İşte çevreyi en çok kirletenler

Edip TEKİN / BURSA, (DHA) – KÜRESEL ısınma ve iklim değişikliğinin oluşmasında hem en büyük paya sahip olan kentlerin karbon ayakizi envanterlerinin çıkarılmasıyla ilgili basın toplantısı düzenleyen Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, 2015 yılı verilerine göre Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği’ne üye şehirlerde 41 ton karbon ayak izi üretildiğini söyledi. Karbondioksite eş değer olan karbon ayak izi salınımı en çok yapanlar ise yüzde 28.2’lik oranla kara ve hava taşıtları.

İklim değişikliği sonucu sosyo-ekonomik olarak en fazla zarar gören kentlerin karbon ayakizi envanterlerinin çıkarılması yönündeki çalışmaları kamuoyu ile paylaşan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı ve Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Başkanı Recep Altepe Gölpark’ta basın toplantısı düzenledi. Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği’ne üye olan şehirlerin doğaya saldıkları karbon ayak izi oranını açıklayan Altepe, “Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği kendi ofisince yaptığı araştırmada 2015 yılı verilerine göre toplam 41 ton karbondioksite eş değer karbon ayak izi üretildi. Bu boyuttaki karbon ayak izi içinde en büyük pay 28.2 ton ile kara ve hava yoluyla gerçekleşen yurt içi-dışı ulaşım faaliyetlerinden kaynaklanıyor. 7 tonunun kurum binalarındaki elektrik tüketiminden, 5 tonunun ise konaklama faaliyetlerinden kaynaklanıyor” dedi. 

2014 yılı verilerine göre Bursa’da toplam karbon ayak izinin 12 milyon tonun üzerinde olduğunu söyleyen Altepe, “Bursa’nın toplam karbon ayakizi salınımlarının yüzde 62.5’i konut, ticari bina ve endüstriyel tesislerde kullanılan yakıtlar ile kent içi araç trafiği, katı atık salınımları ve hayvancılıktan, yüzde 37’si elektrik tüketiminden oluşuyor” şeklinde konuştu.

EN ÇOK AMERİKA KİRLETİYOR

Türkiye’de çevre konusunda Bursa Büşükşehir Belediyesi’nin attığı adımların Türkiye’de örnek olarak gösterildiğini anlatan Altepe, “Birlik başkanı olarak iklim değişikliğine sebep olan gaz salınımı konusunda bizim diğer kentlere örnek olmamız gerekiyor. Bu açıdan çevre yatırımlarını önem veriyoruz. Bu konuda attığımız adımlar Türkiye’de örnek gösteriliyor. Karbon ayak izi, insan faaliyetlerinin çevreye verdiği zararın karbondioksit cinsinden ölçüsü demek. Daha açık bir ifadeyle üretirken, tüketirken ve yaşarken çevreye verdiğimiz olumsuz etkinin ölçüsü. Bu konuda dünyayı en çok kirleten ülkelerin başında Amerika geliyor. Bunu Çin ve Avrupa Birliği ülkeleri takip ediyor” dedi. 

“HAVADAN SUDAN KONUŞTU LAFI DEĞERSİZ OLMAMALI”

Hava ve suyun insanlık açısından çok önemli olduğuna dikkat çeken Anadolu Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Ekoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengiz Türe, “Fosil yakıtların kullanılması sonucu havaya salınan gazlar iklimi değiştiriyor. Buda felaketlere yol açıyor. Bazen lüzumsuz konuşan biri için ‘Havadan sudan konuştu’ deriz. Susuzluğa 3 gün, havasızlığa en fazla 3 dakika dayanabiliyoruz. Bundan sonra güzel konuşanlar için bu tabir kullanılacak” dedi.

ENERJİNİN SEFASINI SÜRENLER CEFASINI ÇEKECEK

Enerji elde etmek için çevreye zarar verildiğini aktaran Türe, “Enerjinin bugüne kadar sefasını süren toplum, bundan sonra artık cefasını çekmeye başladı. Enerji elbette olmazsa olmazımız. Alıştığımız yaşam konforu bizi bazı yaşam alışkanlıklarından vazgeçmeye zorluyor. Ama kolay bırakamıyoruz. Bu maalesef sigarayı bırakıp diyet yapmak gibi. Her pazartesi diyete başlıyoruz ama hafta sonu bırakıyoruz. Çevre ile ilgili aldığımız kararlarda da aynı şeyleri görüyoruz. Bugün fosil yakıtlar sebebiyle ortaya çıkan ve karbon ayak izi diye isimlendirdiğimiz küresel ısınma ve iklim değişikliğine neden olan sera gazlarının ortaya çıkardığı sorunlar sosyo-ekonomik olmaktan çok sosyo-ekolojik hala dönüştü” ifadelerini kullandı. 

“HORTUM NEDİR BİLMEZDİK”

Son zamanlarda enerji tüketiminin yüksek olmasının ve fosil yakıtların çevreye karbon salınımı yapmasının iklim değişikliğine ve küresel ısınmaya sebep olduğunu hatırlatan Türe, “Bugün enerji tüketiminin yüzde 80’i kentlerde. Bu enerji tüketimi sonucunda gerçekleşecek iklim değişiklinde en büyük zararı şehirler görecek. Çünkü ortaya çıkan iklim değişikleri etkileri kentlerin bu sürece adapte olması gerekiyor. Kentlerimiz bizim düzenli bildiğimiz iklime göre düzenlenmiş durumda. Yani eskiden yaz geldi derdiniz yaz gelirdi. Şu kadar yağmur yağacak denilirdi ve yağardı. Kentlerin alt yapısı da bu iklim durumuna göre dizayn edildi. Ama artık öyle değil. Maalesef 1 ayda düşmesi gereken yağmur artık 1 saatte düşüyor. Yada beklediğimiz yağışın yağmadığını görüyoruz. Son zamanlarda Türkiye’de hortum haberlerini çok sık duymaya başladık. Ben çocukluğumdan beri hortum lafını duymadım. Son 3 senedir duyuyorum. Biz hortumları daha çok okyanuslarda görürdük. O yüzden bu süreçlerin azaltılması için kentlerin kendi jeopolitik sınırları içinde sera gazı salınımlarını en aza indirmesi gerekiyor” dedi. 

KARBON AYAK İZİ NEDİR?

Karbon ayak izi, her insanın ulaşım, ısınma, enerji tüketimi veya satın aldığı her türlü ürün neticesinde atmosfere yayılmasına neden olduğu karbon miktarını anlatmak üzere kullanılan bir terimdir.

FOTOĞRAFLI