TURİZMDE 4 NUMARAYIZ

Eksikleri geçmiş yıllardaki rakamlar ve pandemi ertesi performanslara göre eşleştirerek tahmini olarak tablolara dahil ettim. Turistin pandemiden çıkıp tatile yöneldiği yıl olan 2022 verileri, sadece yıla dair durum tespiti için değil, bundan sonraki tatil eğilimine ışık tutması açısından da büyük önem taşıyor. Zira artık tatilin tarzı ve ekonomisi değişti. Hem turist sayıları hem turizm geliri olarak turist eğilimini inceleyelim. 

1 MİLYARA YAKIN TURİST

Yasakların ve engellerin kalktığı 2022 yılı, bir nevi turizmin yeniden doğuş yılı oldu. 2022  yılında 963 milyon turist seyahat gerçekleştirdi. Buna göre dünya hâlâ 2019 yılının yüzde 34 gerisinde. Bazı bölgeler pandemi öncesi sayılarına yaklaşırken, bazıları kayıplarını henüz telafi edemediler. Özellikle Asya bir türlü toparlanamadı. Dünyanın en yoğun ziyaret edilen tatil bölgesi yüzde 28 ile Akdeniz oldu. Ardından yüzde 17 ile Batı Avrupa ve yüzde 11 ile Kuzey Amerika geldi. 

İTALYA'YI GEÇTİK

Birkaç ay önce yaptığım simülasyonlarda Türkiye’nin İtalya’yı geçtiğini yazmıştım. Bu durumda dünya sıralaması da değişiyordu. Nitekim UNWTO verileri bu çalışmayı doğruladı. Türkiye’nin İtalya’yı geçerek dünya 4’üncülüğüne yerleştiği 2022 yılının en çok ziyaret edilen ilk 10 ülkesi şu şekilde gerçekleşti: (milyon kişi)

1. Fransa 80,00 ( tahmini)

2. İspanya 71,66

3. Amerika 50,87

4. Türkiye 50,45

5. İtalya 49,81

6. Meksika 38,33

7. İngiltere 30,54

8. Almanya 28,46

9. Yunanistan 27,84

10. Avusturya 26,21

Fransa’nın rakamı açıklanmamakla birlikte geçmiş 5 yıldaki verilerden yola çıkarak 80-85 milyon turistle yine dünya birincisi olduğunu öngörebiliriz. Portekiz’in verileri de henüz yayınlanmadı, 25-26 milyonla Avusturya’nın önünde veya arkasında yer alabilir. Bunun dışında verisi açıklamayan ve  sıralamamızı etkileyebilecek herhangi bir ülke bulunmuyor. 

KİŞİ BAŞI TURİZM HARCAMASI BİN 51 DOLAR

2022 yılında turizm için 1 milyar dolar harcandı. Kişi başı harcama ortalama olarak bin 51 dolar oldu.

Bu rakam pandemi döneminden düşük, pandemi öncesinden yüksek. Pandemi döneminde yüksek fiyatlarla ceza kesilen turist, biraz soluklanmaya başladı. Tatil gideri yavaş yavaş olması gereken yere doğru ilerliyor. Tabii ki bir çok parametre içeren bu veriler derinlemesine analiz edilmeli. Tatil süresi kısalıyor, uzak destinasyonlardan vaz geçiliyor, otellerde konaklama talepleri bile değişiyor. Biz yine eldeki verilerle dünyadaki duruma bir göz atalım. Pandemi ve Rusya - Ukrayna savaşının art arda gelmesi ile artan yakıt fiyatları ve yüksek enflasyon tatil ülkelerinin ürünlerine zaruri olarak yansırken, turistin kişi başı tatil harcaması da haliyle arttı. Bu, tatil destinasyonlarında kişi başı turist gelirine yansıdı. Bu artış ülkelerin özel bir başarısı değil. Konu fiyatların artması ile doğrudan bağlantılı. Fiyat artınca tatil gideri arttı. Yoksa turist daha fazla şehre inip, daha fazla ören yeri gezip, var olandan daha fazla alışveriş yapıp ek bir katkı sağlamadı.

Kişi başı turist gelirinde 2022 yılı dünya ortalaması bin 51 dolar olarak gerçekleşti.  2019 yılında bin 1 dolar olan turizm geliri, 2020 yılında bin 351 dolar, 2021 yılında bin 375 dolar olmuştu. Bu verilere göre dünyada en pahalı turizm harcaması pandemi döneminde gerçekleşti. En pahalı yıl da 2021 yılı olarak kayıtlara geçti.

2022 yılında ülkelerin kişi başı turizm geliri ise şu şekilde gerçekleşti: (dolar)

1. Amerika 2.658

2. İngiltere 2.232

3. Fransa xxxx

4. Almanya 1.108

5. İspanya 1.017

6. İtalya    890

7. Türkiye    816

8. Avusturya    732

9. Meksika    731

10. Yunanistan    669

Yunanistan’dan daha yüksek, İtalya’dan daha düşük kişi başı turizm gelirine sahip olan Türkiye, Akdeniz ülkelerinin ortalamasını oluşturuyor. Türkiye’nin kişi başı turist geliri Dünya Turizm Örgütü verilerine göre son 10 yılda şu şekilde oldu: (dolar)

2013 761 

2014 763

2015 692

2016 631

2017 611

2018 567

2019 670

2020 839

2021 890

2022 816 

EN ÇOK TURİST GÖNDEREN ÜLKELER

Dünyaya 15 yıldır en çok turist gönderen 3 ülke Amerika, Çin ve Almanya olarak gerçekleşiyor. Bu üçlü zaman zaman aralarında yer değiştirmekle birlikte diğer ülkelere göre açık ara turist fabrikası işlevini sürdürüyorlar. Geçtiğimiz yıl bu 3 ülke toplamda 320 milyon turist gönderdiler. Yani dünyadaki her üç turistten biri bu üç ülkeden geliyor.

2022 yılında en çok gezenler Amerika ve Çinliler oldular. Amerikalı turistler öncelikle Amerika kıtası, ardından Avrupa’yı tercih ederken, Çinli turistler geçtiğimiz yıl Asya kıtasında ve yakın destinasyonlarda tatil yaptılar. Bir zamanların dünya şampiyonu Almanların hâlâ yılda birden fazla tatil yaptıkları gözlenirken, Fransa 50 milyona yaklaşan turist sayısı ile Akdeniz’in güçlü bir turist fabrikası görünümünde. Savaş sürecindeki Ukraynalıların yer değiştirmesi ve ülkeleri ile Avrupa arasındaki yoğun trafiğin istatistiklere yansımasını göz ardı etmeyelim.

En çok turist gönderen ilk 10 ülke : (kişi)

1. Amerika 115 milyon

2. Çin 115 milyon

3. Almanya 90 milyon

4. Fransa 48 milyon

5. İtalya 26 milyon

6. Kanada 24 milyon

7. İspanya 21 milyon

8. Rusya 20 milyon

9. Kore 20 milyon

10. Ukrayna 20 milyon

Turizmdeki gidişatımızı bu veriler ışığında okursak, turist sayısında pandemide önemli bir sınav vererek dünya 4’üncüsü olan Türkiye’nin turizm gelirleri konusunda daha yapacağı çok şey var.