IHA
Oluşturulma Tarihi: Mart 18, 2015 19:52
Hasan Kalyoncu Üniversitesi (HKÜ) İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi (İİSBF) İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yakup Durmaz, bilinçli tüketicinin aldanmasının zor olduğunu ifade ederek, “Alışverişinizi aceleye getirmeyin ve son ana bırakmayın, reklamlara aldanmayın” dedi.
Hasan Kalyoncu Üniversitesi (HKÜ) İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi (İİSBF) İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yakup Durmaz, tüketici Haftası münasebetiyle yaptığı açıklamada, tüketicinin hakları ile ilgili önemli bilgiler verdi.
Mal ve hizmetleri başka mal ve hizmetlerin üretimi için değil de, tamamen kişisel veya ailesel gereksinimleri için kullanan kişilere “tüketici” dendiğini hatırlatan Yrd. Doç. Dr. Yakup Durmaz, yararlı mal ve hizmetlerin insan ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla nihai kullanıcı tarafından kullanımını ise “tüketim” olarak açıkladı. Tüketicilerin, satın aldıkları ürünlerle ilgili birçok riskle karşı karşıya kalmakta olduğunu belirten Durmaz, şöyle devam etti:
“Çok eski tarihlerden bu yana tüketicinin aldatılmasını önlemek amacıyla çeşitli hukuk sistemlerinde (Roma Hukuku da buna dahil) bu konuya ait hükümler mevcuttur. 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın başlarında piyasa ekonomisindeki gelişmelerin etkisiyle tüketiciler bu sistemin “Kral”ı olmuşlardır. Bilindiği üzere serbest rekabet, piyasaya olan mal arzını artırmış, malların kalitelerinin yükselmesine ve en uygun fiyatların oluşmasına imkan vermiştir.”
TÜKETİCİ HAKLARI TEŞKİLATLANMASI
Tarihe dönüp bakıldığında tüketicinin ilk defa örgütlü olarak ele alınıp teşkilatlandırılmasının 20. yüzyıla kadar gittiğini açıklayan Yrd. Doç. Dr. Durmaz,, “Ahilik müessesesi Selçuklular ve Osmanlılar zamanında faaliyet göstermiş, ahlak, akıl, bilim ve çalışmayı, insana ve tüketicilere saygıyı esas alan bir kuruluştur. Sosyal ve ekonomik alanda gördüğü çeşitli fonksiyonların yanı sıra günümüzde de önemi gittikçe artan ve tüketicinin korunmasına ışık tutacak özelliklere sahip olmuştur” diye konuştu.
Uluslararası Tüketici Birlikleri Örgütü tarafından ilan edilen ve tüketicinin 9 hakka ulaştığını belirten Yrd. Doç. Dr. Yakup Durmaz, tüketicin haklarını, temel gereksinimlerin giderilmesi, güvenlik ve güven duyma, mal ve hizmetlerin serbestçe seçilmesi, bilgi edinme, eğitilme, tazmin edilme, sesini duyurma (temsil), sağlıklı bir çevreye sahip olma ve şikayet hakları olarak sıralandığını belirtti.
Tüketicinin alışverişten önce ve alışveriş sırasında dikkat etmesi gereken öğeleri açıklayan Yrd. Doç. Dr. Yakup Durmaz, tüketiciyi, şu konularda uyardı:
“Alışverişinizi aceleye getirmeyiniz ve son ana bırakmayınız. Alışverişten önce bir liste hazırlayınız. Reklamlara aldanmayınız. Yeni çıkan marka modeli iyi araştırınız. Bilhassa pahalı mallarda çok iyi piyasa araştırması yapınız. Gıda maddesi ve ilaç alırken son kullanma tarihlerine bakınız. Açıkta satılan ve üreticisi belli olmayan malları almayınız. İndirimli satışlara dikkat ediniz, çünkü defolu veya modeli geçmiş olabilir. Garantisi olan veya parçası rahat bulunabilen malları tercih ediniz. Alışveriş sonrası fatura almayı unutmayınız.”
Alışveriş sonrası dikkat edilmesi gereken konulara da vurgu yapan Yrd. Doç. Dr. Yakup Durmaz, “Dayanıklı tüketim mallarını kullanmadan önce kullanma kitapçığını okuyunuz. Şikayetçi olmaktan çekinmeyiniz. Sonuca ulaşmada kararlı olunuz, hemen pes etmeyiniz. Kötü malı sineye çekmeyiniz, ilgili kuruluşlara
haber veriniz. Alışveriş esnasında size verilen fatura ve garanti belgelerini saklayınız” diyerek tüketiciyi alışveriş sonrası için uyardı.