Hayallerimin sınırı yok

Sohbetimizde özellikle kız öğrencilere ellerine geçen fırsatları iyi değerlendirmeleri gerektiği mesajını veren Rukiye, aynı zamanda BUİKAD ile işbirliği halinde gerçekleştirdiğimiz “Emeğin Cinsiyeti Olmaz” yazı dizimizin de son röportajı oldu. Tüm kadınlarımızın hikâyesi eminim mutlaka bir yerlerde bir kadınımıza güç verdi, örnek gösterildi. Beni ayrı ayrı heyecanlandıran tüm röportajların dışında; pırıl pırıl, azmi ve hayalleri ile başka bir umut veren Rukiye, sanırım bu projenin başlama amacını da özetlemiş oldu.

- Sizi kısaca tanıyabilir miyiz? Nasıl başladı Bosch’taki hikâyeniz?
1995 doğumluyum. Hürriyet İlköğretim Okulu’nu bitirdikten sonra, 2009 yılında Bosch Mesleki Eğitim Merkezi (TGA)’ya başladım. Okulda atletizm yapıyordum ve bu alanda aslında başarı gösteremeyeceğimi fark etmeye başlamıştım. Beni çalıştıran öğretmenim TGA’dan bahsetti ve çekirdekten yetişeceğimizi, mezuniyetten sonra iş imkanının olduğunu söyledi.22 kişi alınıyordu ve benim eğitim merkezine kabul edilme konusunda umudum yoktu. Ama yine de denemeye değer diyerek formumu doldurdum. Bir ay sonra mülakata çağrıldım ve inanılmaz bir talep vardı, 500 kişi başvurmuştu. Üstelik güce de dayalı bir eğitim olduğu için erkekler çoğunluktaydı.

- Peki ailen teknik bir eğitim alma isteğini nasıl karşıladı?
Aslında benim de hayalimde böyle bir şey yoktu. Evde bir şeyleri söküp tamir etmeyi seviyordum, eğilimim vardı sadece. Annem ve babam devlet memuru. 4 kardeşiz. Ablam ve ağabeyim var, benden küçük bir de erkek kardeşim. Annem başta olumlu karşılamadı. İkimiz arasındaki bağlar çok kuvvetli, gözünün önünde olmamı ve onun iş yerinin yanındaki okulda tarımla, gıdayla ilgili bir şeyler yapmamı hayal ediyordu. Kız çocuğu olduğum için tedirgindi. Ama babam inanılmaz destek çıktı. “Ne istiyorsa yapabilir, inanıyorum.” dedi.

ÜNİVERSİTE SEVİYESİNDE EĞİTİM ALDI

- Neler hissettin o an?
İnanılmaz korkmuştum. Mülakatta ne yapacağımı bilmiyordum. Her şey inanılmaz soru işaretiydi benim için. Grup çalışması, sözlü mülakat derken bitince soğuk bir ter boşaldı. Çıkınca olup olmadığından bile emin değildim. Önce yedek listesinde olduğum açıklandı sonra vazgeçenler olunca evraklarımı hazırlayıp TGA’ya başladım. Başarılı olduğumu görünce annemin de düşünceleri değişti tabii.

- Nasıl bir eğitim aldın? Hayallerindeki gibi miydi?
Okulumuz Bosch tesisi içinde yer alıyor. 3 yıllık eğitimimiz boyunca standart okulların çok dışında bir eğitim aldık. Her türlü altyapıya sahip, üniversite seviyesinde hem teknik hem de sosyal anlamda donanım sahibi olduk. Okulun son aylarında da fabrika içinde çalışarak uygulama imkanı bulduk.. 22 kişi içinde üç kız öğrenciydik. Düz bir lisede okusaydım bu kadar keyif almazdım. Hayalimin çok üstündeydi. Ben ilk önce tornavida gibi ufak tefek şeyler beklerken, boyumun iki katı makineleri görünce epey korkmuştum (gülerek).

