Güncelleme Tarihi:
Nuri PİR- Ferhat DERVİŞOĞLU/REYHANLI (Hatay), (DHA)- HATAY'ın Reyhanlı ilçesinde bir araya gelen Suriyeli aşiret liderleri, rejimin operasyon sinyali verdiği İdlib'teki muhalif gruplar için silah bırakma çağrısında bulundu. Aşiret liderleri adına konuşan İgedad Aşireti'nin lideri Şeyh Ammar Al Haddavi, İdlib'teki halkın güven içinde yaşaması için silahlı muhalif grupların silah bırakması gerektiğini söyledi.
Arap Baharı'ndan etkilenen muhalif grupların Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a karşı Mart 2011'de başlattıkları barışçıl protestolara rejim güçleri tarafından ağır silahlı müdahalelerde bulunulması üzerine ülkede iç savaş çıktı. El Nusra, Özgür Suriye Ordusu, DEAŞ, El-Kaide ve daha pek çok rejim karşıtı silahlı grubun örgütlenmesiyle iç savaş 7 yıl boyunca devam etti. Bu gruplardan ayrılan bazı savaşçılar, yeni gruplar kurarak mücadelelerini sürdürdü. Esad'ın Suriye'nin kuzeyinde çekildiği bölgelere de PKK/KCK/PYD/YPG yerleşti. Aşırı dinci terör örgütü DEAŞ'ın Kürt, Arap ve Türkmen bölgelerde katliamlar yapmasıyla savaş kontrolsüz bir hal aldı. 2014 yılında ABD'nin öncülüğündeki İngiltere, Türkiye, Arap ülkeleri ve Fransa'nın oluşturduğu 'Koalisyon Güçleri'nin hava desteği ve insani yardımlarıyla DEAŞ büyük oranda bölgeden temizlendi.
5 MİLYON SURİYELİ BAŞKA ÜLKELERE GİTTİ
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'nin verilerine göre bu süreçte 106 bini sivil, 353 bin 900 kişi öldü, 56 bin 900 kişi kayboldu, yüz binlerce kişi sakat kaldı, 100 bin kişinin ise ölümü belgelenemedi. 5 milyon kişi ise Suriye'den başka ülkelere göç etti. Kapılarını Suriyelilere açan Türkiye, bir kısmı kamplarda, bir kısmı ise kentte 3 milyondan fazla kayıtlı Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapar hale geldi. Bu sırada Suriye'nin kuzeyinde, Türkiye'nin sınırına komşu bölgede bulunan terör örgütü PKK/KCK/PYD/YPG'nin Türkiye'ye tehdit oluşturması nedeniyle önce Fırat Kalkanı, ardından 20 Ocak'ta Zeytin Dalı Harekatı yapılarak bölge terörden arındırıldı.
MİLYONLAR İDLİB'TEKİ KAMPLARA GÖÇ ETTİ
Rusya ve İran'ın havadan ve karadan askeri destek verdiği Esad rejimi de yaptığı operasyonlar sonucu kaybettiği toprakları büyük oranda tekrar kazandı. Muhaliflerin kaybettiği bölgelerden göç etmek zorunda kalan 4 milyon kişi, Türkiye'nin Hatay sınırı komşusu İdlib kırsalındaki kamplara yerleştirildi.
İDLİB'TE KİMYASAL SALDIRI YAPILACAK İDDİASI
Türkiye, Rusya ve İran temsilcilerinin Astana görüşmelerinde imzaladığı mutabakatla İdlib genelinde, Halep, Hama, Humus, Lazkiye, Dera ve Kuneytra'nın bazı kesimlerinde ve başkent Şam'ın Doğu Guta bölgesinde çatışmasızlık bölgeleri oluşturulması kararlaştırıldı. Türkiye, İran ve Rusya, İdlib kentinin çevresinde çok sayıda gözlem noktası kurdu. Ancak, Suriye rejimi ve Rusya, muhaliflerin kalesi haline gelen, El Kaide terör örgütünden ayrılanların kurduğu Heyet Tahrir Şam adlı örgütün kontrolündeki İdlib kentini terörden arındırmakta ısrar etti. Rusya'nın ABD Büyükelçisi Anatoliy Antonov, İdlip'teki militanların İngiliz güçlerinin desteğiyle, batı güçlerinin füze saldırılarına zemin hazırlamak için kimyasal saldırı hazırlığında olduklarını iddia etti. Türkiye ise İdlib'e olası askeri müdahalelerin çok sayıda sivile zarar vereceğini savunarak siyasi çözüm için Rusya ve İran'la görüşmelere başladı.
Bölgenin önemli isimlerinden İgedad Aşireti temsilcisi Şeyh Ammar Al Haddavi, yıllardır süren savaştan kaçıp İdlib'e sığınan Suriyelilerin askeri müdahale tehdidi karşısında büyük korku yaşadıklarını ve aşiretler olarak bu süreçte Türkiye'nin alacağı kararlar doğrultusunda hareket edeceklerini söyledi.
'GRUPLAR SİLAH VE İDEOLOJİLERİNDEN VAZGEÇSİN'
İdlib'teki sivillerin arasında terörist grupların da bulunduğunu kabul eden Haddavi, savaşın ve tehditlerin son bulması için kentteki silahlı grupların silahlarını bırakması çağrısında bulunarak şunları söyledi:
"Bu gruplar neden dağılmıyor ve silahlarını teslim etmiyorlar? Bu gruplar silahlarını teslim ederse siviller kendilerini güvende hissedecek ve olaylar bitecek. Kentte suç oranı artıyor. İdlib'i helak etmek istiyorlar ve bu izah edilemeyecek bir suç. Suriye halkı güven ve huzur içerisinde bir devlet olmak istiyor. Akademisyenler gitti, vasıflı insanlar gitti, Avrupa şimdi binlerce alimle dolu. Biz aşiret çocukları olarak istediklerimiz meşruydu, ama ülke yöneticileri Suriye'nin dağılmasına neden oldu. İdlib'e bomba atılırsa, büyük kayıplar olur. 4 milyon insan nereye kaçacak? Avrupa'dan isteğimiz, Türkiye'nin yanında olup bu insanlara yardım etmesidir. Siyasi haklarımızı ve özgürlüğümüzü vermelerini istiyoruz. Yönetime ortak olmak istiyoruz. İçerideki bütün grupların ideolojilerinden vazgeçmelerini istiyoruz. Bu sürecin sonunda, Türkiye'nin alacağı kararla ülkemize döneceğiz."
YÜZDE 70'İ DÖNER
Aşiret liderleri, başta Türkiye olmak üzere dünyanın farklı ülkelere sığınan Suriyelilerin, ülkelerinde tam barış ortamı sağlanması halinde dönüş yapacaklarını söyledi. Başka ülkelerde iş sahibi olanların dışında kaçan Suriyelilerin yüzde 70'inin ülkelerine dönmeye hazır olduğunu anlatan aşiret liderleri, hayata başlamanın zor olsa da Suriye'nin kendi ülkeleri olduğunu belirtti.
DESTEK İÇİN 3 MİLYON DOLAR BOZDURMUŞLARDI
İdlib'teki sıcak gelişmeler üzerine Türkiye'ye için gelen Suriye'nin önemli 10 aşiret liderleri, daha önce de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın alacağı kararların arkasında olduklarını bildirmişti. Aşiret liderleri ayrıca, döviz kurundaki artış nedeniyle Türkiye'ye destek vermek için Ziraat Bankası Reyhanlı Şubesi'nde 3 milyon dolar bozdurmuştu.
FOTOĞRAFLI