2020 yeniden büyüme yılı olacak

İş dünyasının 2019’a başlarken, daha olumsuz beklentiler içinde olduğunu söyleyen BUSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Hadi Türkay, tüm dünya ekonomisinin küçülme içine girmesinin öngörüldüğünü hatırlattı. Olumsuz tablolar yaşandığını ifade eden Türkay, “Faizler yükseliyor, sıcak para gelişmekte olan ekonomilerden kaçıyor, paraya ulaşmak zor hale geliyordu. Yatırımlar da düşüyor, hatta hali hazırdaki üretim kapasiteleri de daha düşük olarak kullanılacak diye tahmin ediliyordu. Ne mutlu ki, bunların çoğu gerçekleşmedi ve nispeten beklenenden daha iyi bir yıl geçirdik” diye konuştu.

TAM TEŞHİS KOYAMIYORUZ

Küresel platformda bunlar yaşanırken, Türkiye’de ise; işsizlik rakamlarının artarak, devam ettiğini anımsatan Türkay, “Devam edecek gibi duruyor. Enflasyonu yendik zannediyoruz ve öyle hareket ediyoruz. Durum hiç de öyle değil. Yatırımlarda hala bir artış yok. Yatırım güven ortamı tesis edilmediği için istenilen kadar artmıyor. En önemlisi yabancı yatırımcı çekemiyoruz. Sorunlarımıza karşı tam teşhis koyamadığımız için çözüm bulmakta da zorlanıyoruz. En önemlisi de yedek akçemiz ciddi anlamda zayıfladı. Yurt dışından da ancak herkesin ödediğinden çok daha fazla faiz vererek, daha az finansa ulaşabiliyoruz. Tüm bunların ışığında, iş insanımız tam bir vatanseverlikle, ‘Başka gidecek yerimiz yok’ mantığı ile elinden gelenin fazlasını yapıp, işini devam ettiriyor. Ancak, bu kadar iyi niyet karşılığını bulabilse sanki daha iyi olacak. 2019’u hep tek seferlik çözümlerle geçirdik. 2020’de çözüm açısından daha kalıcı süreklilik arz edecek metotlar geliştirilmeli” dedi.

KÜRESEL ISINMAYA DİKKAT

Küresel ısınmaya da dikkat çeken Türkay, 2020 ve sonrası için bu durumun önemli bir sorun olacağını vurguladı. Küresel ısınmanın artık ekonomik etkiler yaratacak noktaya geldiğine işaret eden Türkay, “Acilen bizde de küresel ısınmanın yarattığı tahribat ve değişime yönelik adımlar atılmalı. Küresel ısınma kaynaklı üretim çeşitleri sadece tarımda değil, tekstil ve inşaat sektörlerinde de değişime neden olacak gibi. Bu alanlara özen göstermeliyiz” şeklinde konuştu.

DURMA NOKTASINA GELDİ

BOSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Rasim Çağan, 2018 yılının ikinci yarısında döviz kurlarındaki hızlı yükseliş ve bunun yarattığı fiyat artışlarının 2019’da tüketicilerin harcamalarının düşmesine neden olduğunu hatırlattı. 2019’da en büyük katkının ihracatın artmasında yaşandığını ifade eden Çağan, “Özel sektörün yüksek borçluluğu sonucu gerek firmaların kredi alabilecek kapasitelerinin olmaması, gerekse de bankaların bu riskler sonucu firmalara kredi vermekte isteksiz olmaları, yatırım ortamını da durma noktasına getirdi. Dolayısıyla, dış ticaretteki olumlu performans ve kamu maliyesinin ciddi bütçe açıklarını göz önüne alarak, kamu bankaları ile tüketime yaptığı destek sonucunda negatif büyümenin sıfır civarlarında gerçekleşmesine destek olmuştur” dedi.

