Betonun mukavemeti 20 dakikada ölçülecek

ELAZIĞ (AA) - RAMAZAN KAYA-İSMAİL ŞEN - Fırat Üniversitesi (FÜ) Teknoloji Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Cevdet Emin Ekinci, halihazırda 28 günde saptanan inşaat betonunun mukavemet ölçümünü, geliştirdiği cihazla 20 dakikaya indirdi.

Ekinci, bir yıldır devam eden "Betonun basınç mukavemetini taze beton aşamasında belirleyen test cihaz tasarımı ve geliştirilmesi projesi" kapsamında, inşaat betonunun mukavemet değerlerini 20 dakikada test eden cihaz geliştirmeyi başardı.

262 bin liralık projenin 183 bin lirasını Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığından (KOSGEB) hibe desteği alarak hayata geçiren ve Türk Patent Enstitüsünden de patentini alan Ekinci, önemli buluşunu inşaat sektörünün hizmetine sunmaya hazırlanıyor.

İnşaata giden betondan örnek numuneler alınarak, laboratuvarda yapılan işlemlerle ancak 28 gün sonunda mukavemet değeri alındığına dikkati çeken Ekinci, 28 gün sonra mukavemet değerlerinin düşük çıkması durumunda ise inşaatın yıkımının yapıldığını ya da güçlendirilmesi gerektiğini söyledi.

Ekinci, Türkiye'nin deprem kuşağında bulunduğunu ve yaşanan depremlerin insanlarda ağır acılar, binalarda ise büyük hasarlar bıraktığını bildirerek, insanların yaşamlarını sürdürdükleri yapıların taşıyıcı sistemlerini betonların oluşturduğuna işaret etti. Betonların mukavemetinin çok önemli olduğuna değinen Ekinci, farklı deprem kuşaklarında, kullanılması gereken minimum beton sınıfları ve dayanım değerleri olduğunu ifade etti.

Ekinci, bunların tespit edilmesinde hukuki ve laboratuvar anlamında da bazı sorunlar yaşandığını vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Her ne kadar standartlarda betonlarda olması gereken minimum dayanım değerleri belli ise de kullanım aşamasında bu değerlerin önemli ölçüde yakalanamadığını fark ettik. Zaten derslerimizde de anlattığımız hususlardan bir tanesi buydu. 'Neden betonun basınç mukavemetini 28 gün bekledikten sonra öğreniyoruz? Bunu daha erken dönemde, daha beton kalıbına konulmadan önce belirleyebilir miyiz? Test edebilir miyiz veya bunu yapabilecek bir sistem geliştirebilir miyiz?' diye. Asıl kaynağımız bu. Bunun üzerinde yoğunlaştık ve olabileceğini fark ettik."

Ekinci, geliştirdiği cihazın işleyişine ilişkin de "İnşaatınızın önüne gelen mikser hazır vaziyetteyken, beton daha kalıba konulmadan hemen önce örnek numunemizi alıyoruz. 20 dakika içerisinde o kullanılacak betonun hangi mukavemette olduğunu yüzde 95-97 doğrulukta tespit ediyoruz" ifadelerini kullandı.

Yapı denetim firmalarının, müteahhit, bina sahibi ve diğer ilgililerin işini kolaylaştıracak çalışmanın, inşaat sektörüne ışık tutacağını belirten Ekinci, şöyle devam etti:

"Kolonlardan birinin çürük olması bütün bir binanın yıkılmasına sebep oluyor. Betondaki kırılmanın ise ne zaman, hangi yükten sonra kırılacağı hemen hemen tahmin edilememektedir. Bu nedenle bütün taşıyıcı sistemlerin aynı mukavemette olması gerekiyor. Kötü mukavemet çıkması durumunda binanın yıkılması veya güçlendirilmesi gerekecek. Ek maliyetler ve milli kayıplar, bunlar önemli problemler. Dünya genelinde de bu iş böyle. Bundan dolayı kolonda kullanılan bütün betonların hangi mukavemette olduğunun önceden tespit edilmesi inşaat sektörüne müthiş bir hız kazandıracak."

Ekinci, cihazı deneme amaçlı sahaya götürdüklerinde olumlu tepkilerin yanında bazı istekler de aldıklarını bildirerek, bu konularda da çalışmalarının devam ettiğini sözlerine ekledi.