Seramiğe ve cama ruh veren kadın

DAHA önce söyleşi yaptığımız Antalya Organize Sanayi Bölgesi Başkanı işadamı Ali Bahar’ın “Sayesinde sanat zevkim çok gelişti” dediği eşi Şebnem Bahar, Antalya kültürüne ruh katan kadınlardan biri. Seramik ve cam sanatçısı Şebnem Bahar bir yandan da açtığı sanat galerisiyle yeni resimler, fotoğraflar ekliyor Antalya’ya. Seramik ve camı ahenkle birleştiren Bahar, eserlerinin vazgeçilmezi olan ‘mavi’yi Antalya’da buldu. İçinde sanat taşıyan, sanatın içinden geçilen bir kent olan Antalya’yı tanıyarak geliştirdiği sanat anlayışını, “Gün batımını izlerken para vermenize gerek yok. Sonbaharda dökülen yaprakların çıkardığı çıtırtıyı dinlemek bedava. Bunları fark ederek yaratılıyor sanat” diye özetliyor. 

�

Antalya’ya yeni bir sanat galerisi kazandırdınız. Yeni sezon nasıl başladı?

Bu sezonun ilk etkinliği 1 Kasım’da Ankara’dan Sri Lanka Büyükelçisi Pakeer Mohideen Amza’nın tanıtım günleriyle başladı. Antalya’daki Rus ve Alman Başkonsolosu ile 30’ya yakın fahri konsolosun katıldığı 3 günlük  sergi, Sri Lanka inanışına göre bulunduğu yere bereket, güzellik getiren pirinçten bir horozun önünde mum yakarak açıldı.

Devrim Erbil’i getiriyorsunuz. Bu Antalya için bir ‘Devrim’ değil mi?

Yurt dışında sayısız sergi açan, çok sayıda ödüle sahip, son 60 yılın resim sanatının yaşayan ve iz bırakan dev ismi Devrim Erbil’in yağlı boya eserleri, serigrafi baskıları, üzerine resimlerinin aktarıldığı halı koleksiyonundan oluşan sergiyi 27 Kasım-24 Aralık tarihleri arasında gerçekleştireceğiz. Yarın Akra Barut Otel’deki Akra Talks kapsamında saat 17’de söyleşi yapacak. Ayşe Kulin’den İlhan Berk’e çok sayıda şair ve yazarın onun tablolarına bakıp yazdığı şiirler okunacak.  Devrim Erbil ilk kez Antalya’ya geldiği için çok heyecanlı. Eskişehir’de Güzel Sanatlar Fakültesi’nde okurken Devrim Erbil benim için idoldü. İstanbul Contemporary’de 80’inci yaş gününü kutladık. Dilerim enerjisi hiç bitmez. Antalya’nın da onun resimlerini görmesini çok istedim.

Şubat’ta Time dergisinin kapağında 3 kez yer almış bir sanatçıyı getireceğiz. Tam bir sürpriz.

Antalya maceranız nasıl başladı? Size zor geldi mi?

Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde okudum. O yıllarda Yılmaz Büyükerşen üniversitenin rektörüydü. Eskişehir’in her yerinde görebileceğiniz heykeller bizim heykel bölümünden çıkardı. 1992’de mezun olduktan sonra evlenip Antalya’ya geldim. O seneler atölye kurmak çok zordu. Resim öğretmenliğine başladım. 2002’de kendime bir atölye kurdum.

Seramik çalışmaya devam ediyor musunuz?

İnsan sevdiği işi yapmalı. Galerinin üst katındaki atölyede seramik ve cam üzerine hem çalışıyorum, hem de her yaş grubuna seramik ve cam sanatlarında tornadan, fırına, sırlamaya, dekor yapmaya kadar tüm teknikleri ve aşamaları öğrettiğim dersler veriyorum. Yurt içi ve yurt dışında sergilere katılıyorum. Eserlerimin tamamı seramik ve camın sentezi. Her ikisi de çok nazlı materyaller olduğu için birleştirmek çok zor. Ama ikisinin de nazını çekip onları buluşturarak ortaya çıkardığım tarz çok beğenildi. Yaptığım her iş bir doğum sancısı. Atölyedeki fırının kapağını her açtığımda kalbim pır pır atar.

İngilizcede ‘glaze’ deniliyor. Türkçeye sır diye çevrilmesinin sebebi her sanatçının yöntemine göre farklılık gösterebilen bir renk skalası olması. Sır, kimyasal maddelerin yüksek ısıda tepkimeye girip hangi renge dönüşeceğini belirler. Farklı formülde hazırlanmış her sırda tepkime de değişiyor. Böylece o senin sırrın oluyor.

Çin, seramik denilince akla ilk gelen ülke. Çin seramikleri niçin paha biçilmez?

Ham madde bulmanın çok önemli olduğu seramikte Çin dünyada bir numara. Mesela kaolen diye bir madde kullanıyoruz. Çin’de kaolen köyü var. Her şey ellerinin altında olunca inanılmaz güzellikte eserler çıkarmışlar. Çok sayıda atölyeyle devasa bir sektör oluşmuş. Otellerde gördüğümüz incecik tasarımlar, özenli işçilikle hazırlanmış porselenler oradan geliyor. Seramik ve porselenin ham maddesi Türkiye’nin de çeşitli yerlerinde çıkıyor. Ama bu zenginliğimizi değerlendirip dünyada iyi bir noktaya gelebilmek için devlet desteğine ihtiyaç var.

Antalya tarihte sanatla kurulmuş bir kent. Kat kat yeniden yapılmış yapılarda Roma İmparatorluğu’ndan Selçuklulara gelmiş geçmiş tüm medeniyetlerin bıraktığı izler var burada. Antalya tam bir miras. Sokağa çıktığınızda bir tarihi eserin içinden geçtiğiniz kentler sayılıdır. Böyle bir miras dururken Antalya’nın hala deniz, kum ve güneşle anılmasına çok üzülüyorum. Antik kentlerimizde öyle sanat festivalleri olmalı ki insanlar yurt dışından bunları görmeye gelmeli. Altın Portakal’ın isminin neden değiştiğini anlamak mümkün değil. Yarım yüzyıla iz bırakmış bir festivalde böyle köklü bir değişikliğin sebebini anlayamıyorum. Cannes’ın, Hollywood’un taklidi olmaya ne gerek var?