Uzun süreli fruktoz tüketimi "psikiyatrik bozukluğa" yol açıyor

ESKİŞEHİR (AA) - ZEHRA AYDIN - Türk bilim adamlarınca yürütülen çalışmada, uzun süre kullanım sonucunda fruktozun, beyinde iltihaplanmaya yol açarak, şizofreni hastalığına benzer psikiyatrik bozukluklara neden olduğu tespit edildi.

İstanbul Bilim Üniversitesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Oytun Erbaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2010 yılından bu yana fareler üzerinde "fruktoz" ve "rafine şeker"in etkileri üzerine yürüttükleri çalışmada, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Aktuğ, Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dilek Taşkıran ve Ödemiş Devlet Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Hüseyin Serdar Akseki'nin görev aldığını söyledi.

Deneysel sıçanlarda yaklaşık 2 ay boyunca fruktoz kullandıklarını belirten Erbaş, sekiz haftalık dönem sonunda sıçanların gösterdiği davranışları incelediklerini kaydetti.

Yüksek miktarda fruktoz alan hayvanların davranışlarındaki değişim hakkında bilgi veren Erbaş, "Çalışmamızda rafine yani endüstriyel şekerlerin uzun dönem kullanımının vücutta iltihaba neden olduğunu ve bu iltihabın beyinde şiddetli değişikliklere, şizofreni hastalığına benzer bulgulara sebep olduğunu saptadık" diye konuştu.

Deneysel sıçanların sergilediği davranışın "hastalık davranışı" olarak adlandırılan terimle açıklayan Erbaş, şunları kaydetti:

"Bir insan, örneğin farenjit gibi iltihabi hastalık olduğunda hastalık davranışı gelişir. Davranışları ve uyku düzeni bozulur. Daha çok uyur veya iştahı kesilir. Yüksek dozda fruktoz verilen sıçanlarda da hastalık davranışına benzer biçimde davranış değişiklikleri saptadık. Fruktoz kullanımı sonucunda sıçanların beyninde, karaciğer ve bağırsağında meydana gelen iltihaptan daha fazla iltihap oluştuğunu gördük. Rafine şeker kullanıldığında vücudun neredeyse tamamında iltihap oluşmakta ve bundan da en çok etkilenen organ karaciğer ve beyin olmaktadır. İşte bu iltihaba bağlı olarak gelişen birçok faktör sinir hücrelerinde değişikliklere hatta sinir hücresinin bozulmasına ve buna bağlı olarak şizofreni benzeri hastalığa neden olmaktadır."

Yaptıkları araştırmalarda sıçanların beyninde şizofreni hastalığında olduğu gibi değişiklikler gözlemlediklerini ve davranışlarının değiştiğini vurgulayan Erbaş, "Yüksek fruktoz diyeti alan hayvanlarda karaciğer yağlanması olduğunu ve yaptığımız psikiyatrik testlerde de aynı şizofrenik hastalarına benzer bulguların olduğunu tespit ettik" ifadesini kullandı.

Fruktoz ve rafine şekerin şizofreniye benzer bulgulara neden olduğunu deneysel olarak dünyada ilk kez kendilerinin tespit ettiğini aktaran Erbaş, çalışmalarının sonucunu uluslararası prestijli bir dergi olan "Metabolic Brain Disease"de yayımladıklarını belirtti.