YENİ İHTİYAÇ YAVAŞ ŞEHİRLER

TURİST sayısının günden güne artması, ülke ekonomisi bakımından arzu edilen bir durum. Ancak son yıllarda bu artış bazı ülkeler için can sıkıcı hale gelmişti. Belki hatırlarsınız, 2016-2017 yıllarında, İtalya ve İspanya’nın yoğun turist alan şehir halkları turist talebinden usanmış ve durumu protesto etmişti.
*
Yaşanan bu süreç bilimsel çalışmalara “over turizm” yani “aşırı turizm” olarak konu olmuştur. Kentleşmenin, kalabalığın, tüketimin, kısacası koşuşturmacanın hayatın normal akışı haline gelmesiyle insanlar yeni arayışlara yönelmiş ve bu durum Cittaslow (yavaş şehir) felsefesini doğurmuştur.
*
Nedir bu Cittaslow (yavaş şehir), nedir onları metropollerden daha cazip kılan yönleri?
*
Öyle bir yerleşim yeri düşünün ki, tüm kültürel ve doğal yapısını koruyan, teknolojiyi temel ihtiyaçlar için kullanan, büyük alışveriş merkezleri yerine küçük dükkânlarla hizmet sunan, semt pazarlarında doğal ürünler satın alınan, trafiği yok denecek kadar az olan-belki de hiç olmayan-yani size stres verecek hiçbir faktörün olmadığı, gürültüden kirlilikten uzak sakin bir yaşam sunan yerler.
*
Pandeminin ilk başladığı zamanlara gidelim. Hepimiz şunu demedik mi birbirimize; “Nasıl hızla akıyormuş hayatımız, bir durup nefes almaya imkân bulduk” diye. Aslında hepimiz hızdan, hızla akan hayatlarımızdan muzdaripmişiz haberimiz yokmuş. Cittaslow nasıl ki şehrin kendi doğasına sadık kalmasını sağlıyorsa, insanın da kendi doğasına sadık olması bir ihtiyaç.
*
Peki, nasıl yavaş şehir olabiliyoruz? Yavaş şehir olmak için yavaşlamak yeterli mi?
*
Cittaslow Birliği’nden yavaş şehir sertifikası alabilmek için 7 temel kriter ve 72 alt kriter üzerinden yüksek not almak gerekiyor. Bunların içinde; yerleşik nüfusun 50 bini geçmemesi, engelsiz yapılaşma, korunan biyoçeşitlilik gibi sürdürülebilirlik odaklı kriterler var.
*
Türkiye’deki ilk Cittaslow birliği üyesi 2009 yılında İzmir’in Seferihisar ilçesi oldu. Bu gelişme o yıllarda herkesi heyecanlandırmış ve tüm gözleri Seferihisar’a çevirmişti. Muhtemelen sizin de yavaş şehir dendiğinde aklınıza ilk gelen yer hala burasıdır.
*
Şu an toplam 18 üyeye sahibiz. Hatta dünyanın ilk Cittaslow adası da Türkiye’de; Gökçeada. Akdeniz bölgesi olarak 2 üyemiz var. Bunların ikisi de Isparta ilinde olan; Eğirdir ve Yalvaç ilçeleri. Yalvaç Isparta’nın en büyük ilçesi ve aynı zamanda birçok döneme ait tarihi dokuyu korumuş olan bir yer.
*
Eğirdir de ilin en çok turist çeken önemli bölgesi. Bu bölgelerin ortak noktası, tümünün kendine has dokusunun olması.
*
Antalya’da nereler Cittaslow olabilir?
*
Daha önce bunun için çalışmalarda bulunan Kaş ilçesi başta olmak üzere, Demre, Akseki yavaş şehir kriterleri bakımından değerlendirilerek sürecin içerisine girilebilir.