Sevdiklerimizle aramıza mesafeler koyduk

HATİCE KOPARAN: HMAC GLOBAL MAKİNA METAL SANAYİ KURUCUSU

Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
Aslen Bursalıyım. Bursa’da doğdum büyüdüm. Lisans eğitimimi Uludağ Üniversitesi Kimya Bölümü’nde, yüksek lisans eğitimimi İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde MBA eğitimi alarak tamamladım. Profesyonel iş hayatına, Tofaş ve Oyak Renault stajlarıyla başlayıp, otomotiv sektöründe kalite, üretim, proje, arge ve satınalma birimlerinde görev alarak devam ettim. 2017 yılında BTSO tarafından düzenlenen “Bir Fikrim Var” yarışmasında finalist olarak plaket aldım.
TEK KADIN OLARAK YER ALDIM
2018 yılının ilk çeyreğinde girişimci olma kararıyla son çalıştığım yabancı sermayeli Valeo Otomotiv A.Ş.’deki profesyonel iş hayatıma son verip, KOPARAN Makina’da babam Ahmet Koparan’ın yanında işveren olmayı deneyimleyerek makina sektörüne girdim. 26 Haziran 2019’da HMAC Global Makina Metal Sanayi Tic. Ltd. Şti’ni kurdum. 2019 Eylül ayında KOSGEB-ILO ortaklı Avrupa Birliği Projeleri yarışmasında kazananlar arasında tek Türk ve tek kadın olarak yer aldım. 2011 yılından bu yana üyesi olmaktan büyük onur duyduğum BUİKAD sivil toplum kuruluşunda görev alıyorum.
SOSYAL YAŞANTIMIZ DEĞİŞTİ
Pandemi süreci, sizi özelinizde nasıl etkiledi? Hayatınızda neler değişti?
Koronavirüsün hızla yayılımı ve yarattığı ciddi sağlık riskleriyle ilgili bilgi edindikçe, kısa sürede hayatımızı, gündelik alışkanlıklarımızı değiştirmeye başladık. Önce selamlaşma ve sevgi gösterme biçimimizi değiştirdik. Sonra hijyen ve temizlik kurallarının daha sıkı takipçisi olduk. Çarşı, pazar, alışveriş merkezi gibi kalabalık alanlardan uzak durmayı öğrendik. Sevdiklerimizle aramıza mesafeler koyduk. Sosyal yaşantımız değişti, evde vakit geçirmeye özen gösterdik.

‘Yeni Normal’ sürecini nasıl değerlendiriyorsunuz? Birey olarak gerekli özeni gösteriyor muyuz?
Covid-19 salgını nedeniyle sosyal hayatımız, iş yapış şekillerimiz aniden değişmeye başladı. Sosyal mesafe kavramının hayatımıza girmesiyle yüzyüze görüşmeler yerini online toplantılara, ofis ortamı yerini home office çalışma düzenine bıraktı. Salgın kontrol altına alınana kadar, hem insani hem de vatandaşlık görevi olarak, maske, sosyal mesafe ve hijyen kurallarını eksiksiz yerine getirmeye gayret gösteriyorum.

Koronavirüsten sonra teknolojik ve ekonomik gelişmelerle yeni bir dünyaya adım atacağımız çokça konuşuluyor. Sizin düşünceleriniz?
Salgın sonrası teknolojik gelişmeler hızla hayata geçmeye başladı. Son gelişme, kablosuz beyin- makine arayüzlerinin pratik uygulamalarıyla insan zekasının yapay zeka ile rekabet edebilirliğini sağlamak üzere Neuralink tarafından geliştirilen çip oldu. Bugün Asya kıtasını tehdit eden SARS, Covid-19 gibi salgınlar, dünyada üretimin ve hammadde tedariğinin ne kadar kırılgan olduğunu gösterdi. Fiziksel ürünlere olan ihtiyaç e-ticaret talebini yeni seviyelere çıkardı. E-ticarette 4 yılda alınabilecek yol 4 haftada alındı.
Pandemiden direk etkilenen iş grupları eğitim, yazılım, donanım ve verimliliğini ölçmek gerekliliği oldu. Eğlence platformları (TV programları) ve içerik üretme konulu işler , e-ticaret ve lojistik konulu işler, şirket hukuku ile ilgili konular direk etkilenen sektörler oldu. İleri veri analitiği, yapay zeka, dijital dönüşüm danışmanlığı, siber güvenlik , freelance çalışma, ilaç endüstrisi, uzay çalışmaları, tarım mühendisliği, hayvancılık önem kazanan meslek grupları haline geldi.

