Ilısu Barajı ve HES'in yüzde 80'i tamamlandı

DİYARBAKIR (AA) - NURTEN ASLAN - GAP'ın en önemli yatırımları arasında yer alan ve enerji bakımında ülkeye büyük bir katkı sağlaması beklenen Ilısu Barajı ve HES'in yüzde 80'i tamamlandı.

Mardin ve Şırnak sınırları arasında Dicle Nehri üzerinde 8 yıl önce yapımına başlanan ve Türkiye'nin hidroelektrik üretiminin yüzde 10’unu sağlayacak Ilısu Barajı ve HES'in yapımında sona yaklaşıldı.

Mardin'in Dargeçit ilçesinin 15 kilometre doğusunda, Şırnak'ın Güçlükonak ilçesinin 13 kilometre kuzeybatısında, Suriye sınırına 45 kilometre mesafede, tarihi Ilısu kaplıcalarının kaynağında yapımı süren Ilısu Barajı ve HES'in hizmete girmesiyle bölgede ekonomik büyüme sağlanacak.

- Barajın 2015'te tamamlanması hedefleniyor

DSİ 16. Bölge Müdürü Mahmut Dündar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, müdürlükleri bünyesinde inşaatı devam eden Ilısu Barajı ve HES'in Türkiye'nin en önemli çok sektörlü, entegre ve sürdürülebilir bir kalkınma anlayışı ile ele alınan bölgesel kalkınma projesi olan GAP'ın yatırımlarından biri olduğunu söyledi.

Temel hedefi bölgede halkın gelir düzeyi ve hayat standardını yükselterek, bölgeler arasındaki gelişmişlik farkını ortadan kaldırmak, kırsal alandaki verimliliği ve istihdam imkanlarını artırarak, sosyal istikrar, ekonomik büyüme gibi milli kalkınma hedeflerine katkıda bulunmak olan GAP'ın en önemli ayaklarından Ilısu Barajı ve HES'in yapımının sürdüğünü anlatan Dündar, barajın 2015 yılı sonunda tamamlanarak su tutmaya hazır hale getirilmesinin planlandığını bildirdi.

Ön yüzü beton kaplı kaya dolgu barajlar içinde gövde hacmi bakımından dünyada birinci, dolgu hacmi bakımından Türkiye'nin Atatürk Barajı'ndan sonra ikinci büyük, bin 200 megavat kurulu gücü bakımından Atatürk, Karakaya, Keban Barajı ve HES'lerinden sonra dördüncü büyük, Dicle Nehri üzerinde yapılmış ve yapılacak en büyük baraj ve HES olduğuna dikkati çeken Dündar, barajın temelden yüksekliğinin 136 metre, gövde kret uzunluğu 2 bin 327 metre, gövde dolgu hacmi 24 milyon metreküp, rezervuar hacmi 11 milyar metreküp olan ön yüzü beton kaplı kaya dolgu tipinde bir proje olduğunu dile getirdi.

- Bugüne kadar 4 milyar 130 lira harcama yapıldı

Ilısu Barajı ve HES inşaatının fiziki olarak yüzde 80'inin tamamlandığını aktaran Dündar, bu kapsamda 24 milyon metreküplük gövde dolgusunun yüzde 95'i, beton imalatlarının da yüzde 55'inin bitirildiğini söyledi.

Dündar, şimdiye kadar 4 milyar 130 milyon lira harcama yapıldığını bildirerek, Ilısu Barajı ve HES göl alanında kalan taşınmazların kamulaştırma çalışmalarının alan bazında yüzde 52'si, parsel bazında yüzde 63'ünün tamamlandığını, bunun için 1 milyar 20 milyon lira harcama yapıldığını dile getirdi.

