ZEYTİNYAĞINDA NE OLUYOR?

Ticaret Bakanlığı, bu yıl iklim değişikliğine bağlı olarak ‘yok yılı’ yaşanan zeytinyağında, iç piyasadaki fiyat artışına önlem amacıyla ihracatı 3 ay süreyle yasakladı. Yani zeytin hasadının devam ettiği 1 Kasım’a kadar Türkiye’den yurt dışına zeytinyağı satılamayacak. Zeytin ve zeytinyağı üreticileri ve tüccarlar alınan yasak kararından kısmen memnun.

GEÇEN YILIN ÜRÜNÜ DEPOLARDA
Türkiye geçen yıl zeytin ve zeytinyağında tarihinin en iyi yıllarından birini yaşadı. Bir önceki yıla göre zeytinde yüzde 71 rekolte artışıyla 2.9 milyon ton üretim yapılırken, zeytinyağında ise yüzde 79 artış ile 421.7 bin ton üretim gerçekleşti. Her ne kadar bu yıl zeytin ve dolayısıyla zeytinyağında kayıp beklense de sektör temsilcilerinin anlatımına göre, üreticinin ve tüccarın elinde geçen yıldan kalan epey bir zeytinyağı var.

TAKSİCİ BİLE STOK YAPMIŞ
Bu yıl zeytinde rekoltenin azalacağı tahminlerini fırsata çevirmek isteyen, ticaretin içerisinde olmayan birtakım kişiler (taksicisinden turizmcisine kadar zeytinyağı ticaretiyle uğraşmayan bir çok isimden bahsediliyor) birkaç ay öncesinden zeyinyağı stoku yapmaya başlamış. Yani bu yıl zeytinyağı üretimi düşecek, zeytinyağı fiyatı artacak, beyler 5’e aldığını 10’a satacak…

BİR ANDA FIRLAYAN ZEYTİNYAĞI FİYATI
Her ne kadar bu yıl zeytin rekoltesinde yüzde 50 civarında kayıp beklense de geçen yıldan kalan zeytinyağlarıyla iç piyasada talebin karşılayacağı öngörülüyor. Bu yıl zeytin ve zeytinyağında geçen yıl ve bu yıl yine kuraklığa bağlı ‘yok yılını’ yaşan Avrupa, Türkiye’den ihraç ettiği dökme zeytinyağı için dört gözle ihracat beklerken, Ticaret Bakanlığı bir hamle yaparak zeytinyağına ihracat yasağı getirdi.

TÜRK ZEYTİNYAĞINA YABANCI İLGİSİ
Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) verilerine göre, 2022 Ocak - Temmuz döneminde 29 bin ton zeytinyağı ihraç eden Türkiye, bu yılın aynı döneminde 107 bin ton zeytinyağı ihraç etmiş. Ülkemiz, 2022 yılı Temmuz ayında 4 bin ton zeytinyağı ihraç ederken, rakam bu yılın temmuz ayında yaklaşık 14 bin tona çıkmış. Rakamlar zeytinyağına yurt dışından talebin patladığını göstermeye yeterli sanırım.

İhracat yasağı kararı alınmadan önce nisan-mayıs aylarında 100 TL olan sızma zeytinyağının toptan kilogram fiyatı, Temmuz ayında 180-200 TL’ye kadar çıktı. İhracat yasağının ardından ise fiyat 140 TL’ye kadar geriledi. Eldeki stok nedeniyle fiyatın daha da düşeceği belirtiliyor.
Tabii bu yasak kararı dönemsel olarak iç piyasada fiyatların altüst olmaması için olumlu bir adım olsa da uzun vadede üretici için iyi bir karar mı orası tartışılır.

MARKALAŞMADAN BU İŞ OLMAZ
Zeytinyağı sektörünün hem üretim, hem ticaretinde önde gelen temsilcileri, zeytinyağında markalaşmanın önemini vurgulayarak bu konuda acil adımlar atılması gerektiğini söylüyor. Yıllardır zeytinyağıyla ilgili toplantılarda dile getirilen ancak hep kulak arkası edilen markalaşma çalışmalarına bir an önce başlanılmalı. Çünkü yaşanan krizlere karşı önlem için markanızın sağlam olması gerekiyor. Siz marka yaratırsanız kapınızda malınızı en iyi fiyatla alacak birileri mutlaka bulunur.

DÖKME ZEYTİNYAĞI TİCARETİMİZ ARTMIŞ
Ticaret Bakanlığı’nın rakamlarına göre, Türkiye’nin zeytinyağı ihracatında marka ürünlerdeki satışı yüzde 3 artarken, dökme üründeki satışı yüzde 550 oranında artmış. Yani bizim el emeği göz nuru ile ürettiğimiz zeytinyağından Avrupalı tüccar elini bile sürmeden daha fazla para kazanıyor. Markalaşma çalışmalarını yapmazsak, Türkiye, İspanya, İtalya’nın marka zeytinyağlarını besleyen dökme zeytinyağı tedarikçisinden ileri gidemez.

Niye Valenciya’daki Antonio, Manavgatlı üretici Hasan’ın alın teriyle daha fazla para kazansın. Öyle değil mi?