GELENEKSEL KALIPLAR

Sizce kadınların iş hayatındaki yerini arttırmak amacıyla neler yapılabilir?
Kadınların çalışma hayatına katılımı çoğu zaman, geleneksel kalıplar ve değerler engeli ile karşılaşabilmektedir. Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin, kadınların çalışma hayatına katılmasına engel oluşturduğu söylenebilir. Kadınların çalışma hayatına katılımının sağlanması için gerek hukuki düzenlemeler gerekse toplumsal düzenlemeler yerine getirilmeye çalışılmaktadır.
2006 TÜİK Aile Yapısı Araştırması’na göre kadınların çalışmalarına ilişkin bireylerin tutum ve görüşleri :
1-Kadının asli görevi çocuk bakımı ve ev işleridir.
2- Gelenek göreneklerimize aykırı
3-Çalışma ortamları kadın için güvenli değil
4- Çalışan kadının çocukları mağdur olur
5- Ücretli bir işte çalışmak kadını yıpratır.
Toplumun kadınlara yönelik ayrımcı ideolojileri bu çalışma ile somut bir biçimde ortaya çıkmış bulunmaktadır. Türkiye’de çalışma hayatına ilişkin veriler bize göstermektedir ki, kadınların çalışma hayatında daha fazla yer alarak istihdam oranlarının artış göstermesi yıllar itibariyle istenilen düzeyde olmamıştır. Kadınların çalışma hayatına katılmasına ilişkin politikalar yeniden düzenlenmeli ve çalışma hayatına katılan kadınların ve istihdam edilen erkeklerin istatistiksel oranlardaki görünümü eşit bir düzeye gelmesi sağlanmalıdır.

PATENT ÇALIŞMALARINI HIZLANDIRDIK

Şirket olarak dış pazara da satış yapıyorsunuz. Sınırların kapandığı dönemde alternatif olarak neler yaptınız?
Henüz 1,5 yıllık firma olmamızın ve heyecanımızın büyük olmasının avantajını yeni projelerde arge faaliyetlerine önem vererek yaşadık. Ekibimizle mevcut tasarımlarımızı gözden geçirdik, patent çalışmalarını hızlandırdık. Yeni hedeflerimiz doğrultusunda tasarım faaliyetlerine başladık. Herkesin duruş yaşadığı bir dönemde biz durmadan çalıştık.

DESTEĞİNİ HİSSETMEKLE BAŞLIYOR

 Erkeklerin egemen olduğu bir sektörde, başarıyı yakalamanızın sırrı nedir?

Ekonomide ve sosyal yaşamda sürdürülebilir kalkınmanın sağlanabilmesi, nüfusun yarısını oluşturan kadınların , yaşamın tüm alanlarına aktif bir şekilde katılımı ile mümkün. Bu alanların içinde kuşkusuz en önemlisi iş hayatına katılım. Ülkemizde kadının iş hayatına katılımı maalesef halen arzu edilenin çok gerisinde. Başarıyı yakalamak önce ailenin desteğini hissetmekle başlıyor. Makine sektöründen gelen role model olan bir baba ve kızının her daim arkasında duran kıymetli bir anne sayesinde bugünlere geldim.

