PKK hendek ve barikatları 880 bin kişiyi mağdur etti

Ahmet ÜN/DİYARBAKIR, (DHA) - GÜNEYDOĞU Anadolu Bölgesi Belediyeler Birliği (GABB) tarafındann PKK'lılar tarafından hendek kazılan ve barikatlar oluşturulan yerleşim birimleri ile ilgili 'Hasar tespiti ve zorunlu göç raporu' hazırlandı. Raporda 5 ilin 7 ilçesi ve 1 kent merkezinde PKK'lılar tarafından kazdıkları hendek ve oluşturdukları barikatlar, 451 bin 117'si doğrudan olmak üzere toplam 880 bin 806 kişinin etkilendiği belirtildi.
Kent merkezlerinde gerçekleşen çatışmalar sonrası durum kapsamında GABB tarafından 'Hasar tespiti ve zorunlu göç' raporu açıklandı. Eşbaşkanlarını DBP'li Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Gültan Kışanak ile Şırnak Belediye Başkanı Serhat Kadırhan'ın yaptığı GABB, Diyarbakır'ın Sur, Silvan, Bismil, Dicle ilçeleri, Mardin'in Nusaybin, Derik, Dargeçit ilçeleri, Hakkari'nin Yüksekova, Şemdinli ilçeleri, Şırnak merkez ve Cizre, Silopi, İdil, Beytüşşebap ilçeleri ile Muş'un Varto İlçesi'nde, PKK'lılar tarafından kazılan hendek ve kurulan barikatların kaldırılması, tuzaklanan patlayıcıların imha edilmesi ve teröristlerin etkisiz hale getirilmesi için güvenlik güçleri tarafından düzenlenen operasyonların ardından hasar tespitiyle ilgili hazırlanan raporunda, söz konusu il ve ilçelerin 880 bin 806 nüfusa sahip olduğu ve bunların 451 bin 117'sinin çatışmalı ortamdan doğrudan etkilendiği tespit edildi.
Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMOBB), ilgili belediyeler ve GABB tarafından koordine edilen teknik ekipler tarafından yapılan hasar tespit çalışmalarıyla elde edildiği il ve ilçelere göre yıkım ve göç verileri şöyle sıralandı:
DÄ°YARBAKIR
* Silvan İlçesi'nin toplam nüfusu 83 bin 633. Çatışmaların gerçekleştiği ve operasyonlarda etkilenen Tekel, Mescit ve Konak mahallelerinin toplam nüfusu ise 14 bin 345'tir. Çeşitli tarihlerde 6 kez sokağa çıkma yasağının uygulandığı ilçede yaşanan çatışmalarda 105 işyeri, 552 konut, 4 kamu binası hasar gördü.
* Sur İlçesi'nde ise Eylül -Aralık ayları arasında 6 kez sokağa çıkma yasağı ve operasyonlar düzenlendi. Son olarak 2 Aralık 2015'te başlatılan operasyonlar 10 Mart 2016 günü sona erdi. Sur İlçesi'nin 50 bin 341 olan nüfusun 45 bini yaşanan çatışma ortamından etkilendi. Operasyonlarda zarar gören bin 100 konut yıkıldı.*
*108 bin 560 nüfuslu Bismil İlçesi'nde ise, 4 kez sokağa çıkma yasağı uygulandı. 11 bin 698 kişinin doğrudan etkilendiği operasyonlarda, 41 konut ve işyeri zarar gördü. *
Dicle İlçesi'nde Ekim ayında uygulanan sokağa çıkma yasağında 40 bin 33'un nüfusun 518'i doğrudan etkilendi. Dicle'de 22 konut ve işyeri hasar gördü.
MARDÄ°N
*Dargeçit Ä°lçesi'nin toplam nüfusu 28 bin 981, çatışmadan doÄŸrudan etkilenenlerin sayısı15 bin 355 olarak tespit edilmiÅŸtir. 10-13 Ekim - 11-29 Aralık 2015 tarihlerinde ilan edilen ilk sokaÄŸa çıkma yasakları kapsamında yaÅŸanan çatışmalarda 26 konut, 9 iÅŸyeri, 1 kamu malı zarar gördü.Â
* Operasyonların sona erdiği ve sokağa çıkma yasağının 14 Mart'tan beri devam ettiği Mardin'in Nusaybin İlçesi'nin toplam 116 bin 68 nüfusunun 80 bini çatışmalardan doğrudan etkilendi. Çatışmalarda ilçedeki tüm yapıların yüzde 70'i zarar gördü. Raporda dikkat çeken başka bir ayrıntı ise, Nusaybin İlçe merkezi, 8 kilometre uzaklıktaki Çağlar Köyü'ne taşınacağı öne sürüldü.
