YAMANSAZ’A ÖZEL RAPOR

ANTALYA Kent Konseyi’nin 5 çalışma grubu, Yamansaz sazlık alanıyla ile ilgili rapor hazırladı. Cumhurbaşkanı kararnamesiyle 8 Mayıs’ta ‘kesin korunacak hassas alan’ ve ‘nitelikli doğal koruma alanı’ ilan edilen Yamansaz kuş cennetiyle ilgili neler yapılması gerektiğini görüşen Afetler ve Kriz, Altyapı, Çevre, İmar ve Planlama ile Tarım çalışma grupları, ortak bir sonuç bildirisi yayımladı. Raporda, eski doğal koşullar, uydu görüntüleri ve kuş göç yolları dikkate alınarak sınırların genişletilmesi istendi.

YAMANSAZ’IN İMAR SINAVI
Yamansaz’ın çok sayıda doğal kaynakla beslenen bir sulak alan olduğuna vurgu yapılan raporda yaşanan süreç şöyle anlatıldı: “1980’lerin sonunda sulak alanın batısında bir kısım imara açılmış, kuzey bölümde kaçak yapılara ve tarımsal faaliyetlere başlanmıştır. 1990’ların başında yüzölçümü daraltılarak da olsa sulak alan tabanı 1’inci derece doğal sit alanı ilan edilmiş, nazım imar planına işlenmiştir. Kuzey bölümde bir alan ise botanik bahçe olarak tanımlanmıştır. Koruma amacıyla sulak alanın sınırları yeniden belirlenmiş ve statü değişikliğine gidilmiştir.”

KAÇAK YAPILAŞMA KURBANI
“Botanik bahçe olarak tanımlanan alanda başlayan kaçak yapılaşma, zaman içinde 1’inci derece sit alanı içine de yayıldı. Yapılaşmayla mevzuat yetersizliğinden dolayı etkin bir şekilde mücadele edilemedi. Sulak alanda defalarca kuşkulu yangınlar çıktı, çoğu zaman sazlık alan tükenene kadar süren yangınlara gerekli müdahalelerde bulunulamadı.”

KUŞ CENNETİ KURTARILMALI
‘Doğal Sit Alanlarının Koruma ve Kullanma Koşulları İlke Kararı’na göre sulak alanların korunması, üzerindeki tarımsal ve hayvancılık faaliyetlerine son verilmesi gerektiği belirtilen raporda, “Sulak alan rehabilite edildiğinde, göçmen kuşların gözlenmesi amacıyla turizm faaliyetlerine önemli bir alternatif ve katkı sunmuş olacaktır. Sulak alan içine yapılmış kaçak yapıların meşrulaştırılması ise Antalya için hayati önem taşıyan turizme yönelik cazibe alanı oluşturma koşullarına zarar vermiş olacaktır” denildi.

YENİ DÜZENLEME VURGUSU
Daha önce 1’inci derece sit alanı olan ve 8 Mayıs’ta “kesin korunacak hassas alan” statüsüne geçirilen Yamansaz’ın sınırlarının mevcut kaçak yapıların varlığı nedeniyle ciddi oranda daraldığından bahsedilen raporda, “Kararda ‘nitelikli doğal koruma alanı’ olarak gösterilen alanın bir kısmı geçmişte botanik bahçe olarak tanımlanan ve kaçak yapılaşmaların yoğunlaştığı bölgedir. Bu alandaki kaçak yapılaşma son yıllarda birinci derece sit alanına da yayılmıştır. Şimdi ilan edilen kesin korunacak hassas alan sınırının bu kaçak yapıları korumak üzere belirlenmesi doğal yapıya, hukuksal düzenlemelere aykırıdır” ifadeleri yer aldı.

KAÇAK YAPILARA DOLAYLI AF
Raporda bölgeye ilişkin resmi uygulamalardan da şöyle bahsedildi: “Kararname ile yapılan sınır ve tanım değişikliği sonrasında sulak alan yüzölçümünde bir küçülme ortaya çıktı. Ayrıca, sit alanı statüsündeki sulak alan üzerine yapılan kaçak yapılar için dolaylı af uygulandı. Bu kaçak yapıların ortadan kaldırılması, sulak alanın bu bölümlerinin eski haline dönüştürülmesi beklenirken, bu suçu işleyenler ceza görmek bir yana, adeta ödüllendirildi.”

SINIRLAR YENİDEN BELİRLENSİN
“Koruma alanı sınırlarının, eski tarihli hava fotoğrafı, uydu görüntüsü gibi verilerle kanıtlanan eski doğal koşulları esas alınarak, kuş göç yolları, sulak ve karasal alanda yaşayan canlılar da dikkate alınarak tekrar ele alınması gerekir. Bu doğal güzelliğimizin özgünlüğünün korunması ve işlevsel hale getirilmesi için duyarlı tüm kesimler, meslek kuruluşları ve sivil toplum örgütleri birlikte çalışmalı, konuyla ilgili hukuki süreç başlatılmalıdır.”