Şirketinizde ara personel bulmakta zorlanıyor musunuz? İş insanı olarak konuyla ilgili neler yapılmalı?
Geçmişte usta-çırak ilişkisinin ne kadar önemli olduğunu ve her ustanın yanında çırak yetiştirmek ve mesleği öğretmek üzere programlandığını biliyoruz. Eğitim sisteminin değişmesiyle ortada fakülte diplomasını her kapıyı açan bir anahtar olarak gören, iş dünyasın hakkında en ufak bir fikre sahip olmayan on binlerce genç var. Bu gençler kendilerini yetiştirmek için maalesef fazla bir çaba göstermiyor. Eğitim hayatı süresince, stajlara önem vermeyen, yaz tatillerini boşa geçiren, kurslara katılıp sertifika almayan bu gençleri alıp yetiştirmek yaş aldıkça daha da zor oluyor.

YOL GÖSTERECEK ÇALIŞMALAR

Meslek okulları ve kurslarının eğitimlerini alan gençler de, işleri ile ilgili bir öğrenme ve uzmanlaşma hedefine sahip olamamış. Bu böyle devam ettikçe genç nüfustaki işsizlik sorunu küresel rekabetin artışı, bilgi çağına geçiş ve öğretim sürecinde ezbere ağırlık verilmesi nedeniyle gelecek yıllarda daha da ağırlaşacaktır. Eğitim kurumlarının ve iş dünyası arasında öğrencilerin ekonomik kalkınmaya somut katkılar sağlayacağı, özel eğitim ve oryantasyon kursları alacağı projeler geliştirilmelidir. Bu süreç içerisinde işveren ve öğrenci devlet katkısıyla desteklenmeli, gençlere yön ve yol gösterecek çalışmalar yapılmalıdır.

ÇALIŞANLARLA BİRLİKTE BÜYÜYORUZ

Şirketinizde uzun vadeli kariyer imkanları nelerdir? Çalışanların profesyonel gelişimlerini nasıl destekliyorsunuz?
HMAC Global henüz yeni emekleye başlayan bir şirket. Çalışanlarla birlikte büyüyoruz. Çalışanlar kendi şirketi gibi sahipleniyor, gelişim ve büyüme için özverili bir biçimde çalışıyorlar. Bu benim için çok kıymetli. Destek ihtiyacı olan herkesin yanındayım.

İnternet üzerinden yapılan canlı yayınlarla ilgili neler söylemek istersiniz?
Verimli olan her programa katılmaya özen gösteririm. Pandemi sürecinin ilk aylarında herkeste bir şaşkınlık hakimdi. Konusunda uzman olan kişilerin görüşlerini dinlemek önemliydi. Bundan sonra ne olacak sorusu kafalarda yer etmişti. Yeni dünya düzenine alışmaya başladıkça bu merak da yavaş yavaş yerini değişime ayak uydurmaya bıraktı. Astrologlar harici canlı yayın yapan fazla kimse kalmadı.

Biraz hayallerinizden bahsedelim. Kendinizle ilgili hayalleriniz nelerdir?
Hayalim ve hedefim mutlu, sağlıklı bir hayat yaşamak ve doğru işler yapmak. Güven kavramı benim hayatımda çok önemlidir. Güven duyduğum ilişkiler kurmak ve adımın güven kelimesini çağrıştırdığı bir yaşam sürmek istiyorum.

Herkesin yakındığı ‘zamanım yok kavramı’ hakkında düşünceleriniz?
Geçtiğimiz günlerde Amerika’da bir üniversitede para mı kıymetli, zaman mı konulu bir araştırma yapılmış. İlk sonuçlar birbirine yakınken, aradan birkaç yıl geçtikten sonra, aynı deneklerle yapılan araştırmada, zamanın daha kıymetli olduğu yönündeki oylarda artış gözlenmiş. Zamanımızı ufak kum tanecikleri ile doldurup, büyük temel taşlara yer bırakmaz hale gelmiştik. Pandemi süreci sayesinde zamanımızı nasıl kıymetli hale getireceğimizi öğrendik.

Son olarak. Yaz tatili planlarınızda virüs nedeniyle değişiklik yaptınız mı?
En vazgeçemediğim tutkum olan seyahat etmek ve görmediğim yerleri keşfetmeye bir müddet ara verdim. Bu benim için gerçekten zor oldu. Umuyorum sağlıklı günlere yakın zamanda kavuşuruz. Kaldığım yerden devam edebilmeyi sabırsızlıkla bekliyorum.