“Ekmeği İsraf Etmeden Yemesini Öğrenemedik”

Dünyanın pek çok yerinde insanlar açlık ve susuzlukla mücadele ederken Türkiye’de gerek ekonomistlerin, gerekse diyanetin ve çevrecilerin tüm uyarılarına rağmen ekmeği israf etmeden tüketmeyi öğrenemedik. Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Gıda Teknolojisi Program Sorumlusu Dr. Eylem Ezgi Fadıloğlu,Türkiye’de ekmek israfı nedeniyle günlük yaklaşık 5 milyon lirayı, yıllık ise yaklaşık 1,8 milyar lirayı bulan bir servetin çöpe atıldığına dikkat çekti.
Özellikle turizmin yoğun olduğu bölgelerde ekmek israfı had safhaya ulaşırken, Türkiye’de her gün üretilen yaklaşık 210 milyon ekmeğin ciddi bir kısmının sofraya gelmeden çöpe gittiği belirtildi. Dünyanın bir yanında yaşanan açlık önlenemezken, diğer yanda yaşanan ekmek israfının önüne bir türlü geçilemiyor.
Gerek esnaf gerekse vatandaşların özellikle ekmek israfına karşı çok duyarlı olması gerektiğini belirten Aydın Esnaf Odaları Birliği Başkanı Selahittin Çetindoğan, “Kurtuluş savaşı dönemlerini yaşayan ataları ile aynı sofrayı paylaşanlar çok daha iyi bilir. Anadolu kültüründe sofraya dökülen ekmek kırıkları bile tek tek toplanırdı. Bu sadece karın doyurmak için değil dünyanın en önemli nimetlerinin başında gelen ekmeğe olan saygıdan dolayı yapılırdı. Ademoğlu’nun en temel gıda maddesi olan ekmeğe karşı saygının her geçen gün azalması gerçekten üzüntü verici. Şu anda yapılan istatistiklere göre Türkiye’de günlük üretilen 210 milyon ekmeğin yaklaşık 5 milyonu çöpe gidiyor. Bu rakam yaklaşık bir vilayetin tüketimine denk gelecek kadar yüksek. Ülke olarak bu israfı bir an önce son vermeliyiz” dedi.
Bu konuda gerek ebeynlere gerekse öğretmenlere büyük görevler düştüğünü belirten Selahittin Çetindoğan, “Her şeyden önce büyüklerin küçüklere örnek olması gerekiyor. Bizler ekmeğin kutsaliyetini büyüklerimizden öğrendiğimiz gibi bizler de çocuklarımıza öğretmeliyiz. Bunun yanında aynı duyarlılığı öğretmenlerimizden de bekliyoruz. Meseleyi sadece bir ekmeğin israf edildiğindeki maddi değeri açısından değil de bulunmadığında yok olduğunda yaşanacak açlık felaketinin doğuracağı sonuçları açısından ele almak gerektiğini düşünüyoruz” dedi.
Ekmeğin manevi kıymetinin değerinin ancak ‘açlıktan ölmek’ sözü ile anlatılabileceğini belirten Aydın Esnaf Odaları Birliği Başkanı Selahittin Çetindoğan, Türkiye’de israf edilen ekmeğin maddi değerini de “İşin uzmanları araştırmış. Türkiye’de bilinçsiz tüketim nedeniyle her gün yaklaşık 5 milyon ekmek çöpe atılıyor. Yıllık ekonomik boyutu yaklaşık 1,8 milyar TL’ye karşılık gelen bu rakamla, 100 yataklı 63 hastane, 16 derslikli 394 okul, 300 öğrenci kapasiteli 217 yurt yapılabiliyor. Millet olarak bu meseleye yani ekmek israfına karşı çok duyarlı olmalıyız” dedi.
“ÇÖPE ATMAK YERİNE DEĞERLENDİREBİLİRSİNİZ”
Uzmanlar ekmeğin çok tazesi değil bir müddet dinlenmişinin yenilmesini tavsiye ederken bayatlamış ekmekle çok şey yapılabileceği de belirtildi.
-Bayatlamış ekmekleri fırında hafif nemlendirip ısıtarak ya da kaynayan suyun buharıyla yumuşatabilirsiniz.
- Fazla ekmeği derin dondurucuda saklayabilir, ihtiyaç duyulduğu takdirde tost makinesinde ısıtarak yemeklerinizin yanında sıcak olarak da tüketebilirsiniz.
- Bayat ekmekten galeta unu yapabilirsiniz.
- Bayat ekmeğin içinden çıkardığımız kısımları kurutarak, köfte yapımında kullanabilirsiniz.
- Kruton yapabilir ve çorbaların üzerine koyabilirsiniz. Bunun için bayatlamış ekmekleri küp küp kesip fırında kızardıktan sonra cam kavanozda 1 hafta saklayabilirsiniz.
- Bayatlamış ekmekleri dilimleyerek fırın tepsisine dizip, üzerine tereyağı, beyaz peynir, yumurta, doğranmış domates, yeşil biber karışımını sürdükten sonra fırında kızartırsanız, kahvaltılarda afiyetle yiyebilirsiniz.