*Mardin'in Derik İlçesi'nin toplam nüfusu 61 bin 320 olup, operasyonların düzenlendiği Kale, Cevizpınar, Dağ ve Küçükpınar mahallelerinin nüfusu ise 14 bin 280. Bu mahallerde 26 Kasım - 3 Aralık 2015 tarihlerinde ilan edilen sokağa çıkma yasağı sürecinde yaşanan çatışmalarda 56 işyeri, 172 konut, 1 taziye evi zarar gördü.
HAKKARÄ°
*Ağustos 2015 ile Mart 2016 tarihleri arasında 5 kez sokağa çıkma yasağı ilan edilen Yüksekova İlçesi'nin 68 bin 757 nüfusunun 40 bini yaşanan çatışmalardan etkilendi. Sokağa çıkma yasağının kısmen uygulandığı Yüksekova'da düzenlenen operasyonlarda ilçe merkezinin yüzde 80'i zarar gördü.
* Şemdinli İlçesi'nin 15 bin 739 olan nüfusunun tamamı çatışmalardan etkilendi, Şemdinli'de Ağustos 2015'te düzenlenen operasyonlarda, 122 işyeri, 5 kamu binası ve 42 konutun zarar gördüğü belirlendi.
ÅžIRNAK
* Nüfusu 61 bin 335 olan Şırnak kent merkezinde ilan edilen son sokağa çıkma yasağı 14 Mart 2016 tarihinde başladı. Düzenlenen operasyon 82 gün sürdü. 3 Haziran 2016 günü operasyonların sona ermesine rağmen, sokağa çıkma yasağı devam ediyor. Nüfusunun tamamının etkilendiği Şırnak'ta 3 bin 133'ünün az hasarlı, 647'sinin orta, 787'sinin ağır hasarlı olduğu, 867 adetinin yıkık, bin 336'sının ise yakıldığı tespit edildi.
* Cizre İlçesi'nin toplam nüfusu 112.973, çatışmadan doğrudan etkilenenlerin sayısı 67.162 olarak tespit edildi. Eylül-Aralık 2015 tarihlerinde kısa süreli ilan edilen sokağa çıkma yasakları sonrasında hasar tespit çalışması yapılamamış, 14 Aralık 2015- 1 Mart 2016 tarihleri arasında yaşanan ve 2,5 ay süren çatışmalar sonrasında yapılan hasar tespit çalışmalarına göre, 9 bin 800 yapının zarar gördüğü, bin 800 yapının az hasarlı,bin 750 yapının orta hasarlı, bin 250 yapının da ağır hasarlı olduğu tespit edildi.miştir. Çatışmalar sürecinde tescilli tarihi yapılar da zarar gördü.
* 87 bin 150 olan nüfuslu Silopi İlçesi'nin çatışmalardan doğrudan etkilenen Cudi, Başak, Barbaros, Nuh, Şehit Harun Boy mahallelerinin nüfus toplam 43 bin 670'tir. 216'sı yıkık veya yıkılması gereken yapılar olmak üzere toplamda 445 yapı zarar gördü.
* Beytüşşebap İlçesi'nde Eylül 2015'te yaşanan çatışmalardan, nüfusu 5263 olan kent merkezinin tamamına yakını etkilenmiştir. 10'u az hasarlı, 14'ü ağır hasarlı olmak üzere toplamda 24 yapı zarar gördü.
* 16 Şubat- 20 Mart tarihleri arasında sokağa çıkma yasağı kapsamında operasyonların düzenlendiği İdil İlçesi'nin 26 bin 511 olan nüfusun tamamını çatışmalardan etkilenmiş, toplamda bin 200 yapı çatışmalarda zarar görüldüğü tespit edildi.
MUÅž
* Varto İlçesi'nde Ağustos 2015'te yaşanan çatışmalar ve sokağa çıkma yasağı boyunca toplam nüfusu 10 bin 241 olan kentin tamamına yakını yaşananlardan etkilendi.Toplamda 91 konut ve işyeri zarar gördü.

FOTOÄžRAFLI