Santa Harabeleri'ndeki beton yapılar için harekete geçildi

Osman ŞİŞKO- Emre KOLTUK/GÜMÜŞHANE, (DHA)- GÜMÜŞHANE'nin Dumanlı köyü sınırlarında yer alan, geçmişi Ortaçağ’a kadar uzanan, ‘Gökyüzüne yakın saklı kent’ olarak da bilinen arkeolojik doğal sit alanı Santa Harabeleri'ne, yaylacılar tarafından yapılan beton binalar için Gümüşhane Valiliği harekete geçti. Valilik, tarihi dokuda çirkin görüntü oluşturan kaçak yapıların doğayla uyumlu hale getirilmesi için sahiplerine süre verdi, aksi halde yapıların yıkılacağını bildirdi. 
Gümüşhane’ye 72 kilometre uzaklıktaki Dumanlı köyü sınırlarında yer alan, Rumlar tarafından 17’nci yüzyılda kurulduğu bilinen 7 mahalleden oluşan Santa, taştan inşa edilen tek katlı yapılarla ve her mahallede bir kiliseden oluşuyor. Rum sivil mimarisine özgü eserleri barındıran ve bugüne kadar ayakta kalan yapılar, bölgeye ulaşım zorluğu çekilmesi nedeniyle bakımsız kaldı. Yörede yaylacılık yapanlar da harabelerin bulunduğu bölgeye kaçak betonarme yapılar inşa etti. Santa Harabeleri'ne, eski taş yapı üzerine bir yaylacı tarafından inşa edilen 2 katlı tuğla bina ise tarihi dokuda çirkin görüntü oluşturdu. Gümüşhane Valiliği yaylacılar tarafından yapılan beton binalar için harekete geçti. Valilik, tarihi dokuda çirkin görüntü oluşturan kaçak yapıların doğayla uyumlu hale getirilmesi için sahiplerine süre verdi, aksi halde yapıların yıkılacağını bildirdi.
VALİ MEMİŞ: TARİHİ DOKUYU KORUYACAĞIZ
Gümüşhane Valisi Okay Memiş, Demirören Haber Ajansı'na (DHA) açıklamalarda bulundu. Santa Harabeleri'nin kalıntılarıyla hem de tarihi ve doğasıyla büyüleyici bir coğrafya ve muhteşem bir güzelliğe sahip olduğunu ifade eden Vali Memiş, harabelerin sahipsiz olmadığını söyledi. Memiş, "Taşköprü Yaylası'ndan Santa'ya kadar yaklaşık 8 kilometrelik yolun beton asfalt ihalesini geçen yıl yaptık. Bu yol çalışmalarını sezon sonu tamamlandığında 45 dakikada buraya ulaşacağız. Ulaşım süresini yarılamış olacağız. Yol, Santa Haberleri'nin olduğu antik kenti korumamızı, kollamamızı sağlayacak. Bu alanda çok önceden yapılmış 2 tane bina var. Bu binalar için mahkeme kararı var. Bu karara göre binalar ya yıkılacak ya da bölgenin yapısına uygun hale getirilecek. Biz bu kararları vatandaşlara tebliğ ettik. Önümüzdeki günlerde binaların bölgenin dokusuna uygun hale getirilmesini bekliyoruz. Eğer gerekli düzenlemeler yapılmaz ise mahkemenin kesinleşmiş kararını uygulayarak bu yapıları yıkacağız. Böylelikle o tarihi dokuyu daha iyi koruyacağız" dedi.
ERÜZ: GERÇEK TARİHİ DOKU ORTAYA ÇIKARILMALI
Doğal ve Tarihî Değerleri Koruma Derneği Başkanı, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Öğretim Üyesi Dr. Coşkun Erüz de Santa Harabeleri'nde bulunan taş yapılar ve bölgenin dokusunun insanların ilgisini çektiğini belirterek, "Santa'da bulunan 15-20 yapı haricindeki yapılar gerçek Santa evi değil. Santa'da bulunan pek çok yapı çürüdü, bazıları çöktü ve yakıldı. Santa Harabeleri'nin gerçek tarihi dokusu ortaya çıkarılıp vatandaşa sunulursa, bölge hem yayla vasfını korur, hem doğa, hem de kültür turizmi için bölgenin cazibe merkezi haline gelir" diye konuştu.
İÇİŞLERİ BAKANI ZİYARET ETMİŞTİ
Öte yandan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, bir süre önce beraberinde Trabzon Valisi Yücel Yavuz ve Gümüşhane Valisi Okay Memiş ile birlikte Santa Harabeleri’ni ziyaret etmişti. Ziyarete ilişkin değerlendirmesinde Soylu, “Burayı tarif etmek gerekirse gizli kalmış cennet; ama yine de gizli kalmasına dikkat etmek lazım. Maalesef, gizli kalmış cennetleri hemen ufalıyoruz” ifadelerini kullanmıştı. Bakan Soylu, Santa Harabeleri'nin restorasyonla turizme kazandırılması için proje geliştirildiğini de belirtmişti. 
SANTA HARABELERİ
Doğu Karadeniz'deki Rum-Pontus Devleti'nin kültürel mirası olan Santa'nın, 17’nci yüzyılda inşa edildiği biliniyor. Rumlar'ın bölgeden 1923 yılında göç etmesiyle kaderine terk edilen yapılar, Gümüşhane’ye 72, Trabzon’a ise 42 kilometre uzaklıkta; Gümüşhane’nin Dumanlı köyü sınırlarında yer alıyor. Rum sivil mimarisine özgü eserleri barındıran ve 1999'da arkeolojik doğal sit alanı ilan edilen Santa Harabeleri, 7 mahallede taştan inşa edilen tek katlı konutlardan ve her mahalledeki en az 1 kiliseden oluşuyor. 1700- 1900 yıllarında 5 bine yakın kişinin yaşadığı harabeler, ulaşım zorluğu nedeniyle az sayıda yerli- yabancı turist tarafından ziyaret ediliyor. Santa Harabeleri’nin turizme kazandırılması için proje geliştirildi.

FOTOĞRAFLI