Esnafa bayram olmadı

BESOB Başkanı Arif Tak, zor günler geçiren üyelerine 3 yıl ödemesiz, faizsiz kredi taleplerinin olduğunu belirtirken, BTÇH Başkanı Muhsin Özyıldırım, alacaklıların esnafa süre tanımasını istedi. Tatlıcılar Odası Başkanı Necip Daş, “En azından bayrama 3-4 gün kala tatlıcıları serbest bıraksalar, vatandaş elindeki malları eritir” dedi.

Türkiye genelinde 17 Mayıs 2021’e kadar uygulanacak tam kapanma kararının özellikle alışverişin yoğun yaşandığı Ramazan Bayramı ve Anneler Günü’nü de kapsaması esnafı vurdu. Bu tarihlerde hareketlilik olduğunun altını çizen Bursa Esnaf ve Sanatkarları Odası (BESOB) Başkanı Arif Tak, iki yıldan beri olumsuzluklar yaşadıklarını hatırlatarak, bayram öncesinde alınan kapanma kararının kendilerini negatif etkilediğini vurguladı.

ÇOK SIKINTILI DÖNEM

Türkiye’de en büyük sıkıntıyı çeken kesimin esnaf ve sanatkarlar olduğunu savunan Tak, “Çekmeye de devam ediyor. İki dükkanım var, ikisi de kapalı. Bir ara açıldı ama sonra tekrar kapama kararı geldi. Dolayısıyla perişan duruma düştük. Ev ve dükkanı kira olanlar var. Kolay bir şey değil. Çok sıkıntılı dönem geçiriyoruz” şeklinde konuştu.

KREDİ BEKLENTİSİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamayı anımsatan Tak, “Faizsiz kredi verilecekti fakat o karar kısıtlı geldi. Üzüldük. Esnaf ve sanatkara, 75 bin lira, 3 yıl ödemesiz, faizsiz kredi verilirse, ayağa kalkarız diye düşünüyorum. Konfederasyonumuz bu yönde çalışma yapıyor” dedi.

ÇEKECEĞİZ BAŞKA ÇARE YOK

Büyük zayiat olacağı için pazar yerleri ile ilgili yeni bir karar çıktığını söyleyen Tak, esnafa karşı böyle bir beklentisinin olmadığını belirterek, “Yoksa alınan kapama kararı havada kalmış olur. Çekeceğiz, başka çare yok. Ancak 3-4 yılda ancak ayağa kalkarız. Pandemi bitse de ekonomik yönden bu devam edecek” diye konuştu.

ESNAF AYAKTA KALMALI

Esnaf ve sanatkarın aileleri ile nüfusun yüzde 20’sini kapsadığını ifade eden Tak, bu kesimin ayakta kalması gerektiğini vurguladı. Siyasi partilerin destek sağladıklarını söyleyen Tak, hükümetin ekonomik güç doğrultusunda destek verdiğini aktardı.

DAİRE PARASI KAZANAN ESNAF OLURDU

Bursa Tarihi Çarşı ve Hanlar Birliği (BTÇH) Başkanı Muhsin Özyıldırım, 7 yaşından beri çarşıda bulunduğunu belirterek, alışveriş için önemli günlerin olduğunu kaydetti. Bunları iki bayram, Anneler Günü ve okul zamanları olarak sıralayan Özyıldırım, “Eskiden harman zamanları vardı. Zeytin, tütün, çeltik, koza zamanı vardı. Onlarda da güzel işler olurdu ama 30 – 40 yıldır olmuyor. O kadar ki gençliğimde, bayram alışverişlerinde bir daire parası kazanan esnaf olurdu. Bayram arifelerinde çarşı içindeki ana aksta o kadar çok insan olurdu ki hem insanlar rahatlasın, hem hırsızlık olmasın diye anons ederdik. ‘Biraz yan aralıklardan da alışveriş yapın’ diye… Yine arkadaşlarımdan biliyorum. Bir arife gününde 500 ile 1000 parça giyim ürünü satılırdı. Arife günü gece saat 2-3’lere kadar çalışılırdı. Sonra dükkan kapanır, kaplıcalara gidilirdi. Arındıktan sonra bayram namazına gidilir, ardından eve geçilirdi” diye konuştu.