- Mezuniyet sonrası işe alım nasıl gerçekleşti?
Mümkün mertebe mezunlara öncelik veriliyor: Üç yıl boyunca bir emek veriliyor ve çalışacak kişilerin de bunun karşılığını verecek kişiler olması gerekiyor. Yüksek teknoloji ile çalışıyoruz ve bu donanıma sahip kişilerin istihdam edilmesi bizim için insan kaynağı anlamında çok büyük avantaj. Ben de Bosch-Bursa’nın fabrikalarından birinde işe başladım. Üç kız arkadaşım daha vardı benimle işe başlayan. Öncesinde iş güvenliği için bir hafta eğitim aldık. İşe başlayınca da her gün yeni bir şey öğrendim aslında.

- İş tanımın ve şu andaki görevin nedir?
Mezun olduktan sonra giriş seviyesi pozisyonunda operatör olarak başlanıyor. Ben de 2012 yılında benzinli sistemler fabrikasında operatör olarak çalışmaya başladım. 1,5 yıl sonra hem teknik, hem yönetsel beceriler açısından kurum içindeki Değerlendirme Merkezi’nde Grupbaşı Eğitim Programı’na dâhil oldum. Bu süreci başarı ile bitirenler arasındaydım ve Grupbaşı olarak atandım. 15 kişiden sorumluyum.

- Grupbaşı olarak neler yapıyorsun?
Gündüz saat 08.00-16:00 vardiyası  üst amirlerimize bilgi aktarmakla geçiyor, toplantılar yapıyoruz. Verisel olarak ne kadar enjektör üretildi, enjektörlerden kaç tanesi iade edildi, edildiyse hangi problemle edildi, daha iyiye gidebilmek için ne yapmalıyız gibi bilgi alışverişi oluyor. Saat 16:00 -2:00 vardiyası ise tamamen çalışan odaklı: Yaptığımız işle ilgili bilgi aktarımı, fabrikamızın genel stratejileri varsa onları aktarıyoruz. Rutin çalışma sürecinde konuşamadıkları şeyleri konuşuyoruz aylık olarak. Gece vardiyalarında gündüz vardiyası için hazırlıklar yapılıyor.

FARKEDİLMEK GURURUMU OKŞADI

- Tereddütlerin oldu mu atandığında?
Karakter olarak baskın bir insanım, muhtemelen bir potansiyel gördüler (gülerek). Kısım müdürlerimden bu teklif geldiğinde “Yapabilir miyim?” diye çok düşündüm. 30 çalışma arkadaşımın 28’i erkekti ve birinin kadın olması bir şeyi değiştirmiyordu. Ben 18’ime yeni girmiştim ve hem yaş hem tecrübe olarak benden çok büyük kişilerle çalışıyordum. “Yeterli olabilir miyim?” tereddüdü duydum. Ataerkil bir toplumuz - bunu inkâr edemeyiz. Başta kendilerinden yaşça küçük bir kızdan görev almaktan rahatsız oldular. Önce 1,5 yıl grupbaşıma yardımcı oldum, sonra bu çabam resmiyete döküldü. Her ne kadar kabul etmesem de, böyle önemli bir göreve atanmak, fark edilmek gururumu okşadı. Ben önce kendime güvenmem gerektiğini düşündüm, ailem de destekledi, “Yaparsın” dediler. Ben de şansımı denemek istedim.

“FİKRİMİZİ DEĞİŞTİRDİN AMA...”

- Nasıl hazırlandın sürece?
2 yıl yardımcılık sürecinden sonra, bir haftada fabrikanın teknik anlamda kullanılan bütün terimlerini, çalıştığımız ya da hizmet ettiğimiz bütün ana ve yan sanayilerin tamamının akış diyagramını öğrendim. Çünkü bana soru soracak olan insanlar artık çok üst düzeydi ve 10 dakika bile olsa kendimi göstermem, konuşmam lazımdı. Bölüm yöneticilerinin olduğu salona girdiğimde, benim de duyduğum tereddütler konusunda bana sorular yönelttiler. Her şeyin her zaman yolunda gitmeyebileceğini, benim yapıp yapamayacağımı sorguladılar. Ben, “Yapabileceğime inanıyorum, şimdi olmayabilir ama eksiklerimi fark ederek geri döneceğim ve başaracağım.” dedim. “Fikrimizi değiştirdin ama henüz bitmedi.” dediler.
Sonrasında otelde profesyonel bir ekip ile mülakata girdik ve 2 saat boyunca teknik anlamda bazı dosyalar inceledik, problemli insanları ikna etmeye çalıştık. Sonuçtan emin değildim çünkü daha önce hiç öyle bir ortama girmemiştim. Yetkinlikle ilgili 8 kriterden 7’sinden başarıyla geçtim. 2 ay sonra grup başı olarak başka bir bölüme atandım.

