Asırlardır ‘Türk Fısıldayıcısı’nın ötüşünü dinliyorlar

Murat SÖYLEMEZ/ BAYBURT, (DHA)- TÜRKİYE’nin en değerli 4 ötücü güvercin türü arasında yer alan ve ‘Türk Fısıldayıcısı’ olarak bilinen Bayburt güvercini, adını aldığı kentte yüzyıllardır kültür mirası olarak gönüllü vatandaşlar tarafından besleniyor. 

Sesi, iri yapısı ve rengiyle kıymetli türler arasında gösterilen Türkiye'deki 4 ötücü güvercin türü arasında yer alan Bayburt güvercini, adını aldığı kentte yüzyıllardır ‘kültürel bir miras’ olarak gönüllü kişiler tarafından besleniyor. Başındaki tüy yapısıyla yörede ‘çift kukul’ olarak da anılan Bayburt güvercin ırkı, saflığını korumayı başaran türler arasında yer alıyor. Biri başının ön kısmında bir de arka kısmında 2 perçemi bulunan güvercinin, ayaklarında ise paçaları bulunmuyor. Bayburt güvercini ötüşündeki düzgünlük nedeniyle dünya kuş literatüründe ‘Türk Fısıldayıcısı’ olarak tanımlanıyor.

HER HAFTA KUŞ DİNLEME GELENEĞİ YAŞATILIYOR

Bayburtlular da, yörelerine ait olan güvercinler için çeşitli etkinlikler düzenliyor. O etkinliklerden biri de ‘kuş dinleme’ geleneği. Sesi için yetiştirilen güvercinler, kentteki irfan sohbetlerinin ana temasını oluşturuyor. Her hafta bir araya gelen vatandaşlar, yöresel adıyla Bayburt Sinisi etrafında toplanarak, kuşların sesini dinliyor. Sessiz bir ortamda güvercinlerin çıkarttığı sesi dinleyen yöre sakinleri, güvercinlerin çıkarttığı sesleri anlamlandırmaya çalışıyor.

‘BİN AİLE BAYBURT GÜVERCİNİ YETİŞTİRİYOR’

Bayburt Valisi Cüneyt Epcim de, bu hafta kuş dinleyenler arasında yer aldı. Eline aldığı kuşun çıkarttığı sesi dinleyen Vali Epcim, geleneğin yaşatılması için yarışma ve etkinlik düzenleneceğini açıkladı. Bayburt güvercininin kentte yüzyıllardır yetiştirilen endemik tür olduğunu belirten Epcim, kentte yaklaşık bin ailenin Bayburt güvercinini yetiştirdiğini söyledi. Epcim, “Bayburt güvercini, Bayburt´ta yüzyıllardır yetiştirilen endemik bir tür. Diğer güvercin türelerinden iri yapıları sesi itibari ile ayrılmakta ve sesi için yetiştirilir. Yaklaşık bin kadar ailede Bayburt güvercininin yetiştirildiğini söylemek istiyorum. Bizde Bayburt güvercininin çok önemli bir turistik değer olduğuna inanıyoruz. Bunu tüm Türkiye’ye ve dünyaya yaymak istiyoruz. Çalışmalarımız devam ediyor” diye konuştu.

‘BİZİM İÇİN TERAPİ GİBİ’

Çocukluk yaşlarından itibaren kuş yetiştiren Mustafa Kayalı, Bayburt güvercini beslemeye 7 yaşındayken mahallede kuşçuluk yapan komşusundan etkilenmesiyle başladığını söyledi. 50 yıldır kesintisiz olarak kuş yetiştirdiğini ifade eden Kayalı, “Bayburt güvercini, dünya literatürüne ‘Turkısh Paper’ olarak geçmiş. Bayburt merkezde ise ‘Bayburt Dam Kuşu’ olarak, Türkiye’de de ‘çift kukul’ olarak biliniyor. Sabah gelip yemliyorum, onları dinliyorum.  Arkadaşlarla da akşam vakitlerinde seslerini dinliyoruz. Herkes susuyor, kuşun sesini dinliyor. Bizim için terapi gibi. Sonra ise kuşun kritiğini yapıyoruz. Gelenek bu, devam etmesi lazım. Artık bu işi gençlere bırakacağız” şeklinde konuştu.

FOTOĞRAFLI