nin 290, Iğdır'ın 328 ve Türkiye'nin ise 486'ncı kuş türü olarak kayıtlara geçti.
Iğdır Üniversitesi bünyesinde 2018 yılında kurulan KUŞMER; kuşlarla ilgili bilimsel çalışmalar, projeler, yabani kuşlara ilk yardım eğitimleri ve doğa koruma konusunda farkındalığın arttırılmasına yönelik çalışmalarıyla ön plana çıkıyor. Bilimsel alt yapısı uluslararası standartlarda olan Iğdır Üniversitesi bünyesindeki KUŞMER, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Iğdır İl Şube Müdürlüğü (DKMP) ve Aras Kuş Halkalama ve Araştırma Merkezi ile koordineli olarak faaliyetlerine devam ediyor.
KUŞ HALKALAMA NEDİR?
Kuş halkalaması ile ilgili bilgi veren proje sorumlusu Öğrerim Görevlisi Veteriner Hekim Ayşegül Çoban ise yapılan halkalama işleminin kuşlara zarar vermediğini ve Güneydoğu Avrupa Kuş Göç Ağı standartlarına uygun olarak yapıldığını belirtti. Çoban, "Kuşların ayak kalınlığına uygun çapta, her birinde özgün bir numara olan ve kimlik niteliği taşıyan hafif, paslanmaz, alüminyum ya da çelik halkaları kuşların bacağına takarak bu işlemi gerçekleştiriyoruz. Halkalamanın ardından rehber kitaplar yardımıyla kuşun cinsiyeti ve yaşı belirleyerek kanat ve kuyruk uzunluğu, kanat formülü, yağ skoru gibi gerekli ölçümler yaptıktan sonra kuşları tartarak serbest bırakıyoruz. Üzerinde kuşun halkalandığı ülkenin adını ve ülke halkalama merkezinin adresini taşıyan bu halkalar, halkalı bir kuş tekrar yakalanırsa veya ölüsü bulunursa, kuşun nereden geldiğini bizlere gösteriyor. Kuş halkalama çalışmaları sayesinde kuş göçlerini ve kuşların sayılarındaki değişiklikleri bu yolla takip etmeyi hedefliyoruz" diye konuştu.
Türkiye'de kuş halkalama projesinin koordinasyonunu ise Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP) bünyesinde Türkiye Ulusal Halkalama Programı (UHP) gerçekleştiriyor.

FOTOĞRAFLI