- Küçük yaşta büyük cesaret, tebrik ederim.
Aslında ilk atandığım gün “Acaba doğru bir şey mi yaptım, yapabilecek miyim?” diye kendime sordum. Sudan çıkmış balık gibiydim. Benimle birlikte  4 kadın çalışan vardı ama tüm çalışma arkadaşlarımı kısa sürede tanımam gerekiyordu. Grupbaşı arkadaşlarımdan nasıl yaklaşacağımla ilgili destek aldım.

‘NEDEN HEMŞİRE OLMADIN’ DİYORLAR

- Çalışma arkadaşların tarafından nasıl karşılandın?
İlk başta bazı tepkiler aldım. “Neden buradasın, niye hemşire, öğretmen olmadın?” gibi sorularla çok karşılaşıyordum. Kadına yakıştırılan meslekler bunlar.
“Kabullenilmem için ne yapabilirim?” diye düşündüm ama zamanla bir şey yapmama gerek kalmadan ortamdaki dengeyi sağladım. İki yıl oldu, şu ana kadar olumsuz bir geri bildirim almadım.

- Kısa sürede yükselmeni sağlayan, kendinde gördüğün özellikler neler?

Bence ne olduğu önemli değil; ister kadın ister erkek olsun bir şeyi gerçekten istersek, mutlaka yaparız. Ben kendimi böyle bir ortamda hayal etmiştim. Neden kendimi istemediğim bir işe yönlendireyim ki? Üniversite de okuyacağım, açıkçası erteliyorum ama Makine Mühendisliği okumak istiyorum. Kendi ayaklarının üzerinde durmak isteyen bir insanım. Uzun sürebilir ama 50-60 yaşında biri okuma yazma öğrenebiliyorsa, ben de mutlaka yapacağım.

- Hedefler de şimdiden konulmuş anlaşılan…
Fabrika içinde birçok pozisyon var ihtiyaca göre beyaz yaka devam edebilirim ya da kendimi geliştirmenin bir sınırı yok burada. Körelten bir yapı yok. Yaşım küçük ama hayallerimin sınırı yok… Hayallerim çok üst düzey olabilir ama bazı yerleri hesaplayamadığım için olmasa da kırgınlık yaratmaz bende. O, benimle kenarda bekler olmak için…

- Sende özel yeri olan anıların var mı?
Buradaki okul hayatını da sayarsam 7 senedir Bosch’tayım ama her şey çok taze bende. En çok TGA’da yaşadığımız teknik eğitimin yanında sosyal faaliyetler, geziler benim için unutulmazdı. Evet, bu alanda başarılı olamayan, eğilimi olup vazgeçenler de oldu ama bir insana nasıl yaklaşacağını, nasıl iletişim kuracağını öğrendi herkes. Kendi adıma başka bir yerde okusam, yıllarımı boşa geçireceğimi düşünüyorum. Çünkü benim eğilimim farklı ve mantığım saatlerce ders dinleyip, yazı yazmak üzerine çalışmıyor. TGA’da yaşadığım hiçbir şeyi unutmam mümkün değil!

- Neler söylemek istersin meslek eğitimi almak isteyen kız öğrencilere?
4 kız arkadaşımla başlamıştık TGA’ya ama biri bırakmıştı. İnsanın hayatta eline fırsat bir kere geçiyor ve iyi değerlendirmesi gerekiyor. Üniversite de olabilir, teknik eğitim de olabilir ama insanın ne istediği önemli, erkek kız fark etmiyor.