Güneydoğu'da üreticiye 'sıfır maliyetli' meyve bahçeleri

Ferit ASLAN- Serdar SUNAR/DİYARBAKIR, (DHA) - TARIM Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı'nın hazırladığı proje ile Güneydoğu'da enerjisi güneşten, suyu kuyudan, fidanı devletten olan ve üreticinin bakımını yapıp ürünü topladığı örnek meyve bahçeleri kurulmaya başlandı.
Bakanlık tarafından meyve yetiştiriciliğinin teşvik edilmesi için 2008 yılında Diyarbakır-Batman-Siirt için hazırlanan Kırsal Kalkınma Projesi meyvelerini vermeye başladı.Diyarbakır'daki uygulamada, yüzde yüz ve yüzde 70 devlet hibesi verilen proje ile enerjisi güneşten, suyu kuyudan, fidanı devletten olan örnek meyve bahçeleri kuruldu ve üreticiye sadece bakımını yapmak ve ürünü toplamak kaldı. Proje kapsamında Ergani ilçesi Bademli köyünde 2012 yılında 9 dönümlük arazisine örnek kaysı bahçesi kuran Nihat Önal, 3 yıldır kaysı üretimi yapmaya başladı. Önal, projenin 2012 yılında başladığını, Devlet tarafından 9 dönümlük arazisine kıyısı fidanı dikildiğini, bahçenin etrafının çitlerle kapatıldığını, su kuyusu açılarak güneş enerjisi sistemi kurulduğunu ve damla sulama sisteminin de yine bakanlık tarafından kurulduğunu anlattı.Kendilerine sadece bahçenin bakımını yapmak ve ürün toplamanın kaldığını belirten Nihat Önal, şunları söyledi:
"Güneş enerjisiyle kuyuda su çekiyoruz, damlama sistemiyle suluyoruz. Güneş enerjisinin sayesinde elektrik faturasından kurtulduk. İlk verim 2014 yılında başladı. Bu seneki verim iyiydi aslında. Dolu vurdu ağaçlarımızı biraz zarar gördü. Ondan dolayı biraz verim eksildi. Yoksa bu sene verimler iyiydi. Görmeden inanmıyorduk. Bize proje çıktı gelip baktılar daha halen inancımız yoktu. Gelip her şeyi yaptılar. Daha önceden kurak tarlaydı. Buğday, arpa bu tür şeyleri yapıyorduk. Onlarında bir verimi yoktu. Ama çok şükür meyve ağaçları örnek oldu insanımıza. Millet görüyor özeniyor, istekli oluyor. Tabi maddi durumu olmadığı için yapamıyor. Keşke bunu daha geliştirilse ve hepimize yapsalar. Nar, vişne bahçeleri var. Bu projeden çok memnunuz emeği geçen herkese teşekkür ederiz. Daha önce Malatya'yı görüyorduk diyordular kayısı meşhur ama şuanda bizim kayısılarda meşhur olmaya başladı."
"PROJENİN MEYVELERİNİ DE HASAT ETMEYE BAŞLADIK"
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Diyarbakır il müdürü Mustafa Ertan Atar ise, Diyarbakır bölgesinin hububat tarımının oldukça fazla yapıldığı ve bu yönüyle anılan bir bölge olduğunu belirterek, "Ama ilimizde bunu dışında meyveciliğin de yapılabileceğini ve bununda çok büyük bir getirisi olduğunu anlattık" dedi.
Uyguladıkları projenin meyvelerini almaya başladıklarını anlatan Mustafa Ertan Atar, şunları söyledi:
"En son yaptığımız projelerde Diyarbakır, Batman, Siirt kırsal kalkınma projesi kapsamında yaptığımız 5 bin 700 dekar meyve bahçesiyle tam donanımlı tabi bunlar. İçerisinde damla sulaması olan, güneş enerjisi ile elektrik üretip oradan elde edilen enerji ile kuyulardan suyu çekmek suretiyle damla sulama sistemleri kurulmuştur. Etraflarını ihatası yapılmış ve sertifikalı fidanlarla tesis edilmiş bu bahçelerde üretime geçilmiştir. 2008 yılından bu yana uygulanmakta olan bu proje ile birlikte meyveleri de artık hasat etmeye başladık. Meyvecilik, tarla ziraatına göre 8 ila 10 kat daha fazla gelir sağlıyor. Özellikle Diyarbakır'ın kuzey ilçelerinde tarım alanlarının biraz daha kısıtlı olduğu biraz daha yüksek bölgelerde parçalı arazilerin çok olduğu kısımları meyve bahçeleri ile donatmak suretiyle oradaki çiftçimizin daha yüksek gelir elde etmesi amaçladık. Ve bunda da başarılı olduk. Bu başarılarının neticesinde de çiftçilerin memnuniyetlerini görmekteyiz."
Atar, proje kapsamında GAP idaresinden sağlanan finansmanla ceviz ve badem bahçelerine ağırlık verdiklerini,geçen yıl bin 500 dekar ceviz, bin 500 dekar badem bahçesi tesis ettiklerini, çalışmaların sürdüğünü söyledi.

FOTOĞRAFLI