Denizli'de binlerce hicaz narı dalda kaldı

Ramazan ÇETİN- Deniz TOKAT/DENİZLİ, (DHA) - DENİZLİ'nin nar üretim merkezi Pamukkale ve Sarayköy Ovası'ndaki binlerce ton hicaz narı, bu yıl ardı ardına yaşanan olumsuzluklar yüzünden toplanamayıp dalda kaldı. Yılda 30 bin ton narın üretilip yüzde 40'ının ihraç edildiği bölgede, Rusya'nın ihracatı durdurması ve ihracatçı firmaların alım yapmamasına, bir de daldaki ürünlerde çatlama ve aşırı sıcaktan lekelenme ile kahverengi leke hastalığının görülmesi, üreticileri zor durumda bıraktı.
Türkiye'deki hicaz narı üretiminin yaklaşık yüzde 20'sini gerçekleştiren, 23 bin dekar alanda 30 bin ton hicaz narı üretilen Denizli'de, bu yıl nar üreticileri yaşadıkları olumsuzluklar nedeniyle ürünlerini satamadı. Üretiminin yüzde 40'i ihraç edilen Denizli'de, Rusya ile yaşanan kriz nedeniyle özellikle nar ithalatının durdurulması, ihracatçı firmaların hicaz narı bağlantılarını durdurması, hasadın geç yapılmasına neden oldu.
Geçen yıl ürününü 1 lira ile 1 lira 20 kuruş arasında satan hicaz narı üreticisi, ürününü satamayınca hasat yapamadı. Hasadın gecikmesi nedeniyle ürünlerde çatlamalar, güneş yanıkları yaşandı. Tüm bu olumsuzluklara bilimsel adıyla atternaria altarnata olan üretici arasında kahverengi leke olarak bilinen hastalık da eklenince, hicaz narı üreticisi ürününü toplamadı, binlerce ton nar dalında kaldı. Hicaz Narı üreticileri çatlamayan narlarını 60-90 kuruş arasında satarken, meyve suyu fabrikalarının verdiği fiyat da 15 kuruşa kadar düştü.
"GEÇ HASAT YÜZÜNDEN ÜRÜNLERDE ÇATLAMA OLDU"
Özellikle Hicaz Narı üretiminin en yoğun olarak yapıldığı Pamukkale Ovası ve Irlıganlı Mahallesi'nde Hicaz Narı üreticileri sıkıntılarının çözülmesini istedi. Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ekipleri, hastalık olduğu ileri sürülen bahçelerden numune alarak laboratuvara gönderdi. Denizli Ziraat Odası Başkanı Hamdi Gemici, nar üreticisinin bu yıl yaşadığı olumsuzluklar nedeniyle ürününü toplayamadığını belirterek, sorunun en önemli kaynağının Rusya'ya yapılan ihracatın düşmesi olduğunu belirtti. Narda geç hasat nedeniyle yüzde 40 oranında çatlama yaşandığını belirten Gemici, "Bu bölgedeki narlar, mikro klima özelliği olan bir ovada yetişiyor, kalitesi de bundan kaynaklanıyor. Burada bilinçli, sertifikalı ürün yetiştiriyoruz. Hicaz narının dalında kalmasının nedeni, hasat yapılmamasından. Hasat yapılmadığı için aşırı sıcaklarda çatlama fazla oldu, yüzde 40'lara varan çatlama var. Aşırı sıcaktan dolayı güneş yanıkları var. Tüm bunları birleştirdiğimizde yüzde 50'ye varan hasar var. Ama bu yıl pazarda sıkıntı var. Rusya ile Türkiye arasındaki uçak krizi özellikle narda pazarı olumsuzu etkiledi" diye konuştu. Gemici, Denizli'de 30 bin ton Hicaz Narı üretimi yapıldığını, bunun yüzde 40'ının ihraç edildiğini belirtti.
"NAR DALDA İHRACATÇI GİRMEYİNCE KALDI"
Nar üreticisi Mevlüt Eraslan, narların dallarında kalmasının en büyük nedeninin üreticinin pazar bulamaması olduğunu belirterek, "Narın dalında kalması hastalıktan değil, ihracatçı girmediğinden, toplanmadığından dolayı oldu. Sertifikalı, kaliteli narlar toplandı. Geçen yıl soğuktan dolayı ağaçlarda soğuk zarı oldu, tonaj düştü ancak üretici olarak durumu Rusya'ya bağlamak daha gerçekçi olur. Avrupa, narı analiz garantili istiyor, garantisi olmayan narı Avrupa istemiyor" dedi.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Bitkisel Üretim ve Sağlığı Şube Müdür Vekili Ali Yılmaz ise hicaz narında yaşanan kahverengi leke hastalığıyla ilgili gerekli mücadelenin yapıldığını söyledi. Yılmaz, "Bize bazı çiftçiler, bu yıl içinde Akdeniz meyvesi sineği ya da harnuk güvesi adı altında zarara uğradıkları yönünde şikayetlerini ilettiler. Takiplerimizi yaptık. Altarnaria altarnata hastalık etmenini tam teşhisini koydurttuk. Çiftçilerimizin cep telefonlara mesaj gönderdik. Bununla mücadelede üç defa ilaçlama yapmak zorunludur. Zirai mücadelede kimyasal mücadelenin başarısı için kültürel ve primer enfeksiyon kaynaklarının alandan uzaklaştırılması gerekiyor. Hastalık ağaçlarda geçen yıldan kalan narlardan ve bitkin üzerinde parçalardan çimlenmek suretiyle yağışlarda ortaya çıkıyor. Bunların temizlenmesi gerekiyor. Çalışmalarımıza devam ediyoruz. Raporlarımızı bakanlığa gönderdik" dedi.

FOTOĞRAF