7 yıl süren KCK ana davasının maliyeti 238 bin lira

Felat BOZARSLAN/DİYARBAKIR, (DHA) - KCK ana davasında 111 sanığı çeşitli hapis cezasına çarptıran Diyarbakır 2'nci Ağır Ceza Mahkemesi'nin gerekçeli kararında, davanın yargılama giderinin 238 bin lira olduğu belirtildi.
KCK Türkiye Meclisi ana davasının 28 Mart günü görülen karar duruşmasında 16 sanığı 'silahlı terör örgütü yöneticiliği' suçundan 21 yıl, 95 sanığı 'terör örgütüne üye olmak', 'terör örgütü propagandası yapmak' ve 'Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet' suçlarından 1 yıl ile 18 yıl arasında değişen oranlarda hapis cezasına çarptıran ve 43 sanığı beraat ettiren Diyarbakır 2'nci Ağır Ceza Mahkemesi gerekçeli kararını açıkladı. 11 bin 84 sayfalık gerekçeli karar kitap şeklinde bastırılmak üzere matbaaya gönderilirken, kararda 7 yıldan bu yana yapılan yargılamanın giderleri de ayrıntılı olarak açıklandı.
KÜRTÇE SAVUNMANIN BEDELİ 60 BİN TL
Yargılama giderlerinin sanıklardan alınarak hazineye kaydedileceği belirtilen kararda, 7 yıl süren davanın yargılama giderinin toplam 238 bin lira olduğu ve yapılan harcamaların her sanığa göre ayrı kalemler halinde yazıldığı ifade edildi. Kararda, bir dönem krize neden olan Kürtçe savunma talepleri ile ilgili 'Kürtçe-Türkçe tercüme bilirkişi raporu' harcamasının tüm sanıklar için toplam 60 bin lira olduğu belirtildi. Ortam ve telefon dinlemesi kayıtlarının çözümü için düzenlen "TRT bilirkişi raporu" giderinin ise tüm sanıklar için 79 bin 200 lira olduğu ifade edildi. Kararda sanıkların ev ve işyerlerinde ele geçirilen "dijital malzemelerin incelenmesine ilişkin bilirkişi raporu" giderinin ise toplam 29 bin 100 lira olduğu kaydedildi. Dosyada yapılan diğer yargılama giderlerinin ise HTS (telefon sinyali kaydı) bilirkişi raporu gideri, Ortam ve telefon tapelerine ait bilirkişi raporu gideri, Fotokopi gideri ve tebligat giderlerinden oluştuğu belirtildi.
KAMURAN YÜKSEK 6 BİN 735 LİRA ÖDEYECEK
Yargılama giderlerinin sanıklardan alınacağı belirtilen kararda, DBP Eş Genel Başkanı Kamuran Yüksek'in 6 bin 735 lira ile en yüksek yargılama giderine sebebiyet verdiği ifade edildi. Kararda, Van eski Milletvekili Kemal Aktaş'ın 2 bin 445 lira, BDP eski Genel Başkanı Demir Çelik'in 2 bin 465 lira, Şırnak eski Belediye Başkanı Ahmet Ertak'ın 2 bin 425 lira, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi eski Başkan yardımcısı Fırat Anlı'nın 2 bin 485 lira, Batman eski Belediye Başkanı Nejdet Atalay'ın 2 bin 465 lira, Siirt eski Belediye Başkanı Selim Sadak'ın 3 bin 45 lira, Batman eski Belediye Başkanı Hüseyin Kalkan'ın 705 lira, Tunceli eski Belediye Başkanı Songül Erol Abdil'in bin 835 lira, Demokratik Toplum Kongresi Eşbaşkanları Leyla Güven'in 3 bin 35, Hatip Dicle'nin bin 805 lira ve Mardin eski Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk'ün ise 280 liralık yargılama gideri ödeyecekleri belirtildi.
KÜRTÇE BİLMEYEN ÇANAKKALELİ BAŞKAN'A KÜRTÇE TERCÜME ÜCRETİ
Kararda, KCK/TM ana davasından yargılanan ve Kürtçe bilmeyen Diyarbakır'ın Bağlar eski Belediye Başkanı Yurdusev Özsökmenler için 165 lira Kürtçe-Türkçe tercüme bilirkişi rapor gideri yazıldığı dikkat çekti. Çanakkaleli olan ve yargılama sırasında Türkçe savunma yapan Özsökmenler'in tercüme ücreti ile birlikte 2 bin 465 lira yargılama gideri ödeyeceği de gerekçeli kararda yer aldı.
