Yeni Hasankeyf, 2 yıl içerisinde hazır

BATMAN (AA) - NURTEN ASLAN/YILMAZ EKİNCİ - Yapımı süren Ilısu Baraj Gölü altına kalacak olan Batman'ın Hasankeyf ilçesinin yeni yerleşim yerinin 2 yıl içerisinde tamamlanacağı bildirildi.

Ilısu Baraj Gölü altına kalacak Hasankeyf'in yeni yerleşim yeri ile ilgili çalışmalar devam ediyor. İlçe Jandarma Komutanlığı dışında bütün kurumların taşındığı yeni yerleşim yeri, eski Hasankeyf'in yaklaşık 3 katı büyüklükte olacak.

Kurum ve evlerin çok geniş ve konforlu yapıldığı yeni yerleşim yerinde 4 yıllık fakültenin yanı sıra birçok sosyal tesis de yapılacak. Baraj gölü altında kalacak olan Hasankeyf'teki tarihi yapıların bir kısmı taşınacak bir kısmı da restore edilerek güçlendirilecek.

Hasankeyf Kaymakamı Temel Ayca, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bir yıl önce kamu kurumları olarak yeni Hasankeyf'e taşındıklarını, orada hizmet verdiklerini belirterek, kaymakamlık, emniyet ve bağlı bütün birimlerin yeni yerleşim yerinde bulunduğunu söyledi.

- Ev fiyatlarında uzlaşma sağlanamamıştı

İlçe Jandarma Komutanlığı binasının yapım aşamasında olduğunu, o kurumun da taşınmasıyla bütün kurumların yeni Hasankeyf'te olacağını anlatan Ayca, vatandaşların yeni yerleşim birimine taşınmasıyla ilgili bazı sorunların yaşandığını, özellikle ev fiyatlarında bir uzlaşma sağlanamadığını anımsattı.

"Ama daha sonra ev fiyatlarının düşürülmesi ve vatandaşlara ödenecek olan kamulaştırma bedellerinin yükseltilmesiyle orta yol bulundu. Vatandaşlar ev fiyatlarından memnun. Sadece artık hak sahibi listesinin kesinleşmesi ve ona yönelik kaç ev yapılacağı belirlenecek" diyen Ayca, yaklaşık 2 yıl sürecek bir çalışmanın olduğunu, bütün vatandaşların yeni yerleşim yerine taşınmasını beklediklerini belirtti.

- Vatandaşlar evler için 5 yıl ödeme yapmayacak

Vatandaşların daha çok müstakil evler talep ettiğini, evlerin 3+1 ve 135 metrekare olacağını bildiren Ayca, fiyatların peşin ödemede 71 bin liraya kadar indiğini, ayrıca 20 yıl ödemeli seçeneğin bulunduğunu anlattı.

Vatandaşların 5 yıl hiç ödeme yapmayacağını daha sonra 15 yılda ödeme seçeneğinin bulunduğunu aktaran Ayca, "O da 108 bin lira olarak açıklandı. Bu fiyat da enflasyon ve faiz artışı olmayacak. 20 yılda ödeneceği için çok cazip olacak. Vatandaşlarla bir uzlaşma sağlanacak" diye konuştu.

Yeni yerleşim yerinin eskisine göre çok daha büyük, evler ve kurumların daha konforlu yapıldığını dile getiren Ayca, eski ilçeye göre yaklaşık 3 katı büyüklükte olacağını bildirdi.

- Yeni bir şehir inşa ediliyor

Yeni yerleşim yerinde yeşillendirme alanlarının daha çok olduğuna dikkati çeken Ayca, şöyle konuştu:

"Eski Hasankeyf'in otantik bir yapısı var ama, yenisinin de modern bir yapısı olacak. Göl manzaralı olacak. Yeni yerleşim yerinde 4 yıllık fakülte yer alacak. Hatta fakültenin öğrencileri eğitime de başladı. Şu anda Batman'da hazırlık sınıfını okuyorlar. Fakültenin aktif hale gelmesiyle yeni Hasankeyf çok cazip olacak. Nüfus 3 bin 150 olan bir yerleşim yerine 4 yıllık fakülte kuruluyor. Bunun Türkiye'de bir örneğini bulamazsınız. Yeni ilçede imkanlar çok fazla olacak. 25 yataklı hastane yapılıyor. Kültür park alanı inşa ediliyor. Köprüler yapılıyor. Yeni bir şehir inşa ediliyor"

Ayca, devletin çok ciddi yatırım yaptığını, bu ölçekteki ilçede Türkiye'de bunun başka bir örneğinin bulunmadığını vurgulayarak, konuşmasını şöyle tamamladı:

"Taşınacak olan eserler var. Zeynel Bey Türbesi de bu eserler arasında. İlk taşınacak eser Zeynel Bey Türbesi olacak. Daha sonra cami minareleri ve duvarları da yeni ilçeye taşınacak. Zeynel Bey Türbesi dışındaki eserlerin tamamı yeni yerleşim yerinde kurulma aşamasında olan Kültür Park alanına taşınacak. Türbe de bulunduğu yerin paralelinde su altına kalmayacak bir alana götürülecek. Restorasyon çalışması sürenler var. Taşınmayacak eserlerin de restorasyon çalışmaları devam ediyor."

- Yerel mimarinin dokusuna uygun yeni yerleşim alanı

DSİ 16. Bölge Müdürü Mahmut Dündar da yeni yerleşim çalışmaları kapsamında 58 örnek konut, 24 derslikli ilköğretim okulu, hükümet konağı, belediye hizmet binası, emniyet amirliği, PTT, cami, ticaret merkezi ve 5 bin kişilik arıtma tesisinin yapılarak hizmete açıldığını anımsattı.

