Endişe veren tablo: Bursa Türkiye’nin üstünde

İl Sağlık Müdürü Dr. Fevzi Yavuzyılmaz, geçtiğimiz gün Bursa’da iki yıllık pandemi süreci ile ilgili açıklamalar yaptı. Bu doğrultuda Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala da Hürriyşet Bursa’ya değerlendirmelerde bulundu.
Prof. Dr. Kayıhan Pala, iki yıldan fazla bir zaman geçtikten sonra Bursa’da COVID-19 pandemisinin doğrulanmış olgu ve ölümler açısından yüküne ilişkin bazı verilerin açıklanmış olmasının, çok gecikmeli de olsa memnuniyet verici olduğunu söyledi.
Türkiye’de 3 Mayıs 2022 tarihi itibarıyla 15 milyon 34 bin 917 doğrulanmış COVID-19 olgusunun bildirildiğini hatırlatan Pala, “Türkiye’nin 2021 nüfusu 84 milyon 680 bin 273 kişidir. Buna göre doğrulanmış olguların nüfusa oranı yüzde 17,8’dir. Bursa’da ise 732 bin doğrulanmış olgu bildirilmektedir. Buna göre doğrulanmış olguların nüfusa oranı yüzde 23,3 ile Türkiye ortalamasından daha yüksektir. Bursa’da maalesef COVID-19 enfeksiyonunun bulaşı Türkiye’den daha yüksek seyretmiştir” dedi.
Türkiye’de 3 Mayıs 2022 tarihi itibarıyla 98 bin 791 COVID-19 ölümü bildirildiğini ifade eden Prof. Dr. Pala, “Buna göre Türkiye’de milyon kişi başına ölüm hızı bin 167’dir. Bursa’da ise 4 bin 985 kişinin virüsten dolayı vefat ettiği bildirilmektedir. Bu durumda Bursa’da COVID-19 ölüm hızı Türkiye ortalamasından yüzde 36 daha yüksek olarak milyon kişi başına bin 588’dir. Maalesef resmi bildirimlere göre Bursa’da COVID-19 pandemisinde milyon kişi başına ölüm sayısı da Türkiye’den daha yüksektir” diye konuştu.

‘İKİ ÖNEMLİ KANIT VAR’

Bildirilen ölüm sayısının eksik olduğunu tartışmaya açan iki önemli kanıtın mevcut olduğunu belirten Pala, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Birincisi, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş 2020 yılının Aralık ayında yaptığı açıklamada, 10 aylık süreçte Bursa’da 3 bin 514 kişinin salgın nedeniyle hayatını kaybettiğini bildirmişti. Sağlık Bakanlığı’nın bildirimlerine göre, pandemide bugüne kadarki tüm ölümlerin yaklaşık yüzde 21,1’inin 2020 yılında gerçekleştiği bilindiğine göre, Bursa’da 2021 ve 2022 yılında yalnızca bin 471 kişinin COVID-19 nedeniyle hayatını kaybettiğinin açıklanması Türkiye verileriyle uyumlu değildir. Eğer Türkiye’deki ölüm eğilimi Bursa’da da geçerliyse ki milyon kişi başına ölüm hızı Bursa’da Türkiye’den daha yüksektir. Bugün itibarıyla Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı tarafından bildirilen ölüm sayısından 4,7 kat daha fazla toplam ölüm sayısının bildirilmesi beklenir.
İkinci olarak bizim tarafımızdan yürütülen bir araştırmada 2020 yılında Bursa’da fazladan ölüm sayısı önceki beş yılın ortalamasına göre 5 bin 390 kişi olarak hesaplanmıştır. Kayıtlara göre 2020’de fazladan ölümlerin yüzde 85,3’ü bulaşıcı hastalıklardan kaynaklanmış ve 4 bin 596 kişinin bulaşıcı hastalıklar nedeniyle öldüğü anlaşılmıştır. Yalnızca 2020 yılında 4 bin 596 kişinin bulaşıcı hastalık nedeniyle yaşamını yitirdiği bilindiğine göre, bugüne kadar COVID-19 nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısının 4 bin 985’ten fazla olması beklenir.”

DETAYLI AÇIKLAMA UYGUN OLUR

İl Sağlık Müdürlüğü’nün bazı verileri açıklamasının olumlu olduğunu yineleyen Pala, ancak bu verilerin ilçelere, yaşa, cinsiyete, mesleğe, eşlik eden hastalıklara ve sosyal sınıflara göre dağılımı gibi daha ayrıntılı olarak ve yukarıda sıralanan ölüm sayılarıyla ilgili tartışmaya ışık tutmak üzere örneğin ölüm sayılarının aylara ve yıllara göre açıklanmasının uygun olacağını söyledi.

BUNUN YAPILMASI ÖNEMLİ

Bursa’da COVID-19 pandemisinin doğrulanmış olgular ve ölümler açısından yükünün Türkiye ortalamasından maalesef daha ağır olduğunu vurgulayan Pala, bunun olası nedenlerinin bilimsel yöntemlerle ortaya konmasının önemine işaret etti. Bunun yapılmasının yalnızca eğer varsa sorumluların saptanması açısından değil, aynı zamanda henüz sona ermemiş COVID-19 pandemisine daha güçlü yanıt verebilmek için önemli olduğuna dikkat çeken Pala, ileride ortaya çıkabilecek pandemilere kentin hazırlık yapabilmesi açısından önem taşıdığını sözlerine ekledi.