Perge ekolü 'Dansöz Heykeli'

Mehmet ÇINAR / ANTALYA, (DHA) - ANTALYA'nın Aksu İlçesi'nde bir zamanlar Pamfilya bölgesine başkentlik yapmış olan Perge'de 1981 yılı kazılarında ortaya çıkarılan ve Antalya Müzesi'nde sergilenen 'Dansöz Heykeli', Perge'nin ekolü kabul ediliyor.
Tunç Çağı döneminde kurulduğu düşünülen ve Helenistik dönem boyunca eski dünya içerisindeki en zengin ve güzel şehirler arasında sayılan Perge'de Güney Roma Hamamı'nın olduğu bölgede 1981 yılı kazılarında bir 'Dansöz Heykeli' bulundu. 2 metre 25 santimetre boyunda ve MS 2'nci yüzyıla ait olduğu düşünülen dansöz heykeli, yapımında iki farklı mermer kullanılması nedeniyle Perge'yi ekol yapan en çarpıcı örnek olarak kabul ediliyor.
Bir dönem Perge kazılarını üstlenen Prof. Dr. Jale İnan'ın öğrencisi ve 30 yıl boyunca hem Antalya Müzesi'nde görev yapan hem de çeşitli dönemlerde Perge kazılarında görev alan arkeolog Edip Özgür, bugün Antalya Müzesi'nde sergilenen dansöz heykelinin Perge ekolünün en çarpıcı örneği olduğunu söyledi. Heykelin eşsiz ve çok nadir olduğuna dikkat çeken Özgür şöyle konuştu:
"Nadir olmasının sebebi, heykeldeki dansöz kadının vücudunun çıplak alanlarında beyaz mermer, giysili alanları ve saçları gibi bölgelerde de daha koyu renk, siyahımsı mermer kullanılmış. Dünyada bunun bir başka örneği yok. İki mermer türünün tek bir heykelde kullanıldığı örnekler Roma imparatorlarının büstlerinde var sadece. Ama Perge'nin bir ekol olduğunun en büyük kanıtı bu heykeldir. Perge bir heykel okulu mudur, ekolü müdür? Evet, çünkü böylesine zor bir heykelin yapılmış olması Perge ekolünün en çarpıcı örneğidir. Hepimizin hayranlıkla izlediği dansöz heykeli, Perge ekolünü dünyada eşsiz yapan en önemli kanıtsal heykellerinden biridir."
'AYRI AYRI İŞLENİP MONTE EDİLMİŞ'
MS 2'nci yüzyılın ikinci yarısında yontulmuş dansöz heykeli Perge heykelleri arasında tek olma özelliğini de taşıyor. Güney Hamamı Klaudios Peison galerisinde bulunan heykelin saç ve giysilerinin siyah, yüz-gerdan ve kolların beyaz mermerden olmak üzere iki cins mermerden yontulduğunu belirten Özgür, heykelin irili-ufaklı bölümleri ayrı ayrı bloklardan işlendikten sonra, elde edilen parçaların monte edilmesiyle yapıtın tamamlandığını kaydetti. Ayrıca düşme ve doğa etkileriyle, özellikle etek kıvrımlarının kırılmaları sonucu sayıların daha da arttığını kaydeden Özgür şunları anlattı:
"Böylece 103 parçanın birbirine eklenmesiyle heykel ayağa kaldırılabilmişti. Figür kalça hizasında kuşakla sıkılmış ince kumaştan kolsuz uzun bir gömlek (hiton) giymiştir. Giysinin kıvrım sistemi hem figürün şiddetli hareketini göstermekte hem de vücut kıvrımlarını tüm plastikliğiyle yüzeye yansıtmaktadır. Kuşak haline getirilmiş manto (himation) ise arkada kalçaya dolandıktan sonra öne savrulan uçlarının dalgalanmasıyla figürün dönme hareketini belirgin hale getirmektedir. Bu harekete dayanarak figüre 'Dansöz Heykeli' adı verilmiştir."
Edip Özgür, bugüne kadar Antalya Müzesi Heykelleri, Noel Baba Kilisesi, Perge Tiyatrosu ve Heykelleri, Aspendos Örenyeri, Antalya Müzesi İkonaları, Antalya Müzesi Portreleri, Çiçekleri ve Heykelleriyle Perge isimli 7 ayrı kitap yazdı.

FOTOĞRAFLI