- Hasankeyf'te kamulaştırmada yüzde 50 uzlaşma sağlandı

Baraj gölü altında kalacak olan Batman'ın Hasankeyf ilçesindeki kamulaştırma çalışmalarının yaklaşık yüzde 50'sinin uzlaşma sağlanarak gerçekleştirildiğini vurgulayan Dündar, şöyle devam etti:

"Kamulaştırma çalışmaları ödenekler çerçevesinde yoğun bir şekilde devam etmektedir. Barajın 2015 yılı sonunda tamamlanarak su tutmaya hazır hale getirilmesi planlanmıştır. Çok önemli özelliklere sahip olan Ilısu Barajı ve HES'in yapılması ile bin 200 megavat gücündeki santralden üretilecek yıllık yaklaşık 4 milyar 120 milyon kilovat saat enerjisi ile yılda 920 milyon lira ülke ekonomisine enerji faydası temin edilecek."

Dündar, proje ile Şırnak'ın Cizre ilçesinde Cizre Barajı ve HES projesi yapılabilir hale geleceğini, bu sayede Cizre-İdil ovalarındaki 1 milyon 200 bin dönüm tarımsal arazinin modern şartlarda sulanmasının sağlanacağına değinerek, sulamaya açılacak bu alanda 156 bin kişinin istihdam edileceğini anlattı.

Bu alandaki çiftçilerin tarımsal veriminin 6 kat artmasının beklendiğini, böylece bu projeden yılda 450 milyon lira sulamadan dolayı tarımsal fayda sağlanacağını kaydeden Dündar, diğer taraftan yılda 1 milyar 200 milyon kilovat saat elektrik enerjisi üretileceğini, bunun da ekonomiye yılda 265 milyon lira enerji faydası demek olduğunu söyledi.

- Barajdan etkilenen her eve karşılık standartları yüksek yeni bir ev

Cizre ve Ilısu Barajı'nın sağlayacakları faydalar bakımından birbirine bağlı ikili baraj sistemi olarak planlandığını anlatan Dündar, şöyle dedi:

"Bu iki projeden enerji ve sulamadan dolayı ekonomiye yılda 1 milyar 635 milyon lira fayda sağlanacaktır. Bu projeden etkilenecek olan yerleşim yerleri için sosyal imkanları daha uygun olan yerleşim alanları oluşturmak konusunda Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatı ve Orman ve Su İşleri Bakanımız Sayın Prof. Dr. Veysel Eroğlu'nun yakın takip ve denetiminde çalışmalarımız sürüyor. Bu doğrultuda yeni yerleşim alanına taşınan Ilısu köyü, bu amaçla yaptığımız ve yapacağımız Türkiye çapında değil, dünya çapında örnek bir yeniden yerleşimdir. Bu konuda hiçbir fedakarlıktan kaçınılmamıştır. Barajdan etkilenen her eve karşılık standartları yüksek yeni bir ev, yeni yerleşim mekanları ile daha kaliteli hayat standartları, teknik ve sosyal alt yapı ve gelir iyileştirici paketlerle yeni istihdam imkanlarını sağlanıyor."

- Yeniden yerleşim için 106 milyon 870 bin lira ödenek

Ilısu Barajı ve HES projesinden etkilenen yerleşim birimlerine ait çalışmalar için DSİ Genel Müdürlüğü ile TOKİ arasında protokol yapıldığını ifade eden Dündar, "Protokol gereği bu işlerin yürütülmesi için, kurumumuz tarafından bugüne kadar TOKİ'ye 106 milyon 870 bin lira yeniden yerleşim ödeneği aktarılmıştır" ifadelerini kullandı.

Bu proje kapsamında yeniden yerleşime tabi tutulan Ilısu köyünün yeni yerleşim alanında altyapı ve çevre düzenlemesinin yapıldığını, 48 konutun inşa edildiğini bildiren Dündar, ayrıca 60 konutluk rezerv alan oluşturulduğuna işaret etti.

Dündar, konutların Ilısu köyü hak sahiplerine 5 yılı geri ödemesiz, toplam 25 yılda ödenmek üzere çok cazip bir şekilde teslim edildiğini sözlerine ekledi.