DÜŞÜŞ TRENDİ

Ancak son aylarda Avrupa’da yaşanan kısmi resesyon, yılın ilk 3 çeyreğinde yükseliş gösteren ihracat artışının durmasına ve yeni faiz indirimleri ile içeride tüketime ve dolayısıyla ithalatın artmasına sebep olduğunu söyleyen Çağan, “Bunun sonucunda 2020 yılına azalan, hatta düşüş trendine geçen dış ticaret dengesi, düşen faizler sonucu artan tüketim ve ithalat ile tekrar bozulmaya neden olma ihtimali oluşturacaktır. Yüksek borç sorunu da özel sektörü ilave yatırım yapma konusunda isteksiz kılmaktadır” diye konuştu.
Tüm bunlara rağmen 2019 yılı sonlarında artan perakende satışların, düşen faizler ve yükselen konut satışları nedeniyle 2020 yılının daha iyi bir ekonomik performansın olacağı görüntüsünü verdiğini belirten Çağan, “İş dünyasında genel temayül, 2020’de ekonominin yüzde 3 büyüyeceği doğrultusunda. Fakat her yıl iş gücüne katılan genç nüfusa istihdam yaratması için Türkiye’nin yüzde 4-5 civarı büyümesi gerekmektedir. Ayrıca, dış politikadaki gelişmeler de 2020 yılında bazı riskler barındırmaktadır. Türkiye geçmişe oranla emperyalist güçlere boyun eğmeyip, kendi çıkarları doğrultusunda kendi politikalarını üretmekte ve dikte etmektedir. Her ne kadar bu durum bazı belirsizlikler oluştursa da uzun vadede geleceğimiz için önemli ve pozitif bir gelişmedir” şeklinde konuştu.

TOPARLANMA YILI

Yeni yıl ile ilgili temennide bulunan Çağan, “İnanıyorum ki 2020 yılı bir nevi zayıf da olsa, bir toparlanma ve yeniden büyümeye geçme yılı olacaktır. Gerek iş hayatındaki izlenimlerim ve STK yöneticiliğimde tanıklık ettiğim, Milli Eğitim’in mesleki eğitime yeni bakış açısı, üniversite ve özel sektör işbirliğine verdiği destek, AR-GE merkezlerinin açılması ve üretmesi için verdiği desteğin önümüzdeki yıllarda Türkiye’nin daha yüksek rakamlarla büyümesine çok katkı sağlayacağına inanıyorum” dedi.

TOPARLANMANIN DEVAM EDECEĞİNE İNANIYORUZ

KSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Ali Güler, 2019 yılının ilk yarısı ve ikinci yarısı olarak ayrı ayrı değerlendirmenin doğru olacağını kaydetti. 2018’den devreden bazı sıkıntılar ve Mart ayındaki yerel seçimlerin de etkisiyle 2019 yılının ilk yarısının piyasalar açısından kolay geçmediğini belirten Güler, “Ancak alınan tedbirler sayesinde 2019’un ikinci yarısında önemli bir ölçüde toparlanma oldu. Bunun 2020 yılında da devam edeceğine inanıyoruz” dedi.

TEDBİR VE DESTEKLERİN FAYDASI OLDU

Genel olarak siyasi ve ekonomik düzeyde yaşanan dalgalanmalar ve konjonktürel gelişmelerin tüm dünyada olduğu gibi Türkiye ekonomisini de yakından etkilediğine değinen RUMELİSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Kumova, “Döviz kurlarında yaşanan hareketlilik, küresel ekonomik gelişmeler, siyasi alanda yaşanan gerilimler bazı zorluklara neden oldu. Özellikle döviz kurlarında yaşanan ani değişimler iş dünyasını fazlasıyla etkiledi. Ancak devletimizin üretimi, üreticiyi ve iş dünyasını destekleyen politikaları sayesinde bir toparlanma süreci yaşanmaya başladı. Özellikle daralma dönemlerinde alınan tedbirlerin ve desteklerin büyük faydası olduğu unutulmamalı” diye konuştu.

ÖNÜNÜ AÇACAK

Sağlanan desteklerin iş dünyasının rahat bir nefes almasına yardımcı olduğu gibi aynı zamanda büyük motivasyon kaynağı olduğuna değinen Kumova, “Bu nedenle devletimizin 2020 yılında da yeni destek paketlerini devreye sokması ve yeni yatırımların önünü açacak, hamlelerde bulunması iş dünyasına hareket getirecektir. 2020 yılı ile çok daha iyi bir noktaya ulaşacağımızı tahmin ediyorum. Sanayicilerin de bu noktada taşın altına elini koyarak, ülkemizin kalkınma hedeflerine en yüksek düzeyde katkı sağlaması oldukça önemli” dedi.

KATMA DEĞERLİ PROJELER

RUMELİSİAD’ın yıl boyu Türkiye ve Balkanlar’da çok değerli çalışmalara imza attığını hatırlatan Kumova, yeni dönem yönetimi olarak göreve geldikleri günden bu yana tamamen insan odaklı ve katma değer yaratmaya yönelik pek çok projeyi hayata geçirdiklerini anlattı. Projelerin devam edeceğini açıklayan Kumova, “Ülkemizin hedeflerine ulaşması ve sürdürülebilir bir büyüme için üzerimize düşen görevleri yerine getireceğiz” şeklinde konuştu.

YARIN: YENİ YIL, YENİ HEDEFLER VE YENİ UMUTLAR DEMEK