Fobi Hayatı Zorlaştırıyor !
Güncelleme Tarihi:
IHA
Oluşturulma Tarihi: Eylül 03, 2015 14:50
PSİKOLOG BARIŞ GÜRKAŞ
Psikolog Barış Gürkaş, fobilerin hayatı zorlaştırdığını belirtti.
“Özgül fobi bazı durum veya nesnelere karşı mantıksız ve aşırı korku duyma halidir.” Diyen Gürkaş, şöyle konuştu:
“Bu durum kişiye mantıksız gelsede bunun önüne geçemez. Buna rağmen özgül fobi şikayetiyle kliniklere başvuran danışanların sayısı oldukça azdır. Genellikle başka şikayetlerle başvuran danışanların görüşme esnasında özgül fobileri olduğu ortaya çıkar. Doğrudan özgül fobi şikayetiyle başvuranlarda ise, fobinin genellikle hayatını önemli ölçüde kısıtlayacak seviyeye ulaştığını görmekteyiz. Kişinin fobisinden dolayı tedavi arayışına girmemesinin en önemli sebebi bunu bir sorun olarak görmemesi ve bir kişilik özelliği gibi tanımlaması olmuştur. Çevresi de bu korkunun normal bir durum olduğunu düşünür ve sosyal çevresi kişinin korkusuyla yüzleşmeyeceği şekilde hayatlarını şekillendirir. Örneğin arkadaş arasında konuşulurken bile “Bu arkadaşta kediden korkuyor…” şeklinde konuşulur ve kedi olan yerlere gidilmemeye çalışılır.
Özgül fobilerin kişinin hayatını çok etkilemediği düşünülmesine rağmen araştırmalar bunun tersini söylüyor. Kimi zaman bu fobiler yüzünden kişi işine gidemiyor, evinden çıkamıyor. Uçak fobisi olan kişi seyahat gerektiren bir işi varsa işini bırakmak zorunda kalıyor, yutma fobisi olan kişi yeme düzeni bozulunca aşırı kilo kaybediyor. Bunlarla birlikte bu fobilere sıklıkla depresyon eşlik edebiliyor. Depresyon sorunu da kişinin sosyal hayatının daha da kötüye gitmesine sebep oluyor.
Tedavi:
Özgül fobinin tedavi sürecinde en etkin yöntem olarak klinik psikolog tarafından yapılan psikoterapi seansları olduğu görülmektedir. İlaç ve terapinin birçok zaman aynı anda kullanılması psikolojik rahatsızlıkların birçoğunda işlevsel olurken, özgül fobi tedavi sürecinde sadece terapinin daha etkili olduğu gözlenmektedir.
Korkunun Şiddeti ve vücuttaki belirtisi:
Genellikle kişinin korkusu, korku yaratan nesne ya da durumla karşılaştığında çeşitli seviyelerde ortaya çıkar. Korku nesnesine uzaklığı ve kaçabilme şansı yaşayacağı kaygı ve korkunun derecesini belirler.
Kişinin korkularına kalp atışlarında ve nabızdaki ani artış eşlik eder. Kas gerginliği artar, kişi tehdit algıladığında aktive olan sempatik sistem (Savaş ya da Kaç), korku objesiyle karşılaşıldığında da aktive olur.”
“Özgül fobi bazı durum veya nesnelere karşı mantıksız ve aşırı korku duyma halidir.” Diyen Gürkaş, şöyle konuştu:
“Bu durum kişiye mantıksız gelsede bunun önüne geçemez. Buna rağmen özgül fobi şikayetiyle kliniklere başvuran danışanların sayısı oldukça azdır. Genellikle başka şikayetlerle başvuran danışanların görüşme esnasında özgül fobileri olduğu ortaya çıkar. Doğrudan özgül fobi şikayetiyle başvuranlarda ise, fobinin genellikle hayatını önemli ölçüde kısıtlayacak seviyeye ulaştığını görmekteyiz. Kişinin fobisinden dolayı tedavi arayışına girmemesinin en önemli sebebi bunu bir sorun olarak görmemesi ve bir kişilik özelliği gibi tanımlaması olmuştur. Çevresi de bu korkunun normal bir durum olduğunu düşünür ve sosyal çevresi kişinin korkusuyla yüzleşmeyeceği şekilde hayatlarını şekillendirir. Örneğin arkadaş arasında konuşulurken bile “Bu arkadaşta kediden korkuyor…” şeklinde konuşulur ve kedi olan yerlere gidilmemeye çalışılır.
Özgül fobilerin kişinin hayatını çok etkilemediği düşünülmesine rağmen araştırmalar bunun tersini söylüyor. Kimi zaman bu fobiler yüzünden kişi işine gidemiyor, evinden çıkamıyor. Uçak fobisi olan kişi seyahat gerektiren bir işi varsa işini bırakmak zorunda kalıyor, yutma fobisi olan kişi yeme düzeni bozulunca aşırı kilo kaybediyor. Bunlarla birlikte bu fobilere sıklıkla depresyon eşlik edebiliyor. Depresyon sorunu da kişinin sosyal hayatının daha da kötüye gitmesine sebep oluyor.
Tedavi:
Özgül fobinin tedavi sürecinde en etkin yöntem olarak klinik psikolog tarafından yapılan psikoterapi seansları olduğu görülmektedir. İlaç ve terapinin birçok zaman aynı anda kullanılması psikolojik rahatsızlıkların birçoğunda işlevsel olurken, özgül fobi tedavi sürecinde sadece terapinin daha etkili olduğu gözlenmektedir.
Korkunun Şiddeti ve vücuttaki belirtisi:
Genellikle kişinin korkusu, korku yaratan nesne ya da durumla karşılaştığında çeşitli seviyelerde ortaya çıkar. Korku nesnesine uzaklığı ve kaçabilme şansı yaşayacağı kaygı ve korkunun derecesini belirler.
Kişinin korkularına kalp atışlarında ve nabızdaki ani artış eşlik eder. Kas gerginliği artar, kişi tehdit algıladığında aktive olan sempatik sistem (Savaş ya da Kaç), korku objesiyle karşılaşıldığında da aktive olur.”