BELİRLİ SAATLERDE AÇIK OLSAK

Özellikle Ramazan Bayramı alışverişinde çarşının dolu ve ciroların yüksek olduğunu vurgulayan Özyıldırım, “Biz, bu sene bunu kaybettik. Anneler Günü de denk geldi. Bu iki günü kaybetmek belki de yıllık cironun 4’te birini kaybetmek demektir. Bu iki alışverişi kaybetmek, esnaf yoğun bakımda demek. Çünkü beklenmeyen bir karar alındı. Biz, 17 gün kapanmayı beklemiyorduk açıkçası. Bayram alışverişi olur diye tahmin ediyorduk. Hatta demeçlerimde, ‘Bayramı iple çekiyoruz. Orada nefes alacağız ve kendimizi toparlayacağız’ diyordum. Bayram nedeniyle mal alan esnaf, çok mağdur oldu. Onu nasıl eritecekler? Bayram öncesi belirli saatlerde 2-3 gün açık kalabilsek. Keşke yapılsa ama ihtimal vermiyorum” şeklinde konuştu.

GELENEKSEL PERAKENDE DİBE VURDU

Anneler Günü ile ilgili bir paylaşımda bulunduğunu da söyleyen Özyıldırım, “Anneler Günü’nde telefonla arayalım, çiçek gönderelim. Açılırsa bir hafta sonra hem ziyaret edelim, hem hediyelerini verelim. Maksat esnaf alışveriş yapsın. Şimdi internet siteleri çılgın cirolar yapıyor. Terazi fazlası ile saptı. Perakendenin geleneksel tarafı dibe vurdu. Market, e-ticaret alabildiğine ilerledi. Kaçınılmaz mı? Kaçınılmaz; ama bunu tetikleyen kapanmalar oldu” diye konuştu.

ESNAFA ZAMAN TANINMALI

Bu süreçte esnafın kapalı, marketlerin ise açık olmasının kendilerini olumsuz etkilediğini vurgulayan Özyıldırım, “Günah keçisi biz olduk. Bu işin bütün sorumlusu çarşılar ve esnaf oldu. Yazık günah bu esnafa. Bence ekonomik düzelme zaman alır. Kısa sürede toparlanamayız. Ödemeler birikti. Alacaklılar, devlet ve özel işletmelerin zaman tanıması lazım. 17’sinde açıldık diyelim; ‘O günü mü, geçmişi mi, pandemiyi kurtaracaksın?’ 3 misli iş yapman lazım. Bayram geçti, 3 misli iş olur mu?” dedi.

DÜĞÜNLERİ BEKLİYORUZ

Cemiyetlerin başlamasını beklediklerini söyleyen Özyıldırım, “Turist de gurbetçi de yok. Artık beklentimiz düğünler... Vakalar azalırsa belki oradan iş yaparız” diye konuştu.

TEPSİLER ELDE KALDI

Esnafın yılda iki bayramı beklediğini söyleyen Tatlıcılar Odası Başkanı Necip Daş, işlerinin çok kötü olduğunu belirterek, “Geçen sene de böyleydi. İki bayramdır böyle… Özellikle baklavacıların malları elinde kaldı. Çünkü bugünler baklavacıların harman zamanıydı. Belirli bir saatten sonra kapatıyoruz. Çarşıda olanlar, tamamen kapalı. Yasal olarak açıklar; ama çarşıda kimse olmayınca açsan ne olacak? Çarşıdaki esnafın elinde en az 80-100 tepsi baklavası var. Bu süreç bizleri olumsuz etkiliyor” diye konuştu.

DİLEKÇE YAZDIK

Oda olarak Cumhurbaşkanlığı ve İçişleri Bakanlığı’na resmi dilekçe yazdıklarını açıklayan Daş, “En azından bayrama 3-4 gün kala tatlıcıları serbest bıraksalar, esnaf elindeki malları eritir. Vatandaş dükkana gelsin. Gece 12-1’e kadar faaliyet sürsün. Paket servis ile hangi birine yetişeceksin? Sıkıntılı bir süreçteyiz. Bu süreçte dondurmacılar da büyük sıkıntı yaşıyor” dedi.