Karlı dağlardan gelen lezzet "karsambaç"

BİTLİS (AA) - ŞENER TOKTAŞ/AHMET OKUR - Bitlis'in Hizan ilçesindeki vatandaşlar, 3 bin 200 rakımdaki Karlıtepe'den getirilen kar ile pekmezi karıştırarak "karsambaç" tatlısını hazırlıyor.

Havaların ısınmasıyla ülkenin birçok bölgesinde bahar yaşanırken Hizan'daki vatandaşlar, yaklaşık 4 metre kar bulunan Karlıtepe mevkisine giderek kar ve pekmez karışımıyla hazırladıkları karsambaç tatlısını tüketiyor.

Tepede kışın tipi nedeniyle sertleşen karı kaşıklarla tabaklara doldurarak üzerine Hizan'da üretilen üzüm pekmezini döken vatandaşlar, doğal dondurma olarak bilenen bu tatlıyı yüzyıllardır tüketiyor.

Karlıtepe köyü muhtarı Musa Karabaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, her yıl Karlıtepe mevkisine gidip kar ve pekmezi karıştırarak yaptıkları tatlıyı tükettiklerini söyleyerek şöyle devam etti:

"Mevkide kar kalınlığı çok yüksek. Burada yaptığımız karlı pekmezi yiyoruz, misafirlerimize de ikram ediyoruz. Karlıtepe mevkisinde her zaman karlı pekmez yenilebilir çünkü burada kar çok sert oluyor. Rakım yüksek olduğu için burada kar fazla. İlçede herkes karlı pekmez yiyor ancak Karlıtepe köylüleri olarak biz bu tatlıyı daha fazla yapıyoruz. Karın üzerine döktüğümüz üzüm pekmezi Hizan'da üretiliyor. Bu pekmezi karın üzerine dökerek yiyoruz."

Köylülerden Şirin Karabaş ise kış dondurması olarak adlandırdıkları karlı pekmezin çok lezzetli olduğunu belirterek "Burada pekmez ve kar keyfini yaşıyoruz. Kış dondurması olarak adlandırdığımız karlı pekmez, gerçekten çok lezzetli" dedi.

- "Önemli bir besin kaynağı"

Bitlis Eren Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Görevlisi Esma Aksoy Kendilci, pekmezin üzüm, dut, erik, elma, keçiboynuzu ve benzeri meyvelerden yapıldığına işaret ederek pekmezdeki karbonhidratların sindirim gerektirmeyen glikoz ve fruktoz olduğunu ifade etti.

Pekmezin yendikten sonra kana geçerek enerji verdiğini belirten Kendilci, pekmezi diğer basit şeker kaynaklarından ayrı tutmak gerektiğini çünkü içinde madensel maddeler bulunmadığını dile getirdi.

Pekmezin özellikle kalsiyum, demir ve potasyumdan zengin bir besin olduğunu vurgulayan Kendilci, şunları söyledi:

"Az miktarda vitamin de içermektedir. 100 gram pekmez, yaklaşık 290 kalori, 400 miligram kalsiyum, 10 miligram demir içermektedir. Pekmez, beslenmede önemli bir besin ve kolay enerji sağlıyor. Kemik gelişimi için kalsiyum ile fosfor, kan yapımı için demir bakımından zengindir. Eskiden yiyecekleri tatlandırmak için kullanılan bal veya pekmezin yerini şeker aldı fakat bazı yerlerde halen karlı pekmez yapılıyor ve insanlar bunu severek tüketiyor."

Pekmezin, susam, ceviz veya fındık gibi besinlerle beraber tüketilmesiyle hem protein içeriği hem de besleyici özelliğinin daha da arttığına dikkati çeken Kendilci, yüksek enerjili bu yiyecekleri, büyüme çağındaki çocuklar, ağır işlerde çalışanlar, zayıf, halsiz ve iştahsız kişilerin tüketmesi, fiziksel aktivitesi düşük veya şeker hastası olanların da bu besinlerden kaçınması gerektiğini kaydetti.