DİZÜSTÜ BİLGİSAYAR VE HARD DİSKLER BULUNAMADI
Kararda bazı sanıklardan elde edilen ve adli emanet deposunda kayıtlı bulunan delil niteliğindeki 3 hard disk, 2 dizüstü bilgisayar ve 2 flash diskin, rapor aldırılmak istendiğinde emanet sırasında bulanamadığı ve bu durumun 6 Mayıs 2016 tarihinde tutanak altına alındığı kaydedildi. Kararda soruşturma sürecinde sanıklardan ele geçirilen 79 adet cep telefonu, 87 adet sim kart, 32 adet bilgisiyar ve 42 adet hard diske el konulmasına karar verildiği belirtildi.
DAVA 7 YIL SÜRDÜ
2007 yılında Diyarbakır'da polise yapılan bir ihbar ile başlatılan KCK soruşturması yaklaşık 2 yıl devam etti. 14 Nisan 2009 tarihinde yapılan ilk operasyon ile birlikte 4 dalga halinde operasyonlar yapıldı. 4 ayrı operasyonda aralarında kapatılan DTP'nin yöneticileri, Belediye Başkanları, il genel meclis üyelerinin de bulunduğu 151 kişi gözaltına alınırken, bunlardan 103'ü tutuklandı. Operasyonda gözaltına alınanların Diyarbakır Adliyesi'ne getirilip tek sıra halinde dizilerek, elleri kelepçeli bir şekilde fotoğraflarının çekilmesi tartışmalara neden oldu. Davanın iddianamesi, Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi'nde hazırlanan özel odada, FETÖ/PDY soruşturması kapsamında meslekten ihraç edilen dönemin özel yetkili Cumhuriyet Savcısı İsmail Aksoy tarafından 7 ayda hazırlandı. 7 bin 578 sayfalık iddianamede şüpheliler hakkında değişen oranlarda hapis cezası talep edildi. Dosyanın delilleri 500 klasörden oluşurken iddianame Özel Yetkili Diyarbakır 6'ncı Ağır Ceza Mahkemesi'nce kabul edildi. Sanık sayısının fazlalığı nedeniyle Diyarbakır Adliyesi'ndeki boş alana, yeni bir salon yapıldı. Çelik ve betondan 600 metrekare alan üzerine inşa edilen 500 kişilik salonda ses sistemi ve hareketli kameralar da konuldu.
18 Ekim 2010 tarihinde başlayan dava sürecinde sanıkların Kürtçe savunma talebinin kabul edilmemesi sık sık krize neden oldu. Kürtçe savunma taleplerinin kabul edilmemesi nedeniyle, sanıklar uzun süre ifade vermezken, çözüm süreci ile birlikte Kürtçe savunma hakkı tanınmasının ardından sanıklar 2013 yılından itibaren savunma yaptı. Anayasa Mahkemesi'nin Mustafa Balbay kararı üzerine  KCK ana davasında tutuklu olduğu sırada BDP'den milletvekili seçilen Şırnak Milletvekili Selma Irmak 2013 yılında tahliye edildi. Anayasa Mahkemesi'nin, tutukluluk süresini 5 yılla sınırlandıran kararı ardından, davada 5 yıla yakın tutuklu olan sanıklar, 2014 yılında tahliye edildi. Özel Yetkili Mahkemelerin kapatılmasının ardından davanın yargılamasına 2'nci Ağır Ceza Mahkemesi'nde devam edildi. Birleştirilen ve ayrılan dosyalarla birlikte davada sanık sayısı 154'e düştü. Mahkeme, davanın sürüncemede kalmaması için 22 firari sanığın ve yargılama sırasında milletvekili olan 8 sanığın dosyasının ayrılmasına karar verildi. Davanın soruşturma ve yargılamasında görev alan yargı mensuplarından 9 savcı ve 12 hakim FETÖ/PDY terör örgütü soruşturmaları nedeniyle meslekten ihraç edildi. Dava ile ilgili 30 Nisan 2016 tarihinde son mütalaayı veren Cumhuriyet Savcısı Zeynel Abidil Ulu 15 Temmuz darbe girişimi ardından HSYK tarafından meslekten ihraç edildi. Kararın açıklandığı tarihe kadar dava 850 klasör ve 350 bin sayfa evraka ulaştı. Dava süresince sanıklardan Fadile Bayram, Mehmet Abbasoğlu, Seve Demir ve İlhan Diken ise hayatını kaybetti.
KCK Ana Davası'nda dosyaları ayrılan HDP milletvekilleri Osman  Baydemir, Dirayet Taşdemir, Çağlar Demirel, Selma Irmak, Ahmet Yıldırım, Besime  Konca, Alican Önlü ve Nadir Yıldırım'ın yargılamaları ise Diyarbakır 2'nci Ağır Ceza  Mahkemesinde devam ediyor.