Felçli hastalara "umut" oldular

ÇORUM (AA) - KEMAL KARADAĞ - Hitit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi araştırma görevlileri Eda ve Emre Özyılmaz çifti, felç hastalığının çözümü için yürüttükleri çalışma kapsamında hastanın beynine yerleştirilecek çip üretti. Üretilen çip yapılan deneylerde olumlu sonuç verdi.

Felçli hastaların kısmi olarak kullanamadıkları el ve ayak gibi organlarına yeniden hareket kazandırabilmek amacıyla Hitit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Halil Aykul'un danışmanlığında hazırlanan Teknogirişim Projesi, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca kabul görerek, 100 bin lira araştırma desteği aldı.

San Dieogo State, MIT ve Washington Üniversiteleri'nin nörolojik hastalıklardan felç, epilepsi ve parkinson tedavisi için yaptıkları araştırmalara ortak olan Özyılmaz çifti, iki yıllık çalışmalarında önemli sonuçlar elde etti.

- Felçli hastalar için çip ürettiler

Yürütülen çalışmalar kapsamında Amerika'ya giden Eda ve Emre Özyılmaz, San Dieogo State Üniversitesi'nde "nöromems" adı verilen beyne yerleştirilen çip üretti. Çipin Amerika'da kobay fareleri üzerinde yapılan denemelerinde başarılı sonuç elde edildiği bildirildi.

Eda Özyılmaz, AA muhabirine, bir hayal olarak çıktıkları umut yolculuğunda emin adımlarla ilerlediklerini söyledi.

Amerika'da çalışma yapan üniversitelerin bilgi ve tecrübelerini Türkiye'ye taşıdıklarının altını çizen Özyılmaz, şöyle dedi:

"Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın bize sunduğu 100 bin liralık destekle çıktığımız yolculukta San Dieogo State Üniversitesi'nin de destekleriyle beyne yerleştirilebilen çipleri ürettik. Özellikle kısmi felç olan ve vücudunun bazı bölümlerini kullanamayanların bu organlarına hayat vermeyi hedefliyoruz. Ürettiğimiz çip, felç nedeniyle beynin bağlantı sağlayamadığı sinir iletişimi görevini yerine getirerek hareket edemeyen bir elin tekrar hareket edebilir hale gelmesini sağlayacak."

Üretimi yapılan çiplerin Amerika'da yapılan deneylerinin başarılı geçtiğini vurgulayan Özyılmaz, beyin korteksine yerleştirilen çiplerdeki 150 mikron çapındaki elektrotlardan beklenenin üzerinde sonuçlar elde ettiklerini dile getirdi.

- San Dieogo State, Türk mucitlere kapılarını ücretsiz açtı

Çiplerin üretim aşamasında Amerika'daki San Dieogo State Üniversitesi'nin laboratuvarlarının kapılarını kendilerine ücretsiz açtığını ifade eden Emre Özyılmaz ise çıktıkları bilim yolculuğunda yaşadıklarını şöyle anlattı:

"Çiplerin üretim aşamalarında kullanmamız gereken bazı cihazlar var. Bu cihazlarla uzun süre çalışmalar yapmamız gerekiyor. İhtiyaç duyduğumuz cihazlar Türkiye'de Ortadoğu Teknik Üniversitesi ile Bilkent Üniversitesi'nde mevcut. Ancak bu cihazların saatlik kullanım ücretleri 300 ila 400 lira arasında değişiyor. Öncelikle bu ücretler aldığımız teknogirişim desteğimizi etkileyecekti. Tam bu sorunları gözümüzde büyütürken San Dieogo Üniversitesi laboratuvarlarını bize ücretsiz açtı. Ayrıca çip üretiminde ihtiyaç duyduğumuz bazı malzemelerle ilgili de destek sağladı."

Eşi Eda Özyılmaz ile hem yürütülen bilimsel araştırmaları hem yaşamı paylaşmanın mutluluğunu yaşadığının altını çizen Özyılmaz, çiplerin üretiminde dünyada bir ilki gerçekleştirdiklerini savundu.

Özyılmaz, çip üretiminde kullanılan altın madeninin yapacakları çalışmada maliyetleri etkileyeceği gerçeğinden hareketle yürütülen araştırmada altın ile aynı iletken özelliklere sahip olan bir başka madeni ele aldıklarını ve bunun da altın ile aynı sonuçları verdiğini gözlemlediklerini söyledi.

Özyılmaz, "Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde, üretilen çipler başarılı sonuç verirken bu henüz insanlar üzerinde denenmedi" dedi.

- Sırada çiplerin kablosuz üretimi var

Projenin ikinci aşamasında çiplerin kablosuz özelliklerle üretiminin bulunduğunu vurgulayan Özyılmaz, şöyle devam etti:

"Kablo sistemli üretilen çiplerin kullanımı mümkün olmadığından projede ikinci aşama olarak kablosuz üretim çalışmalarına başladık. Bu aşamada çipler radyo dalgalarından faydalanarak iletimi sağlayacak. Hayalimiz insanlara fayda sağlamak, umut olabilmek, yürüyemeyen ayaklar, tutamayan eller olabilmek. Bunu başarmak için çalışıyoruz. Kablosuz çiplerin üretimi sonrasında ise denemelerimizi Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nde fareler üzerinde yapmayı planlıyoruz."

Özyılmaz çifti, kendilerine çalışmalarında destek olan Prof. Dr. Mehmet Dalkız, Prof. Dr. Halil Aykul, Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin Alkan ve San Dieogo State Üniversitesi'nden Dr. Sam Kassegne'ye teşekkür etti.

- "Genç beyinlere her türlü desteği veriyoruz"

Proje danışmanı Hitit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Halil Aykul da genç bir üniversite olan Hitit Üniversitesi'nin kısa zamanda büyük başarılara imza atma eğilimi gösterdiğini söyledi.

Özyılmaz çiftine sürdürdükleri araştırma çalışmalarında her türlü desteği vermeye gayret gösterdiklerini vurgulayan Aykul, "Genç beyinlerin insanlık adına yürüttüğü çalışmada, her türlü desteğe hazırız. Dünyada 3 üniversitenin üzerinde çalıştığı nörolojik hastalıklara çare olabilecek 'nöromems' adı verilen çip üretiminde arkadaşlarımız önemli sonuçlar elde etmiştir" dedi.

Teknogirişim Projesi ile yola çıkan araştırma görevlilerinin, 3 üniversitenin yürüttüğü ve 18,5 milyon dolarlık bir maliyete sahip projeye ortak olmasının sevindirici olduğunu vurgulayan Aykul, şunları kaydetti:

"Genç beyinlerimiz Amerika'da çeşitli zaman aralıklarında elde ettikleri bilgi ve tecrübeleri yaptıkları araştırma çalışmalarıyla ülkemize taşıyor. Çip üretimini de kendilerine ücretsiz olarak kapılarını açan laboratuvarlarda gerçekleştiriyor. Kablosuz çip üretimi noktasında da Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve TÜBİTAK'a başvuru yapıldı. GATA'dan da etik kurul onayı alınarak fare deneylerinin gerçekleştirilmesi kabul gördü. Böylece, Amerika'daki akademisyenlerin yaptığı çalışma ülkemize de taşınmış olacak. Amerika ile iletişim devam edecek ve araştırma görevlerimiz buradaki çalışmalarını sürdürecek. Genç beyinlere her türlü desteği veriyoruz."