Nitratlı gübrelere satış yasağı 23 ilde kalkmadı

Ahmet ÜN/DİYARBAKIR,(DHA)- GIDA, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı patlayıcı yapımında kullanıldığı gerkeçesiyle 2016 yılında tüm Türkiye'de satışını yasakladığı nitratlı gübreler ile ilgili yasağı, 2017 yılının Kasım ayında kaldırırken, yasağın Doğu ve Güneydoğu'daki 23 ilde devam ettiği ortaya çıktı. Bakanlığın kararına tepki gösteren Diyarbakır Yenişehir ilçesi Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu, "Bölgemizde en fazla kullanan gübre olan amonyum nitratlı gübrenin satışının yasaklanması çiftçileri ve satıcıları rahatsız etti. Bu durumdan ötürü mağduriyetler yaşıyoruz" dedi.
Türkiye'de büyük oranda Rusya'dan ithal edilen ve tarım alanında en fazla tercih edilen amonyum nitratlı gübre satışı, PKK başta olmak üzere terör örgütleri tarafından patlayıcı yapımında kullanıldığı gerekçesiyle 2016 yılında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yasaklandı ve bayilerde bulunan gübreler yediemine teslim edildi. 2017 yılı Kasım ayında yeni bir karar alan bakanlık, gübre satışına konulan yasağı kaldırdı. Kaldırılan yasağın, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki 23 ilde devam ettiği ise bakanlığın bir yazısı ile ortaya çıktı. 
23 İL HARİÇ, REÇETE İLE ÇİFTÇİYE SATILABİLİR
Bakanlık Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü'nce yazılan yazıda, nitratlı gübrelerin el yapımı patlayıcı yapımında kullanımı ile mücadele kapsamında, bulundukları depolarda yediemine alınmak suretiyle satış ve sevkiyatının 8 Haziran 2016 tarihinde durdurulduğu belirtilerek şöyle denildi:
"Bunlara ilave olarak bayilerin depolarında halihazırda yedieminde bulunan amonyum nitrat (yüzde 33 AN) gübresinin depolama alanlarında sorun yaratması ve finansman yükü oluşturması nedeniyle Bakanlık makamının 30 Kasım 2017 tarih ve '3040943' sayılı oluruna istinaden 23 il (Adıyaman, Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzurum, Erzincan, Gaziantep, Hakkari, Iğdır, Kars, Kilis, Malatya, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Tunceli ve Van) hariç olmak üzere reçete ile çiftçiye satışına ekte gönderilen talimat çerçevesinde izin verilmiştir."
'YASAK 23 İLİ KAPSAMASI ÇİFTE STANDART OLDU'
Diyarbakır'da gübre satıcısı Mehmet Nuri Karaaslan, amonyum nitratın 23 ilde satışına izin verilmemesinin çifte standart olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
"Amonyum nitratın satışı yasaklanmadan önce yıllık 13 bin ton dolayında satış yapıyorduk. Yaşanan terör olaylarından dolayı yasaklanan amonyum nitrat en fazla sattığımız gübrelerdendi. Gübre satışının yasaklanmasından dolayı maddi olarak çok etkilendik. Bölgemiz tarım bölgesi olduğu için çiftçilerimiz en çok amunyum nitratı tercih ediyor. Satışların sağlanması için bir düzenleme getirilmesi gerekiyor. Amonyum nitrat satışlarının yasaklanmasının ardından elimizde kalan gübreler oldu. Bu gübrelerin iadesi veya başka bir yere teslim etmek için Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bize destekte bulunmadı. Amonyum nitratları kendi depolarımızda saklıyoruz. Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü'nde her hafta bir ekip gelip kontrol ediyor. Bu gübreler burada böylece duruyor. Bunların iadeleriyle ilgili bir çalışma yapmasını bekliyoruz. Şu an bizim depomuzda 2,5 ton amonyum nitrat var. Diğer gübre satan firmaların elinde de yüklü miktarda amonyum nitrat var. Yasaklanmadan önce yılda yaklaşık 13 bin ton amonyum nitrat satışı gerçekleştiriyorduk. Amonyum nitrata alternatif olarak çıkan gübre onun yerini tutamadı. Ama mecburiyetten o gübreyi çiftçilerimize satıyoruz. Çünkü çok verimli ve kaliteli değil. Amonyum nitrat yasağının 23 ilde uygulanması bir şeyi değiştirmez. Yasağın 23 ili kapsaması çifte standart oldu. Bu uygulamayı doğru bulmuyoruz."
"AMONYUM NİTRAT SATIŞINDA YAPILAN AYRIMCILIĞIN KALKMASINI İSTİYORUZ"
Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu ise amonyum nitrat satışının yasaklanmasının hem satıcıları hem çiftçileri mağdur ettiğini ifade ederek, bu ayrımcılığın kalkması gerektiğini söyledi. İskenderoğlu, şöyle dedi:
"Bakanlığın 23 ilde amonyum nitrat satışı yasağın kaldırmaması bizi üzdü. Amonyum nitrat bitkisel üretime katkıda bulunuyor. Satış yasağının kalkmasını istiyoruz. Bölgemizde en fazla kullanan gübre olan amonyum nitratın satışının yasaklanması çiftçileri ve satıcıları rahatsız etti. Bu durumdan ötürü mağduriyet yaşıyoruz. Amonyum nitratın satışının serbest olması ülke ekonomisine de önemli katkılar sağlayacak. Türkiye'de en fazla amonyum nitrat bizim bölgemizde kullanılıyor. Amonyum nitrat satışında yapılan ayrımcılığın kalkmasını istiyoruz."

FOTOĞRAFLI