Turizm ve Otelcilik Meslek Yüksekokulu ve Uygulama Oteli, Kültür Parkı ile okul, hastane, spor salonu, kütüphane, YİBO ve çevre düzenleme çalışmalarının da sürdüğünü belirten Dündar, ilçenin tarihi ve turistik özellikleri korunarak yerel mimarinin dokusuna uygun örnek bir yerleşim ve kültürel alan oluşturulması yönünde hiçbir fedakarlıktan kaçınmadan yapılması yönündeki çalışmaların sürdüğünü söyledi.

- Yukarı şehir su altında kalmayacak

Bu çalışmalar ile tarihi 12 bin yıl öncesine dayanan Hasankeyf ilçesinin, Ilısu Barajı ve HES Projesi kapsamında yeniden yerleşime tabi tutulduğunu dile getiren Dündar, ilçenin tarihi ve kültürel varlıklara sahip en önemli yer olan yukarı şehrin su altında kalmayacağını vurguladı.

Ilısu Projesi'nin maksimum su kotundan etkilenmeyen yukarı şehrin, bu alanın yeniden düzenlenmesi ile içindeki kültürel varlıkların sergileneceği bir "Arkeolojik Park ve Açık Hava Müzesi" olarak hizmete sunulacağını aktaran Dündar, ilçedeki kültürel varlıklar ve buluntuların önemli bir kısmının bu parkta sergileneceğini, kapalı müze, açık hava müzesi, turistik eşya satış alanı, mesire yerleri, yeşil alanlar, yönetim binası ve ulaşım yollarının da bu park alanı içerisinde bulunacağını bildirdi.

Barajdan etkilenmeyen yukarı şehirdeki onlarca tarihi eserin kazılarının tamamlanıp uygun bir çevre düzenlemesi ve modern bir müzecilik anlayışıyla arkeolojik park içinde teşhir edileceğini anlatan Dündar, baraj sularından etkilenecek olan aşağı şehirde ise kültür eserlerinin ortaya çıkarılmasına yönelik kazıların yerleşim alanındaki yapıların altında olabilecekler dışındakilerin tamamlandığını aktardı.

- Tarihi eserlerde çökme tehlikesi

Dündar, "Ilısu Barajı gündeme gelmeyinceye veya yapımına başlanmayıncaya kadar ilçedeki tarihi ve kültürel varlıklar kimsenin aklına gelmemiştir. Tarihi köprü yıkılmak üzere. Zeynel Bey Türbesi de çökme tehlikesi ile karşı karşıya. Ilısu Barajı projesi bölgedeki arkeolojik kazılara ayrılan bütçesi ile yeraltında kalan arkeolojik değerlerin gün ışığına çıkarılması için de bir fırsat olmuştur" ifadelerini kullandı.

Hasankeyf yerleşim alanının yanında Arkeolojik Park ve Kültürel Müzesi oluşturulacağını, bu alanın ilçenin kültürel mirasının gelecek nesillere aktarılması ve ziyaretçilere sunulmasını sağlayacağına işaret eden Dündar, bu sayede turizm ilgisini artıracağını, Hasankeyf'in gelecek dönemlerde yerel ekonomisine önemli katkı sağlayacağını belirtti.

Yapılacak araştırma ve inceleme neticesinde tarihi değeri tespit edilen ve korumaya alınması gerekli eserlerin açık hava müzesinde sergileneceğini bildiren Dündar, şöyle devam etti:

"Yukarı şehir Hasankeyf Kalesi, yani rezervuar suları altında kalmayacak olan orijinal alan, arkeolojik parkın kurumsal işlevini yüklenecektir. Bu alan kendine has bir açık hava müzesi olarak tasarlanacak ve bütün ziyaretçilere açık olacaktır. İnşa edilecek Kültürel Miras Parkı Yarımadası, yeni Hasankeyf yerleşim alanının yanında yer almaktadır. Su altında kalacak kültür varlıklarının korunması ve kurtarılması için yapılan çalışmalar çerçevesinde Zeynel Bey Türbesi ve Külliyesi Projesi ile taşıma işinin ihaleye çıkılabilmesi için hazırlanan yaklaşık maliyet çalışmaları tamamlanmıştır. Aralık ayı içerisinde ihaleye çıkılması hedeflenmektedir."

Dündar, Hasankeyf yerleşim yeri içindeki anıt eserlerin taşınabilir unsurlarının taşınması, taşınamaz unsurlarının yerinde korunması ve örneğinin yapılması ile ilgili genel ve özel teknik şartnamelerin hazırlandığını anlatarak, baraj gölü dışında kalacak yukarı Hasankeyf'in jeolojik ve jeoteknik açıdan güçlendirilmesi çalışmalarının sürdüğüne dikkati çekti.

- Hasankeyf, geçmişle geleceğin birleştiği kültür şehri olacak

Hasankeyf'in bu projelerle geçmişle geleceğin birleştiği kültür şehri ve turizm cazibe merkezi olacağını sözlerine ekleyen Dündar, konuşmasını şöyle tamamladı:

"Yapılan çalışmalarla ilçeye müze kazandırmak ve turizm merkezi oluşturma yolunda katkıda bulunmak, uluslararası turizm merkezlerinde kültürel mirasıyla önemli bir yer olarak Hasankeyf'i ortaya koymak ve Hasankeyf Arkeolojik Park ve Açık Hava Müzesi sınırlarındaki yukarı şehirde fiziki durumları iyileştirmek amaçlanıyor."