Türkiye'de ilk defa 'ışık kirliliği' ölçümü yapıldı

Hüseyin TÜCCAR/BURSA, (DHA)- DÜNYADA giderek artan ışık kirliliği, Bursa’da düzenlenen panelde ele alındı. Merkez Nilüfer ilçesinde yapılan araştırmada, ilçede yanlış aydınlatmadan dolayı kaybolan toplam ışık miktarının 101 milyon lümen (bir kaynaktan çıkan ışık miktarı), bunun ekonomik karşılığının yılda 1 milyon 750 bin lira olduğu saptandı.
Nilüfer Belediyesi, TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Bursa Şubesi ve Bursa Amatör Astronomi Kulübü, Karaman Dernekler Yerleşkesi’nde 'Işık Kirliliği' konulu panelde doğal hayatı korumak, enerji tasarrufu sağlamak ve şehirlerde daha çok yıldız görebilmek konuları tartışıldı. Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Remzi Çınar ile Bursa Amatör Astronomi Kulübü Başkanı İlhan Vardar, Işık Kirliliği Araştırma Projesi kapsamında ortaya çıkan raporu kamuoyuyla paylaştı. Hava, su ve çevre kirliliği kadar ışık kirliliğinin de önemine dikkat çeken Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, amaçlarının doğal hayatı korumak, enerji tasarrufu sağlamak ve kentte daha çok yıldız görmek için farkındalık oluşturmak olduğunu söyledi. Başkan Bozbey, şöyle dedi:
'PROJE TÜRKİYE'DE İLK'
"Yaşanabilir, sağlıklı ve sürdürülebilir bir kentsel çevre için kentimizde yaşayanları etkileyen çevre sorunlarının belirlenmesi konusunda çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Panelimizin konusu olan Nilüfer'de Işık Kirliliği Araştırma Projesi de uygulama şekliyle Türkiye’de bir ilk olma özelliği taşıyor. Hava kirliliği havamızı, su kirliliği suyumuzu kirlettiği gibi, ışık kirliliği de iyi aydınlatmamızı kirletmektedir. Amacımız gökyüzünün güzelliğini tüm doğallığıyla kentlerimizde yaşatabilmek ve Samanyolu’nu dünya gözüyle görebilmek."
Bilimsel verilerle ışık kirliliğinin çevresel etkilerini de aktaran Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, şöyle devam etti:
"2016’da güncellenen bilimsel bir çalışmada, dünya nüfusunun yüzde 83’ünün ışık kirliliği altında yaşadığı belirlenmiştir. Bu oran, Avrupa ve Amerika nüfusu ele alındığında yüzde 99 olarak gerçekleşmektedir. Aynı çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye nüfusun yüzde 97.8’i ışık kirliliği altında yaşamakta ve nüfusun yarısı (yüzde 49.9) Samanyolu’nu hiç görmemektedir. Bu projede, Nilüfer’de gece gökyüzü parlaklığı ölçümleri yapılarak bölgenin ışık kirliliği haritası çıkarıldı ve yanlış aydınlatmadan kaynaklanan enerji kaybı hesaplandı. Işık kirliliği ve kent merkezlerinde gökyüzü parlaklığı ölçümleri konusunda bilgilendirme ve eğitim toplantıları yapıldı."
Proje hakkında bilgi veren Bozbey, ışık kirliliği sorununun ekonomik boyutuna da dikkat çekti. Başkan Bozbey, şöyle dedi:
"Proje ortağı kurum ve kuruluşlarda görevli kişilerden 4 grup oluşturuldu, ardışık 6 gecede toplam 171 faklı noktada başucu doğrultusunda ölçümler yapıldı. Tüm veriler, bir Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) programına aktarılarak eş parlaklık eğrileri oluşturuldu. Buradan elde edilen alanlar kullanılarak Nilüfer’deki yanlış aydınlatmadan kaynaklı kaybolan toplam ışık miktarı ve buna karşılık gelen enerji değerleri yani kaybı hesaplandı. Bu çalışma çerçevesinde Nilüfer’de kaybolan toplam ışık miktarının yıllık 101 milyon lümen, ekonomik karşılığının ise 1 milyon 750 bin lira olduğu saptandı. Nilüfer ölçeğinden dünyaya baktığımızda bu durum, elektrik üretirken tükettiğimiz sınırlı petrol, doğalgaz ve kömür kaynaklarımızın önemli bir kısmının boşa harcandığı anlamına geliyor. Üstelik bu yolla atmosfer de sürekli olarak kirletiliyor."
AMAÇ; IŞIĞIN DOĞRU YERDE VE DOĞRU ZAMANDA KULLANILMASINI SAĞLAMAK
TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Başkanı Remzi Çınar da enerjinin önemine dikkat çekti. Remzi Çınar ise, enerjinin topluma yeterli, sürekli, kaliteli, çevreye zarar vermeyen ve ekonomik gücünü de zorlamayan fiyatlarla temin edilmesi gerektiğini savunduklarını söyledi. Çınar, şöyle devam etti:
"Bu çalışmamızı ışığın doğru yerde ve ihtiyaç duyulan miktarda doğru yönde ve doğru zamanda kullanılması için gerçekleştirdik. Bir rapor ortaya çıktı ve Elektrik Mühendisleri Odası olarak kamunun elektrik ihtiyacının karşılanması noktasında yerel kaynakları ön planda kullanmasını arzu ediyoruz. Bunun için iki tane önemli nokta var.  Enerjide verimlilik noktası, bacasız sanayi olarak ifade ettiğimiz bir süreç. Meskenlerde, sanayi kuruluşlarında ve ulaşım araçlarında olmak üzere üç ana çerçevede değerlendiriyoruz. Toplamda yüzde 40’lar seviyesinde verimlilik söz konusu. Enerjide yüzde 70 dışa bağımlı olan bir ülkenin yüzde 40 gibi bacasız sanayisi enerji verimliliğini ve tasarrufu noktasını kullanması gerekiyor."

FOTOĞRAFLI